Οι New York Times παρουσίασαν το χωριό Μαριναλέντα ως «ένα κομμουνιστικό θύλακα 2.700 ανθρώπων» που εδώ και τριάντα χρόνια χτίζουν σπίτια δωρεάν, χωρίς δάνεια και υποθήκες, καλλιεργούν τη γη με ίση αμοιβή για όλους, εξαφάνισαν την ανεργία, προσφέρουν εθελοντική εργασία, δεν έχουν αστυνομία, λειτουργούν τοπικό τηλεοπτικό κανάλι και ραδιόφωνο, υποστηρίζουν τους Παλαιστίνιους και τους νομάδες της Δ. Σαχάρας και παίρνουν όλες τις αποφάσεις στις συνελεύσεις των κατοίκων του χωριού. Ο διαχρονικός δήμαρχος του χωριού Juan Manuel Sanchez Gordillo, καλεσμένος από την Αντιεξουσιαστική Κίνηση, μίλησε λεπτομερώς για το «εγχείρημα» σε πολυπληθή ακροατήρια στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, με μεγάλη συμμετοχή στον ανοιχτό διάλογο. Το «Περίπτερο Ιδεών» κατέγραψε όλο το πολύωρο συμβάν στο Βοτανικό Κήπο της Πετρούπολης, ενώ οι οργανωτές είχαν απαγορεύσει την ελεύθερη μαγνητοσκόπηση της ομιλίας του Γκορντίγιο στον «Ελεύθερο κοινωνικό χώρο».
Η ισχύς εν τη ενώσει
Η Μαριναλέντα είναι ένα χωριό της ουτοπίας, στο κέντρο της Ανδαλουσίας. Στην Ανδαλουσία, υπάρχουν 2,5 εκατ. άνεργοι, 2 εκατ. φτωχοί, 50 χιλ. αγρότες χωρίς γη και 500 χιλ. στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Η γη είναι στα χέρια γαιοκτημόνων. Το 2% των ιδιοκτητών κατέχει το 50% της καλλιεργήσιμης γης. Μέσα σ’ αυτό το καπιταλιστικό πλαίσιο βρίσκεται και η Μαριναλέντα, ένα χωριό 3.000 κατοίκων. Στη Μαριναλέντα δεν υπήρχε εργασία παρά μόνο μετανάστευση. Εμείς αποφασίσαμε ότι έπρεπε να αντισταθούμε.
Έτσι, οργανωθήκαμε συνδικαλιστικά και πολιτικά, δημιουργώντας το «Συνδικάτο των εργατών του κάμπου». Το 1979, κερδίσαμε τις αυτοδιοικητικές εκλογές με απόλυτη πλειοψηφία, την οποία διατηρούμε μέχρι σήμερα. Με συνελεύσεις αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μια άλλη εξουσία, των φτωχών εναντίον των πλουσίων. Αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι οι φτωχοί έχουν μικρή δυνατότητα να σταθούν απέναντι σε μια τόσο ισχυρή εξουσία όσο ο καπιταλισμός. Έτσι, κάναμε τη συνέλευση το ισχυρότερο όργανο για να λαμβάνονται όλες οι αποφάσεις και θεωρήσαμε ότι η συμμετοχή του κόσμου είναι το σημαντικότερο πράγμα. Η ισχύς εν τη ενώσει. Σε κάθε συνοικία, οι γείτονες αποφασίζουν τι έργο θα γίνει στη γειτονιά τους. Μέσω ψηφοφορίας αποφασίζεται τι θα γίνει με το δημόσιο χρήμα. Κανένας υπεύθυνος δεν λαμβάνει χρήματα. Όσοι έχουν συνδικαλιστική ή πολιτική δύναμη, πρέπει να ζουν ακριβώς όπως ο υπόλοιπος κόσμος, από τις δουλειές τους.
Η ηθική είναι πάρα πολύ σημαντική στην πολιτική. Πρέπει να ζεις ακριβώς όπως δηλώνεις. Δεν μπορείς να λες άλλα και να ζεις μ’ έναν τρόπο τελείως διαφορετικό. Η εργασία είναι συλλογική, ο ένας βοηθάει τον άλλον. Η άμεση δημοκρατία είναι περισσότερο κι από απαραίτητη. Αλλά η πολιτική δημοκρατία χωρίς οικονομική δημοκρατία είναι ένα μεγάλο ψέμα. Όσο οι πλούσιοι θα είναι τόσο πλούσιοι και οι φτωχοί τόσο φτωχοί, η δημοκρατία είναι ψέμα.
Η επιμονή είναι επαναστατική
Το μεγάλο πρόβλημα ήταν η ανεργία. Σε μία συνέλευση ρωτήσαμε «πώς θα ξεμπερδέψουμε με την ανεργία;». Και καταλήξαμε ότι πρέπει να πάρουμε τη γη. Ποιος είχε τη γη; Ο δούκας του Infantado είχε 170 χιλιάδες στρέμματα! Προσωπικός φίλος του βασιλιά Δον Χουάν Κάρλος. Δώδεκα χρόνια παλεύαμε για τη γη. Γενικές απεργίες, απεργίες πείνας, κόβαμε τους δρόμους, κλείναμε τις γραμμές του τρένου, στάσεις στο αεροδρόμιο της Σεβίλης, πολύωρες πορείες... Η αστυνομία μάς έβαζε φυλακή, μας χτυπούσαν, μας έδιναν πρόστιμα. Οι δικαστές μάς καταδίκαζαν. Αλλά εμείς εξακολουθούσαμε να παλεύουμε. Η επιμονή είναι επαναστατική. Και μετά από πολλά χρόνια πήραμε τη γη.
Τώρα, οι εργάτες έχουν 12 χιλιάδες στρέμματα. Η γη είναι εκείνου που τη δουλεύει. Κι αυτό είναι ένα παλιό όνειρο της Ανδαλουσίας σ’ όλη την ιστορία του εργατικού κινήματος. Το συλλογικό μας όνειρο έχει γίνει πραγματικότητα. Επιτέλους, η γη ανήκει στους εργάτες. Αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι μόνο με τη γη δεν θα μπορούσαμε να τελειώνουμε με την ανεργία. Και αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε βιομηχανία ελιάς, λαδιού, πιπεριάς, αγκινάρας, σκόρδου. Κι έτσι, με τη γη εκείνου που τη δουλεύει και με τη βιομηχανία εκείνου που τη δουλεύει, δεν έχουμε ανεργία. Δεν μας εκμεταλλεύονται πια οι γαιοκτήμονες. Ο πλούτος που παράγει ο εργάτης επιστρέφει στον ίδιο.
Έχουμε αλλάξει τρόπο ζωής 100%. Από κοινωνική τάξη χωρίς ιδιοκτησία γίναμε κοινωνική τάξη με ιδιοκτησία. Όλοι κερδίζουν τον ίδιο μισθό, εργάτες στον αγρό ή στη βιομηχανία και διοικητικό προσωπικό. Όλες οι δουλειές είναι το ίδιο σημαντικές. Κάθε εργαζόμενος κερδίζει 47 ευρώ για 6,5 εργάσιμες ώρες τη μέρα. Ο υπόλοιπος παραγόμενος πλούτος δεν κατανέμεται, αλλά επενδύεται. Και η γη δεν πωλείται γιατί δεν ανήκει σε κανέναν ξεχωριστά. Όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται στις γενικές συνελεύσεις εργατών. Πολιτική δημοκρατία και οικονομική δημοκρατία.
Δωρεάν σπίτια
Στη Μαριναλέντα υπήρχε έλλειψη κατοικιών. Μέχρι και τρεις γενιές ζούσαν σε ένα σπίτι. Αποφασίσαμε να αναπτύξουμε όλο το ιδιόκτητο έδαφος και να το κάνουμε δημ όσιο. Όταν οι νέοι θέλουν κατοικία κάνουμε μία λίστα με αιτήσεις κατοικιών και τους δίνουμε το έδαφος που θα χτιστεί δωρεάν. Οι εργάτες είναι δωρεάν, ο αρχιτέκτονας δωρεάν και οι νέοι βάζουν την προσωπική τους δουλειά από την ώρα που ξεκινάει να φτιάχνεται το σπίτι μέχρι την ώρα που θα τελειώσει. 90 τ.μ. σπίτι, 100 τ.μ. αυλής. Και γι’ αυτά τα σπίτια δίνουν 15 ευρώ το μήνα.
Στους νηπιακούς σταθμούς, οι γονείς πληρώνουν 12 ευρώ το μήνα. Στην πισίνα, με τρία ευρώ κολυμπάς όλο το χρόνο. Ένα γκρουπ ανθρώπων βοηθάει τους ηλικιωμένους να ζήσουν. Τους πηγαίνουν στο γιατρό, μαγειρεύουν, καθαρίζουν το σπίτι, όλα δωρεάν. Και τον Ιούλιο, κάνουμε ένα αυτοδιοργανωμένο πανηγύρι. Η χαρά είναι δικαίωμα του λαού. Περίπου 300 άτομα ετοιμάζουν το φαγητό κι όλες οι δράσεις είναι δωρεάν. Τέλος, έχουμε το περισσότερο πράσινο ανά κάτοικο σ’ όλη την Ανδαλουσία.
Λειτουργούμε ένα μοντέλο κοινωνίας, όπως θα είναι μεθαύριο. Τι μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από τη Μαριναλέντα; Πρώτον, ότι δεν είναι ουτοπία. Τα όνειρα, με αγώνα και προσπάθεια, μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Τίποτα δεν είναι αδύνατο. Η απαισιοδοξία είναι της Δεξιάς. Η αισιοδοξία της Αριστεράς. Η εργατική τάξη πρέπει να είναι αισιόδοξη, να ονειρεύεται και να παλεύει για να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα. Ο κόσμος της Μαριναλέντα είναι ακριβώς όπως ο κόσμος της Αθήνας. Δεν είναι ιδιαίτερος κόσμος. Κι αν έχουμε κάνει ένα μέρος της ουτοπίας να είναι δυνατό, κι εσείς μπορείτε να το καταφέρετε με ακόμη μεγαλύτερη δύναμη και βεβαιότητα. Πρέπει να πιστέψετε στους εαυτούς σας. Αν πιστέψετε στους εαυτούς σας, είστε αήττητοι. Μακάρι ο κόσμος να καταλάβαινε αυτό το μήνυμα.
(Ομιλία του δημάρχου στο Βοτανικό Κήπο της Πετρούπολης στις 13 Σεπτεμβρίου)
Η Μαριναλέντα είναι ένα χωριό της ουτοπίας, στο κέντρο της Ανδαλουσίας. Στην Ανδαλουσία, υπάρχουν 2,5 εκατ. άνεργοι, 2 εκατ. φτωχοί, 50 χιλ. αγρότες χωρίς γη και 500 χιλ. στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Η γη είναι στα χέρια γαιοκτημόνων. Το 2% των ιδιοκτητών κατέχει το 50% της καλλιεργήσιμης γης. Μέσα σ’ αυτό το καπιταλιστικό πλαίσιο βρίσκεται και η Μαριναλέντα, ένα χωριό 3.000 κατοίκων. Στη Μαριναλέντα δεν υπήρχε εργασία παρά μόνο μετανάστευση. Εμείς αποφασίσαμε ότι έπρεπε να αντισταθούμε.
Έτσι, οργανωθήκαμε συνδικαλιστικά και πολιτικά, δημιουργώντας το «Συνδικάτο των εργατών του κάμπου». Το 1979, κερδίσαμε τις αυτοδιοικητικές εκλογές με απόλυτη πλειοψηφία, την οποία διατηρούμε μέχρι σήμερα. Με συνελεύσεις αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε μια άλλη εξουσία, των φτωχών εναντίον των πλουσίων. Αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι οι φτωχοί έχουν μικρή δυνατότητα να σταθούν απέναντι σε μια τόσο ισχυρή εξουσία όσο ο καπιταλισμός. Έτσι, κάναμε τη συνέλευση το ισχυρότερο όργανο για να λαμβάνονται όλες οι αποφάσεις και θεωρήσαμε ότι η συμμετοχή του κόσμου είναι το σημαντικότερο πράγμα. Η ισχύς εν τη ενώσει. Σε κάθε συνοικία, οι γείτονες αποφασίζουν τι έργο θα γίνει στη γειτονιά τους. Μέσω ψηφοφορίας αποφασίζεται τι θα γίνει με το δημόσιο χρήμα. Κανένας υπεύθυνος δεν λαμβάνει χρήματα. Όσοι έχουν συνδικαλιστική ή πολιτική δύναμη, πρέπει να ζουν ακριβώς όπως ο υπόλοιπος κόσμος, από τις δουλειές τους.
Η ηθική είναι πάρα πολύ σημαντική στην πολιτική. Πρέπει να ζεις ακριβώς όπως δηλώνεις. Δεν μπορείς να λες άλλα και να ζεις μ’ έναν τρόπο τελείως διαφορετικό. Η εργασία είναι συλλογική, ο ένας βοηθάει τον άλλον. Η άμεση δημοκρατία είναι περισσότερο κι από απαραίτητη. Αλλά η πολιτική δημοκρατία χωρίς οικονομική δημοκρατία είναι ένα μεγάλο ψέμα. Όσο οι πλούσιοι θα είναι τόσο πλούσιοι και οι φτωχοί τόσο φτωχοί, η δημοκρατία είναι ψέμα.
Η επιμονή είναι επαναστατική
Το μεγάλο πρόβλημα ήταν η ανεργία. Σε μία συνέλευση ρωτήσαμε «πώς θα ξεμπερδέψουμε με την ανεργία;». Και καταλήξαμε ότι πρέπει να πάρουμε τη γη. Ποιος είχε τη γη; Ο δούκας του Infantado είχε 170 χιλιάδες στρέμματα! Προσωπικός φίλος του βασιλιά Δον Χουάν Κάρλος. Δώδεκα χρόνια παλεύαμε για τη γη. Γενικές απεργίες, απεργίες πείνας, κόβαμε τους δρόμους, κλείναμε τις γραμμές του τρένου, στάσεις στο αεροδρόμιο της Σεβίλης, πολύωρες πορείες... Η αστυνομία μάς έβαζε φυλακή, μας χτυπούσαν, μας έδιναν πρόστιμα. Οι δικαστές μάς καταδίκαζαν. Αλλά εμείς εξακολουθούσαμε να παλεύουμε. Η επιμονή είναι επαναστατική. Και μετά από πολλά χρόνια πήραμε τη γη.
Τώρα, οι εργάτες έχουν 12 χιλιάδες στρέμματα. Η γη είναι εκείνου που τη δουλεύει. Κι αυτό είναι ένα παλιό όνειρο της Ανδαλουσίας σ’ όλη την ιστορία του εργατικού κινήματος. Το συλλογικό μας όνειρο έχει γίνει πραγματικότητα. Επιτέλους, η γη ανήκει στους εργάτες. Αλλά συνειδητοποιήσαμε ότι μόνο με τη γη δεν θα μπορούσαμε να τελειώνουμε με την ανεργία. Και αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε βιομηχανία ελιάς, λαδιού, πιπεριάς, αγκινάρας, σκόρδου. Κι έτσι, με τη γη εκείνου που τη δουλεύει και με τη βιομηχανία εκείνου που τη δουλεύει, δεν έχουμε ανεργία. Δεν μας εκμεταλλεύονται πια οι γαιοκτήμονες. Ο πλούτος που παράγει ο εργάτης επιστρέφει στον ίδιο.
Έχουμε αλλάξει τρόπο ζωής 100%. Από κοινωνική τάξη χωρίς ιδιοκτησία γίναμε κοινωνική τάξη με ιδιοκτησία. Όλοι κερδίζουν τον ίδιο μισθό, εργάτες στον αγρό ή στη βιομηχανία και διοικητικό προσωπικό. Όλες οι δουλειές είναι το ίδιο σημαντικές. Κάθε εργαζόμενος κερδίζει 47 ευρώ για 6,5 εργάσιμες ώρες τη μέρα. Ο υπόλοιπος παραγόμενος πλούτος δεν κατανέμεται, αλλά επενδύεται. Και η γη δεν πωλείται γιατί δεν ανήκει σε κανέναν ξεχωριστά. Όλες οι αποφάσεις λαμβάνονται στις γενικές συνελεύσεις εργατών. Πολιτική δημοκρατία και οικονομική δημοκρατία.
Δωρεάν σπίτια
Στη Μαριναλέντα υπήρχε έλλειψη κατοικιών. Μέχρι και τρεις γενιές ζούσαν σε ένα σπίτι. Αποφασίσαμε να αναπτύξουμε όλο το ιδιόκτητο έδαφος και να το κάνουμε δημ όσιο. Όταν οι νέοι θέλουν κατοικία κάνουμε μία λίστα με αιτήσεις κατοικιών και τους δίνουμε το έδαφος που θα χτιστεί δωρεάν. Οι εργάτες είναι δωρεάν, ο αρχιτέκτονας δωρεάν και οι νέοι βάζουν την προσωπική τους δουλειά από την ώρα που ξεκινάει να φτιάχνεται το σπίτι μέχρι την ώρα που θα τελειώσει. 90 τ.μ. σπίτι, 100 τ.μ. αυλής. Και γι’ αυτά τα σπίτια δίνουν 15 ευρώ το μήνα.
Στους νηπιακούς σταθμούς, οι γονείς πληρώνουν 12 ευρώ το μήνα. Στην πισίνα, με τρία ευρώ κολυμπάς όλο το χρόνο. Ένα γκρουπ ανθρώπων βοηθάει τους ηλικιωμένους να ζήσουν. Τους πηγαίνουν στο γιατρό, μαγειρεύουν, καθαρίζουν το σπίτι, όλα δωρεάν. Και τον Ιούλιο, κάνουμε ένα αυτοδιοργανωμένο πανηγύρι. Η χαρά είναι δικαίωμα του λαού. Περίπου 300 άτομα ετοιμάζουν το φαγητό κι όλες οι δράσεις είναι δωρεάν. Τέλος, έχουμε το περισσότερο πράσινο ανά κάτοικο σ’ όλη την Ανδαλουσία.
Λειτουργούμε ένα μοντέλο κοινωνίας, όπως θα είναι μεθαύριο. Τι μαθήματα μπορούμε να πάρουμε από τη Μαριναλέντα; Πρώτον, ότι δεν είναι ουτοπία. Τα όνειρα, με αγώνα και προσπάθεια, μπορούν να γίνουν πραγματικότητα. Τίποτα δεν είναι αδύνατο. Η απαισιοδοξία είναι της Δεξιάς. Η αισιοδοξία της Αριστεράς. Η εργατική τάξη πρέπει να είναι αισιόδοξη, να ονειρεύεται και να παλεύει για να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα. Ο κόσμος της Μαριναλέντα είναι ακριβώς όπως ο κόσμος της Αθήνας. Δεν είναι ιδιαίτερος κόσμος. Κι αν έχουμε κάνει ένα μέρος της ουτοπίας να είναι δυνατό, κι εσείς μπορείτε να το καταφέρετε με ακόμη μεγαλύτερη δύναμη και βεβαιότητα. Πρέπει να πιστέψετε στους εαυτούς σας. Αν πιστέψετε στους εαυτούς σας, είστε αήττητοι. Μακάρι ο κόσμος να καταλάβαινε αυτό το μήνυμα.
(Ομιλία του δημάρχου στο Βοτανικό Κήπο της Πετρούπολης στις 13 Σεπτεμβρίου)
Έλεγαν πως είμαστε τρελοί!
Ανθρώπινα ελαττώματα
Δεν μπορούμε να ελπίζουμε ότι ο άνθρωπος θα είναι πάντα τέλειος για να παλέψει. Αλλά δεν χρειάζεται να είναι τέλειος. Ακόμα κι αν είμαστε εγωιστές, ατομιστές ή έχουμε εγκλωβιστεί στην κατανάλωση και πάλι πρέπει να παλέψουμε. Και όσο παλεύουμε για να αλλάξουμε μία δομή στην κοινωνία, πρέπει παράλληλα να παλεύουμε για να αλλάξουμε τους εαυτούς μας. Όταν κάποιος μάχεται γίνεται πιο γενναιόδωρος. Η καλύτερη κουλτούρα είναι ο αγώνας. Τα μειονεκτήματα συζητιούνται για να διορθωθούν.
Πάμε χωριό!
Η Μαριναλέντα είναι ανοιχτό χωριό. Μπορεί να έρθει όποιος θέλει, αρκεί να είναι αριστερός και επαναστάτης. Όποιος έρχεται έχει δικαίωμα στην εργασία, την υγεία, την εκπαίδευση, σε όλα. Μόνο αυτός που υποβάλει αίτημα για ένα δημόσιο σπίτι, πρέπει να μένει τουλάχιστον 2 χρόνια στο χωριό. Αλλιώς, 400.000 άνθρωποι που δεν έχουν σπίτι στην Ανδαλουσία, αν δεν βάζαμε όριο, θα ερχόντουσαν όλοι στο χωριό!
Συλλογική σκέψη
Το μοντέλο της Μαριναλέντα είναι προϊόν της συλλογικής μας σκέψης. Προσπαθήσαμε να δώσουμε συγκεκριμένη απάντηση σε συγκεκριμένα προβλήματα. Μας εμπνέει ο Μπακούνιν, ο Τσε, ο Λένιν, ο Μαρξ, ο Τρότσκι ή και οποιοδήποτε έντιμο, απλό άτομο. Το σημαντικό είναι να σκέφτεται κανείς την πραγματικότητα και να την μετατρέπει για το καλό των φτωχών. Το καλύτερο βιβλίο είναι το βιβλίο της ζωής.
Άλλα κινήματα
Ανήκουμε στο συνδικάτο «via campessina» με 300 αγροτικές οργανώσεις σε όλο τον κόσμο. Είναι σημαντικό να οργανωνόμαστε. Η αστική τάξη οργανώνεται διεθνώς. Πολιτικά η Ευρωπαϊκή Ένωση, στρατιωτικά το ΝΑΤΟ, οικονομικά το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα. Εμείς, οι εργάτες, πρέπει να αντισταθούμε. Είτε εμείς θα βάλουμε τέλος στον καπιταλισμό ή ο καπιταλισμός θα βάλει τέλος σ’ εμάς.
Αντίπαλες απόψεις
Η Μαριναλέντα δεν είναι παράδεισος. Όταν ξεκινήσαμε, οι κάτοικοι άλλων χωριών μάς κορόιδευαν. Έλεγαν πως είμαστε τρελοί. Σήμερα, στη Μαριναλέντα υπάρχει κόσμος ο οποίος είναι αντίθετος. Ένα 10-15%, άνθρωποι που ανήκουν στη Δεξιά ενώνονται να μας πολεμήσουν, αλλά πάντα χάνουν. Η δημοκρατία είναι η δύναμη της πλειοψηφίας και η δύναμη των λαών.
Εξάπλωση εγχειρήματος
Η εμπειρία μας είναι πιο ολοκληρωμένη, έχει προχωρήσει περισσότερο. Δεν έχει γρήγορη επέκταση αλλού γιατί είναι πολύ δύσκολο. Μεγάλος αγώνας, θυσίες, πολλά χτυπήματα από την αστυνομία. Εγώ έχω δύο απόπειρες κατά της ζωής μου από τη Δεξιά. Παλεύεις ενάντια στο ρεύμα.
Μερική ελευθερία
Έχουμε καταφέρει μέρος της ελευθερίας. Απόλυτη ελευθερία δεν υπάρχει. Έχουμε στα χέρια μας τα μέσα παραγωγής και μοιράζουμε μεταξύ μας τα οφέλη. Δεν καταφέρνουμε να έχουμε το απόλυτο. Είναι πολύ λογικό να υπάρχει δημόσιος υπάλληλος στην εκπαίδευση ή στην υγεία. Αν δεν μας ταιριάζει τον αλλάζουμε. Κι αν ο υπουργός παιδείας δεν μας ακούει, κάνουμε κατάληψη στο υπουργείο μέχρι να μας ακούσει. Υπάρχουν επίσης μικροί αγρότες ανεξάρτητοι, όπως και μικρά μαγαζιά ανεξάρτητα. Όμως, δεν θα συναινέσουμε ποτέ να έρθει στη Μαριναλέντα ένα Carrefoure.
Θέσεις εξουσίας
Όλες οι θέσεις καθορίζονται από τη συνέλευση. Αν ο δήμαρχος ή κάποιος άλλος κάνει λάθος, ο κόσμος τον πετάει από το παράθυρο. Κάνουμε 60-70 συνελεύσεις το χρόνο. Μιλάμε για συλλογικό αρχηγό. Στην ουσία, προσπαθούμε ο κάθε ένας να είναι πρωταγωνιστής της ίδιας του της μοίρας.
Γυναίκες
Όταν καταλαμβάνουμε μία αγροτική περιοχή, η πλειοψηφία είναι γυναίκες. Στη συνέλευση, η πλειοψηφία είναι γυναίκες. Σε μία απεργία πείνας 13 ημερών, οι άντρες έπεφταν κουρασμένοι, οι γυναίκες συνέχιζαν. Ο ρόλος της γυναίκας είναι βαθιά επαναστατικός.
Βιοκαλλιέργεια
Διευρύνουμε τη βιολογική καλλιέργεια. Το μεγάλο πρόβλημα είναι η αγορά. Σήμερα, τα βιολογικά προϊόντα έχουν υψηλές τιμές. Παλεύουμε για υγιεινά τρόφιμα που θα μπορούν να αγοραστούν από όλους. Όταν οι γαιοκτήμονες της Ανδαλουσίας σπέρνουν μεταλλαγμένους σπόρους, εμείς τους βάζουμε φωτιά.
Χωρίς παπά
Η ιεραρχία της εκκλησίας είναι αντιδραστική. Ο πάπας δεν είναι χριστιανός. Ο Χριστός ήταν κομμουνιστής, αναρχικός, ουτοπιστής, επαναστάτης. Και γι’ αυτό τον σκότωσαν. Η εκκλησία ανήκει στη Δεξιά και μας μάχεται. Στη Μαριναλέντα δεν υπάρχει παπάς, δόξα τω Θεώ!
Δίκαιο εμπόριο
Η παρούσα αγροτική πολιτική καταστρέφει τον αγρότη που παράγει ένα προϊόν και το πουλάει φτηνά, αλλά ο καταναλωτής το πληρώνει ακριβά. Μεσολαβούν οι ληστρικές πολυεθνικές. Είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα όργανο δίκαιου εμπορίου από αγρότες και καταναλωτές· ο αγρότης να πουλά σε μία δίκαιη τιμή και ο καταναλωτής να πληρώνει λιγότερα και, το σημαντικότερο, να τρώμε υγιεινά κι όχι δηλητήρια. Μια ελεγχόμενη από το λαό εμπορευματοποίηση.
Ομοφωνία ή ψηφοφορία
Όταν η συναίνεση δεν είναι εφικτή, τότε αποφασίζουμε με πλειοψηφία. Μερικές φορές ερμηνεύει κανείς την πραγματικότητα διαφορετικά. Και υπάρχει πρόβλημα εγωισμού και ατομισμού. Όταν πρέπει να δώσουμε κατοικίες, ο καθένας πιστεύει ότι η δική του περίπτωση είναι πολύ σοβαρή και δεν καταλαβαίνει το πρόβλημα των υπολοίπων. Πρέπει να υπάρχει συλλογικό πνεύμα. Έλεγε, ο Τσε Γκεβάρα, ότι η γενναιοδωρία είναι επαναστατική.
Νίκη ή θάνατος
Δεν μπορεί ο αγώνας να περιοριστεί σε μία συγκεκριμένη στιγμή, σε ένα σημείο. Να γίνει ξεκάθαρο αυτό. Η Αριστερά πρέπει να παλεύει έτσι ώστε να φτιαχτεί μία κοινωνία χωρίς τάξεις. Αταξική. Υπάρχει ο κομμουνισμός, η αναρχία. Αλλά μέχρι να φτάσουμε σ’ αυτό το όνειρο, πρέπει να το βάλουμε σε εφαρμογή εκεί όπου έχουμε τη δύναμη, γιατί αυτό κάνει εμάς τους ίδιους να πιστεύουμε στους εαυτούς μας και υπάρχει σαν σημείο αναφοράς να το βλέπουν οι υπόλοιποι. Το να περιμένει κανείς είναι αυτοκτονία. Δεν μπορούμε να περιμένουμε. Είναι νίκη ή θάνατος! Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα!
(Από το διάλογο του Γκορντίγιο με το κοινό)
Δεν μπορούμε να ελπίζουμε ότι ο άνθρωπος θα είναι πάντα τέλειος για να παλέψει. Αλλά δεν χρειάζεται να είναι τέλειος. Ακόμα κι αν είμαστε εγωιστές, ατομιστές ή έχουμε εγκλωβιστεί στην κατανάλωση και πάλι πρέπει να παλέψουμε. Και όσο παλεύουμε για να αλλάξουμε μία δομή στην κοινωνία, πρέπει παράλληλα να παλεύουμε για να αλλάξουμε τους εαυτούς μας. Όταν κάποιος μάχεται γίνεται πιο γενναιόδωρος. Η καλύτερη κουλτούρα είναι ο αγώνας. Τα μειονεκτήματα συζητιούνται για να διορθωθούν.
Πάμε χωριό!
Η Μαριναλέντα είναι ανοιχτό χωριό. Μπορεί να έρθει όποιος θέλει, αρκεί να είναι αριστερός και επαναστάτης. Όποιος έρχεται έχει δικαίωμα στην εργασία, την υγεία, την εκπαίδευση, σε όλα. Μόνο αυτός που υποβάλει αίτημα για ένα δημόσιο σπίτι, πρέπει να μένει τουλάχιστον 2 χρόνια στο χωριό. Αλλιώς, 400.000 άνθρωποι που δεν έχουν σπίτι στην Ανδαλουσία, αν δεν βάζαμε όριο, θα ερχόντουσαν όλοι στο χωριό!
Συλλογική σκέψη
Το μοντέλο της Μαριναλέντα είναι προϊόν της συλλογικής μας σκέψης. Προσπαθήσαμε να δώσουμε συγκεκριμένη απάντηση σε συγκεκριμένα προβλήματα. Μας εμπνέει ο Μπακούνιν, ο Τσε, ο Λένιν, ο Μαρξ, ο Τρότσκι ή και οποιοδήποτε έντιμο, απλό άτομο. Το σημαντικό είναι να σκέφτεται κανείς την πραγματικότητα και να την μετατρέπει για το καλό των φτωχών. Το καλύτερο βιβλίο είναι το βιβλίο της ζωής.
Άλλα κινήματα
Ανήκουμε στο συνδικάτο «via campessina» με 300 αγροτικές οργανώσεις σε όλο τον κόσμο. Είναι σημαντικό να οργανωνόμαστε. Η αστική τάξη οργανώνεται διεθνώς. Πολιτικά η Ευρωπαϊκή Ένωση, στρατιωτικά το ΝΑΤΟ, οικονομικά το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα. Εμείς, οι εργάτες, πρέπει να αντισταθούμε. Είτε εμείς θα βάλουμε τέλος στον καπιταλισμό ή ο καπιταλισμός θα βάλει τέλος σ’ εμάς.
Αντίπαλες απόψεις
Η Μαριναλέντα δεν είναι παράδεισος. Όταν ξεκινήσαμε, οι κάτοικοι άλλων χωριών μάς κορόιδευαν. Έλεγαν πως είμαστε τρελοί. Σήμερα, στη Μαριναλέντα υπάρχει κόσμος ο οποίος είναι αντίθετος. Ένα 10-15%, άνθρωποι που ανήκουν στη Δεξιά ενώνονται να μας πολεμήσουν, αλλά πάντα χάνουν. Η δημοκρατία είναι η δύναμη της πλειοψηφίας και η δύναμη των λαών.
Εξάπλωση εγχειρήματος
Η εμπειρία μας είναι πιο ολοκληρωμένη, έχει προχωρήσει περισσότερο. Δεν έχει γρήγορη επέκταση αλλού γιατί είναι πολύ δύσκολο. Μεγάλος αγώνας, θυσίες, πολλά χτυπήματα από την αστυνομία. Εγώ έχω δύο απόπειρες κατά της ζωής μου από τη Δεξιά. Παλεύεις ενάντια στο ρεύμα.
Μερική ελευθερία
Έχουμε καταφέρει μέρος της ελευθερίας. Απόλυτη ελευθερία δεν υπάρχει. Έχουμε στα χέρια μας τα μέσα παραγωγής και μοιράζουμε μεταξύ μας τα οφέλη. Δεν καταφέρνουμε να έχουμε το απόλυτο. Είναι πολύ λογικό να υπάρχει δημόσιος υπάλληλος στην εκπαίδευση ή στην υγεία. Αν δεν μας ταιριάζει τον αλλάζουμε. Κι αν ο υπουργός παιδείας δεν μας ακούει, κάνουμε κατάληψη στο υπουργείο μέχρι να μας ακούσει. Υπάρχουν επίσης μικροί αγρότες ανεξάρτητοι, όπως και μικρά μαγαζιά ανεξάρτητα. Όμως, δεν θα συναινέσουμε ποτέ να έρθει στη Μαριναλέντα ένα Carrefoure.
Θέσεις εξουσίας
Όλες οι θέσεις καθορίζονται από τη συνέλευση. Αν ο δήμαρχος ή κάποιος άλλος κάνει λάθος, ο κόσμος τον πετάει από το παράθυρο. Κάνουμε 60-70 συνελεύσεις το χρόνο. Μιλάμε για συλλογικό αρχηγό. Στην ουσία, προσπαθούμε ο κάθε ένας να είναι πρωταγωνιστής της ίδιας του της μοίρας.
Γυναίκες
Όταν καταλαμβάνουμε μία αγροτική περιοχή, η πλειοψηφία είναι γυναίκες. Στη συνέλευση, η πλειοψηφία είναι γυναίκες. Σε μία απεργία πείνας 13 ημερών, οι άντρες έπεφταν κουρασμένοι, οι γυναίκες συνέχιζαν. Ο ρόλος της γυναίκας είναι βαθιά επαναστατικός.
Βιοκαλλιέργεια
Διευρύνουμε τη βιολογική καλλιέργεια. Το μεγάλο πρόβλημα είναι η αγορά. Σήμερα, τα βιολογικά προϊόντα έχουν υψηλές τιμές. Παλεύουμε για υγιεινά τρόφιμα που θα μπορούν να αγοραστούν από όλους. Όταν οι γαιοκτήμονες της Ανδαλουσίας σπέρνουν μεταλλαγμένους σπόρους, εμείς τους βάζουμε φωτιά.
Χωρίς παπά
Η ιεραρχία της εκκλησίας είναι αντιδραστική. Ο πάπας δεν είναι χριστιανός. Ο Χριστός ήταν κομμουνιστής, αναρχικός, ουτοπιστής, επαναστάτης. Και γι’ αυτό τον σκότωσαν. Η εκκλησία ανήκει στη Δεξιά και μας μάχεται. Στη Μαριναλέντα δεν υπάρχει παπάς, δόξα τω Θεώ!
Δίκαιο εμπόριο
Η παρούσα αγροτική πολιτική καταστρέφει τον αγρότη που παράγει ένα προϊόν και το πουλάει φτηνά, αλλά ο καταναλωτής το πληρώνει ακριβά. Μεσολαβούν οι ληστρικές πολυεθνικές. Είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα όργανο δίκαιου εμπορίου από αγρότες και καταναλωτές· ο αγρότης να πουλά σε μία δίκαιη τιμή και ο καταναλωτής να πληρώνει λιγότερα και, το σημαντικότερο, να τρώμε υγιεινά κι όχι δηλητήρια. Μια ελεγχόμενη από το λαό εμπορευματοποίηση.
Ομοφωνία ή ψηφοφορία
Όταν η συναίνεση δεν είναι εφικτή, τότε αποφασίζουμε με πλειοψηφία. Μερικές φορές ερμηνεύει κανείς την πραγματικότητα διαφορετικά. Και υπάρχει πρόβλημα εγωισμού και ατομισμού. Όταν πρέπει να δώσουμε κατοικίες, ο καθένας πιστεύει ότι η δική του περίπτωση είναι πολύ σοβαρή και δεν καταλαβαίνει το πρόβλημα των υπολοίπων. Πρέπει να υπάρχει συλλογικό πνεύμα. Έλεγε, ο Τσε Γκεβάρα, ότι η γενναιοδωρία είναι επαναστατική.
Νίκη ή θάνατος
Δεν μπορεί ο αγώνας να περιοριστεί σε μία συγκεκριμένη στιγμή, σε ένα σημείο. Να γίνει ξεκάθαρο αυτό. Η Αριστερά πρέπει να παλεύει έτσι ώστε να φτιαχτεί μία κοινωνία χωρίς τάξεις. Αταξική. Υπάρχει ο κομμουνισμός, η αναρχία. Αλλά μέχρι να φτάσουμε σ’ αυτό το όνειρο, πρέπει να το βάλουμε σε εφαρμογή εκεί όπου έχουμε τη δύναμη, γιατί αυτό κάνει εμάς τους ίδιους να πιστεύουμε στους εαυτούς μας και υπάρχει σαν σημείο αναφοράς να το βλέπουν οι υπόλοιποι. Το να περιμένει κανείς είναι αυτοκτονία. Δεν μπορούμε να περιμένουμε. Είναι νίκη ή θάνατος! Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα!
(Από το διάλογο του Γκορντίγιο με το κοινό)
Γκορντίγιο: Η ελευθερία
Πώς ξεκινήσατε το 1979;
Ο σημαντικότερος παράγοντας ήταν η ανεργία. Η πλειοψηφία δεν είχε δουλειά. Αν κάποιος εργαζόταν έναν μήνα, στη συγκομιδή της ελιάς, τον υπόλοιπο χρόνο ήταν άνεργος ή έπρεπε να μεταναστεύσει. Έτσι, οργανωθήκαμε σε ένα συνδικάτο και πήραμε μέρος στις δημοτικές εκλογές.
Υπάρχει ανεργία 20% σε όλη την Ισπανία. Ποια ήταν η ειδοποιός διαφορά;
Η Μαριναλέντα βρίσκεται σε περιοχή, όπου η γη ανήκει σε γαιοκτήμονες. Ήταν προκλητική, σκανδαλώδης η ταξική διαφορά.
Η αρχική μας επιτυχία ενθάρρυνε τον κόσμο να συμμετέχει. Αυτό άρχισε να μεγαλώνει μέχρι να αναπτύξουμε όλο το εγχείρημα. Αλλά αυτή η μάχη δίνεται και σε άλλα μέρη της Ανδαλουσίας. Το συνδικάτο ζητάει αναδιανομή της αγροτικής γης.
Ποια είναι τα προβλήματα στη διαχείριση της εξουσίας;
Το πρώτο και σημαντικότερο είναι ότι το κράτος δεν θέλει το παράδειγμα της Μαριναλέντα να προχωρήσει. Προσπαθούν να μας εγκλωβίσουν οικονομικά. Να βρουν κάποιο μειονέκτημα για να σπείρουν διχόνοια και να θεωρηθεί κάποια πράξη μας εγκληματική.
Υπάρχουν δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων;
Όταν κάνουμε συνέλευση για να βγούμε έξω ως μαχητές δεν υπάρχουν προβλήματα. Όταν όμως πρόκειται να μοιράσουμε κάποια πράγματα, τότε εμφανίζονται ο εγωισμός και ο ατομικισμός που μας οδηγούν σε αποφάσεις κατά πλειοψηφία. Στην κοοπερατίβα όλοι κερδίζουν τα ίδια. Υπάρχουν, όμως, κάποιοι που δουλεύουν λιγότερο και κάποιοι θέλουν να πάρουν χρήματα χωρίς να έχουν εργαστεί. Τότε μπαίνουμε σε φάση διαφωνίας. Δυστυχώς, κάποιοι απαιτούν πολλά δικαιώματα και λιγότερες υποχρεώσεις.
Η παραχώρηση της γης έγινε στην κοινότητα συνολικά;
Η κυβέρνηση μας έδωσε τη γη, αλλά όχι την ιδιοκτησία. Κι εμείς δε τη θέλουμε· εμείς θέλουμε τη χρήση για να παράγουμε, γιατί πιστεύουμε ότι η γη δεν ανήκει σε κανέναν.
Υπάρχει συμμετοχή των κατοίκων;
Αν αφαιρέσουμε παιδιά και ηλικιωμένους, ένα 70% συμμετέχει.
Πώς λειτουργεί η «Κόκκινη Κυριακή»;
Όσοι θέλουν ή έχουν κάποιο είδος ευθύνης, συμμετέχουν φτιάχνοντας κήπους, καθαρίζοντας δρόμους, δουλεύοντας στην κοοπερατίβα ή βοηθώντας κάποιον που φτιάχνει το σπίτι του, κάνοντας εργασίες προς όφελος της κοινότητας. Είναι επίσης ένας τρόπος να μαθαίνει κανείς και την πρακτική της αλληλεγγύης. Δουλεύουμε για τους άλλους για λόγους που δεν είναι οικονομικοί.
Έχουμε σε λίγο καιρό αυτοδιοικητικές εκλογές. Τι θα μας πρότεινες;
Πιστεύω ότι η επαναστατική Αριστερά πρέπει να συμμετέχει οπωσδήποτε, όλη η Αριστερά. Η μικρή εξουσία που αντιπροσωπεύει μια δημοτική αρχή, πρέπει να εκμεταλλευτεί τη δύναμή της ως δύναμη κόντρα στην κυβέρνηση. Όχι να είναι το δημαρχείο μέρος της πολιτείας για να μοιράζει την ελεημοσύνη που δίνει το κράτος. Να είναι μία εξουσία που αναλαμβάνει ο ίδιος ο λαός, προκειμένου να αλλάξει την πραγματικότητα που βιώνει, μία κόντρα εξουσία. Και δεν έχει νόημα να βγαίνεις απέξω. Γιατί την εξουσία που δεν καταλαμβάνει ο λαός, που δεν καταλαμβάνει η επαναστατική Αριστερά, δεν έχουν πρόβλημα να την πάρουν οι δεξιοί.
Πόσο αληθινή είναι η δημοκρατία σήμερα;
Για να είναι η δημοκρατία αληθινή, πρέπει να επιτευχθεί η οικονομική δημοκρατία. Αυτή η δημοκρατία που μας πουλάνε από την τηλεόραση σε Ισπανία, Γαλλία, ΗΠΑ δεν είναι δημοκρατία. Είναι η δικτατορία των οικονομικά ισχυρών. Τα Κοινοβούλια των κυβερνήσεων υπακούν. Πάντα διοικούν οι ίδιοι και πάντα υπακούν οι ίδιοι. Κάποιοι αφαιρούν ιδιοκτησία, εκμεταλλεύονται, αρπάζουν, λεηλατούν και άλλοι πάντα είναι τα θύματα. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Εσείς πώς πετύχατε;
Παλεύοντας για τα βασικά. Το μέσο παραγωγής που λέγεται γη και το μέσο παραγωγής που λέγεται βιομηχανία. Ο πλούτος που παράγουν οι εργάτες να μοιράζεται στους ίδιους τους εργάτες. Αυτή είναι η άμεση δημοκρατία στο οικονομικό κομμάτι. Στο χωριό, δεν υπάρχει ανισότητα. Παλιά υπήρχαν πλούσιοι και φτωχοί. Δημοκρατία είναι η ισότητα, το ίδιο και η ελευθερία· η ελευθερία είναι ψέμα αν δεν υπάρχει ισότητα. Αν είναι κάποιος πλούσιος θα μας χρησιμοποιεί. Ο Τσόμσκι λέει ότι η μόνη ελευθερία που σέβεται η αστική τάξη είναι η 5η ελευθερία, η ελευθερία του να κλέβεις.
Η κατοικία πρέπει να είναι δικαίωμα και όχι εμπόριο, επιχείρηση. Το πρόβλημα της στέγασης στην Ευρώπη δεν έπρεπε να υπάρχει. Σε Γερμανία, Γαλλία, ΗΠΑ κ.λπ., εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν κατοικία. Είναι ένα πρόβλημα τεχνητό, εύκολο να επιλυθεί. Με ένα νόμο που θα καθόριζε ένα έδαφος δημόσιο για να χτιστεί η πρώτη κατοικία και κανένας να μην μπορεί να τη διεκδικήσει. Έτσι, θα έπεφτε και η τιμή στην αγορά γης. Αλλά δεν υπάρχει πολιτική βούληση. Εμείς έχουμε προσπαθήσει αυτή τη φιλοσοφία να την κάνουμε πράξη.
Χρησιμοποιείτε νέες τεχνολογίες;
Δημιουργικά. Φτιάχνουμε σπίτια με τρόπο που δεν χρειάζεται γερανός· μία κατασκευή απλή που μπορεί να την κάνει ο ίδιος ο κόσμος. Χωρίς μεγάλο κόστος. Όλα τα σπίτια έχουν τζάκι, γιατί εκμεταλλευόμαστε τα κούτσουρα από τα δέντρα της ελιάς, τα οποία πετούσαμε. Τώρα, εγκαθιστούμε wi-fi δωρεάν, ίντερνετ σε όλο το χωριό.
Έχετε κρατική χρηματοδότηση;
Βέβαια. Σε σημαντικά ζητήματα δεν τολμούν να κάνουν διακρίσεις, γιατί ξέρουν ότι θα κινητοποιηθούμε. Θα κάνουμε κατάληψη στο Κοινοβούλιο, σε υπουργεία και υπηρεσίες, και έτσι συνήθως φυλάγονται.
Γιατί δεν υπάρχει αστυνομία;
Γιατί δεν υπάρχει λόγος. Δεν έχουμε μεγάλα προβλήματα μεταξύ μας. Μαζί χτίζουμε σπίτια, μαζί παλεύουμε, μαζί κάνουμε πολλά πράγματα. Αν υπήρχε ένα έγκλημα, θα επενέβαινε η αστυνομία. Τα υπόλοιπα τα αντιμετωπίζουμε εμείς. Δεν χρειάζεται να καταστείλουμε κάποιον, γιατί ο ένας σέβεται τον άλλον. Εδώ, είδα σε ένα πάρκο το φωτιστικό σπασμένο και τα καλώδια βγαλμένα· αυτό δεν υπάρχει στην Μαριναλέντα. Γιατί ο κόσμος έχει φτιάξει το πάρκο και το προσέχει.
Αν εμείς ζητούσαμε να διώξουμε από την Πετρούπολη την αστυνομία, αυτό δεν θα γινόταν.
Πριν βγάλεις εκτός την αστυνομία, πρέπει πρώτα να συμφωνήσει ο κόσμος. Αν ο κόσμος δεν νιώθει ανασφαλής, θα θέλει την αστυνομία. Το κράτος δεν μας είπε ότι πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε αστυνομικό τμήμα στην περιοχή μας. Υπήρχε αστυνομικό τμήμα και το διώξαμε. Υπάρχει άλλο χωριό, όμως, το οποίο ζητάει να έχει αστυνομικό τμήμα. Εμείς δεν θέλουμε.
Τι δουλειά κάνεις;
Είμαι καθηγητής ιστορίας.
(συνέντευξη: Γιώργος Κρατημένος, απομαγνητοφώνηση: Κατερίνα Τριανταφύλλου, ηχογράφηση και επιμέλεια κειμένων: Στέλιος Ελληνιάδης)
Ο σημαντικότερος παράγοντας ήταν η ανεργία. Η πλειοψηφία δεν είχε δουλειά. Αν κάποιος εργαζόταν έναν μήνα, στη συγκομιδή της ελιάς, τον υπόλοιπο χρόνο ήταν άνεργος ή έπρεπε να μεταναστεύσει. Έτσι, οργανωθήκαμε σε ένα συνδικάτο και πήραμε μέρος στις δημοτικές εκλογές.
Υπάρχει ανεργία 20% σε όλη την Ισπανία. Ποια ήταν η ειδοποιός διαφορά;
Η Μαριναλέντα βρίσκεται σε περιοχή, όπου η γη ανήκει σε γαιοκτήμονες. Ήταν προκλητική, σκανδαλώδης η ταξική διαφορά.
Η αρχική μας επιτυχία ενθάρρυνε τον κόσμο να συμμετέχει. Αυτό άρχισε να μεγαλώνει μέχρι να αναπτύξουμε όλο το εγχείρημα. Αλλά αυτή η μάχη δίνεται και σε άλλα μέρη της Ανδαλουσίας. Το συνδικάτο ζητάει αναδιανομή της αγροτικής γης.
Ποια είναι τα προβλήματα στη διαχείριση της εξουσίας;
Το πρώτο και σημαντικότερο είναι ότι το κράτος δεν θέλει το παράδειγμα της Μαριναλέντα να προχωρήσει. Προσπαθούν να μας εγκλωβίσουν οικονομικά. Να βρουν κάποιο μειονέκτημα για να σπείρουν διχόνοια και να θεωρηθεί κάποια πράξη μας εγκληματική.
Υπάρχουν δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων;
Όταν κάνουμε συνέλευση για να βγούμε έξω ως μαχητές δεν υπάρχουν προβλήματα. Όταν όμως πρόκειται να μοιράσουμε κάποια πράγματα, τότε εμφανίζονται ο εγωισμός και ο ατομικισμός που μας οδηγούν σε αποφάσεις κατά πλειοψηφία. Στην κοοπερατίβα όλοι κερδίζουν τα ίδια. Υπάρχουν, όμως, κάποιοι που δουλεύουν λιγότερο και κάποιοι θέλουν να πάρουν χρήματα χωρίς να έχουν εργαστεί. Τότε μπαίνουμε σε φάση διαφωνίας. Δυστυχώς, κάποιοι απαιτούν πολλά δικαιώματα και λιγότερες υποχρεώσεις.
Η παραχώρηση της γης έγινε στην κοινότητα συνολικά;
Η κυβέρνηση μας έδωσε τη γη, αλλά όχι την ιδιοκτησία. Κι εμείς δε τη θέλουμε· εμείς θέλουμε τη χρήση για να παράγουμε, γιατί πιστεύουμε ότι η γη δεν ανήκει σε κανέναν.
Υπάρχει συμμετοχή των κατοίκων;
Αν αφαιρέσουμε παιδιά και ηλικιωμένους, ένα 70% συμμετέχει.
Πώς λειτουργεί η «Κόκκινη Κυριακή»;
Όσοι θέλουν ή έχουν κάποιο είδος ευθύνης, συμμετέχουν φτιάχνοντας κήπους, καθαρίζοντας δρόμους, δουλεύοντας στην κοοπερατίβα ή βοηθώντας κάποιον που φτιάχνει το σπίτι του, κάνοντας εργασίες προς όφελος της κοινότητας. Είναι επίσης ένας τρόπος να μαθαίνει κανείς και την πρακτική της αλληλεγγύης. Δουλεύουμε για τους άλλους για λόγους που δεν είναι οικονομικοί.
Έχουμε σε λίγο καιρό αυτοδιοικητικές εκλογές. Τι θα μας πρότεινες;
Πιστεύω ότι η επαναστατική Αριστερά πρέπει να συμμετέχει οπωσδήποτε, όλη η Αριστερά. Η μικρή εξουσία που αντιπροσωπεύει μια δημοτική αρχή, πρέπει να εκμεταλλευτεί τη δύναμή της ως δύναμη κόντρα στην κυβέρνηση. Όχι να είναι το δημαρχείο μέρος της πολιτείας για να μοιράζει την ελεημοσύνη που δίνει το κράτος. Να είναι μία εξουσία που αναλαμβάνει ο ίδιος ο λαός, προκειμένου να αλλάξει την πραγματικότητα που βιώνει, μία κόντρα εξουσία. Και δεν έχει νόημα να βγαίνεις απέξω. Γιατί την εξουσία που δεν καταλαμβάνει ο λαός, που δεν καταλαμβάνει η επαναστατική Αριστερά, δεν έχουν πρόβλημα να την πάρουν οι δεξιοί.
Πόσο αληθινή είναι η δημοκρατία σήμερα;
Για να είναι η δημοκρατία αληθινή, πρέπει να επιτευχθεί η οικονομική δημοκρατία. Αυτή η δημοκρατία που μας πουλάνε από την τηλεόραση σε Ισπανία, Γαλλία, ΗΠΑ δεν είναι δημοκρατία. Είναι η δικτατορία των οικονομικά ισχυρών. Τα Κοινοβούλια των κυβερνήσεων υπακούν. Πάντα διοικούν οι ίδιοι και πάντα υπακούν οι ίδιοι. Κάποιοι αφαιρούν ιδιοκτησία, εκμεταλλεύονται, αρπάζουν, λεηλατούν και άλλοι πάντα είναι τα θύματα. Αυτό πρέπει να αλλάξει.
Εσείς πώς πετύχατε;
Παλεύοντας για τα βασικά. Το μέσο παραγωγής που λέγεται γη και το μέσο παραγωγής που λέγεται βιομηχανία. Ο πλούτος που παράγουν οι εργάτες να μοιράζεται στους ίδιους τους εργάτες. Αυτή είναι η άμεση δημοκρατία στο οικονομικό κομμάτι. Στο χωριό, δεν υπάρχει ανισότητα. Παλιά υπήρχαν πλούσιοι και φτωχοί. Δημοκρατία είναι η ισότητα, το ίδιο και η ελευθερία· η ελευθερία είναι ψέμα αν δεν υπάρχει ισότητα. Αν είναι κάποιος πλούσιος θα μας χρησιμοποιεί. Ο Τσόμσκι λέει ότι η μόνη ελευθερία που σέβεται η αστική τάξη είναι η 5η ελευθερία, η ελευθερία του να κλέβεις.
Η κατοικία πρέπει να είναι δικαίωμα και όχι εμπόριο, επιχείρηση. Το πρόβλημα της στέγασης στην Ευρώπη δεν έπρεπε να υπάρχει. Σε Γερμανία, Γαλλία, ΗΠΑ κ.λπ., εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν κατοικία. Είναι ένα πρόβλημα τεχνητό, εύκολο να επιλυθεί. Με ένα νόμο που θα καθόριζε ένα έδαφος δημόσιο για να χτιστεί η πρώτη κατοικία και κανένας να μην μπορεί να τη διεκδικήσει. Έτσι, θα έπεφτε και η τιμή στην αγορά γης. Αλλά δεν υπάρχει πολιτική βούληση. Εμείς έχουμε προσπαθήσει αυτή τη φιλοσοφία να την κάνουμε πράξη.
Χρησιμοποιείτε νέες τεχνολογίες;
Δημιουργικά. Φτιάχνουμε σπίτια με τρόπο που δεν χρειάζεται γερανός· μία κατασκευή απλή που μπορεί να την κάνει ο ίδιος ο κόσμος. Χωρίς μεγάλο κόστος. Όλα τα σπίτια έχουν τζάκι, γιατί εκμεταλλευόμαστε τα κούτσουρα από τα δέντρα της ελιάς, τα οποία πετούσαμε. Τώρα, εγκαθιστούμε wi-fi δωρεάν, ίντερνετ σε όλο το χωριό.
Έχετε κρατική χρηματοδότηση;
Βέβαια. Σε σημαντικά ζητήματα δεν τολμούν να κάνουν διακρίσεις, γιατί ξέρουν ότι θα κινητοποιηθούμε. Θα κάνουμε κατάληψη στο Κοινοβούλιο, σε υπουργεία και υπηρεσίες, και έτσι συνήθως φυλάγονται.
Γιατί δεν υπάρχει αστυνομία;
Γιατί δεν υπάρχει λόγος. Δεν έχουμε μεγάλα προβλήματα μεταξύ μας. Μαζί χτίζουμε σπίτια, μαζί παλεύουμε, μαζί κάνουμε πολλά πράγματα. Αν υπήρχε ένα έγκλημα, θα επενέβαινε η αστυνομία. Τα υπόλοιπα τα αντιμετωπίζουμε εμείς. Δεν χρειάζεται να καταστείλουμε κάποιον, γιατί ο ένας σέβεται τον άλλον. Εδώ, είδα σε ένα πάρκο το φωτιστικό σπασμένο και τα καλώδια βγαλμένα· αυτό δεν υπάρχει στην Μαριναλέντα. Γιατί ο κόσμος έχει φτιάξει το πάρκο και το προσέχει.
Αν εμείς ζητούσαμε να διώξουμε από την Πετρούπολη την αστυνομία, αυτό δεν θα γινόταν.
Πριν βγάλεις εκτός την αστυνομία, πρέπει πρώτα να συμφωνήσει ο κόσμος. Αν ο κόσμος δεν νιώθει ανασφαλής, θα θέλει την αστυνομία. Το κράτος δεν μας είπε ότι πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε αστυνομικό τμήμα στην περιοχή μας. Υπήρχε αστυνομικό τμήμα και το διώξαμε. Υπάρχει άλλο χωριό, όμως, το οποίο ζητάει να έχει αστυνομικό τμήμα. Εμείς δεν θέλουμε.
Τι δουλειά κάνεις;
Είμαι καθηγητής ιστορίας.
(συνέντευξη: Γιώργος Κρατημένος, απομαγνητοφώνηση: Κατερίνα Τριανταφύλλου, ηχογράφηση και επιμέλεια κειμένων: Στέλιος Ελληνιάδης)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου