Πέμπτη 30 Ιουνίου 2011

Η ακτοπλοΐα που μας ενώνει και η «φεουδαρχία» στα νησιά

Γράφει ο  Κώστας Ιωάννου

Η φλόγα των Special Olympics ένωσε (για λίγο και συμβολικά) τα νησιά του Σαρωνικού. Και θύμισε ότι τα νησιά του Σαρωνικού έχουν πολύ περισσότερα και ουσιαστικότερα θέματα που τα ενώνουν από το στιγμιαίο και συμβολικό πέρασμα της φλόγας. Ένα από τα θέματα είναι το ζήτημα της ακτοπλοΐας και των μεταφορών.
Η Αίγινα που διαθέτει πολλά δρομολόγια να τη συνδέουν με τη «ζωογόνο» Αττική διαμαρτύρεται –δικαίως- για τις τιμές των εισιτηρίων (ίσως το ακριβότερο ανά μίλι στη χώρα). Από την Αίγινα και πέρα τίθεται ζήτημα τόσο κόστους εισιτηρίων όσο και …ύπαρξης ακτοπλοϊκής σύνδεσης. Μέθανα και Πόρος εκτός από τη χερσαία πρόσβαση διαθέτουν -ακόμα- σύνδεση με το συμβατικό πλοίο. Η προσέγγιση σε Σπέτσες και Ύδρα δια ξηράς είναι μία περιπέτεια ενώ δια θαλάσσης γίνεται αποκλειστικά με υδροπτέρυγα.
Η έλλειψη συμβατικού, αν και δεν συνιστά αποκλεισμό για τα νησιά, δημιουργεί μεγάλη οικονομική πίεση στους κατοίκους και τους επιχειρηματίες του νησιού, όχι μόνο αυξάνοντας τα έξοδα μετακίνησης αλλά στερώντας τους μέρος των εισοδημάτων τους και εντείνοντας τις ανισότητες που υπάρχουν (και) στο δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης.
Η Ύδρα
Η περίπτωση της Ύδρας είναι χαρακτηριστική περίπτωση μετατροπής κοινωνικού αγαθού σε εμπόρευμα και σύγκρουσης ανάμεσα στην ελεύθερη άσκηση των δικαιωμάτων των κατοίκων και στη μεγιστοποίηση των κερδών ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Στον κόσμο των μεγάλων επιχειρήσεων λοιπόν, είναι απολύτως λογικό να αφαιρεθεί από τη γραμμή το φθηνό και , έως πρότινος, απαξιωμένο από τους κατοίκους, συμβατικό καράβι και η ακτοπλοϊκή σύνδεση να γίνεται μόνο με τα ακριβά υδροπτέρυγα. Ο κόσμος των επιχειρήσεων μπορεί να αντιλαμβάνεται μόνο αριθμούς αλλά δεν δείχνει την ίδια αντίληψη και για τους αριθμούς που δεν αφορούν τη μεγιστοποίηση του δικού της θετικού προσήμου όταν καταμετρά κέρδη. Έτσι, η απουσία οργανωμένων ημερήσιων εκδρομών (σχολεία, ΚΑΠΗ κλπ) που δεν μετακινούνται με υδροπτέρυγα, η αύξηση του κόστους των μεταφορικών ογκωδών αντικειμένων που, δεν μεταφέρονται με τα υδροπτέρυγα, απλά δεν …υπάρχουν.
Παράλληλα, κοινωνικές ανάγκες που δεν εκπληρώνονται αφορούν τελικά, μόνο τους κατοίκους οι οποίοι για παράδειγμα, στερούνται τη δυνατότητα μετάβασης τους όταν ο καιρός απαγορεύει την κυκλοφορία των υδροπτέρυγων αλλά όχι των συμβατικών πλοίων.
Είναι γνωστό ότι το κράτος παραλύει μπροστά σε οποιαδήποτε μεγάλη εταιρία. Είναι επίσης γνωστό, ότι έδειχνε πάντα την απροθυμία να επέμβει δραστικά υπέρ των πολιτών που έτυχε ή επέλεξαν να ζήσουν στα νησιά. Οι κινητοποιήσεις των κατοίκων της Ύδρας και ο αποκλεισμός του λιμανιού δεν είχε κανένα πρακτικό αποτέλεσμα κυρίως επειδή, το κράτος και οι πολιτικοί επιλέγουν να ξεχνάνε εύκολα τα λόγια τους και είναι βολικότερο να ανακαλύπτουν εμπόδια παρά να μεθοδεύουν λύσεις.
Υπάρχουν λύσεις;
Σε αυτή την κατάσταση, τα νησιά του Σαρωνικού πορεύονται όποτε μπορούν, με τα δεδομένα των εταιριών. Η Αίγινα εξακολουθεί να πληρώνει ακριβό εισιτήριο, οι Σπέτσες και η Ύδρα να στερούνται συμβατικού πλοίου. Ο διαρκής αποκλεισμός των τριών λιμανιών θα μπορούσε να είναι μια δράση πίεσης των εταιριών που δραστηριοποιούνται στη γραμμή. Ωστόσο δύσκολα θα πετύχαινε τους στόχους της αφού είναι απαραίτητες οι «αυτοκτονικές τάσεις» των κοινωνιών. Τα λιμάνια είναι οι «αρτηρίες» των νησιών και τα νησιά δεν αντέχουν το …έμφραγμα.
Η δημιουργία μιας ναυτιλιακής εταιρίας Σαρωνικού, λαϊκής βάσης με στόχους και καταστατικό που θα προστατεύει τόσο την βιωσιμότητα της εταιρίας όσο και θα τη θωρακίζει της από την ενδεχόμενη μετεξέλιξη της σε «κανονική» μεγάλη ναυτιλιακή εταιρία (όπως πχ η ΝΕΛ). Ένα σχέδιο που χρειάζεται κεφάλαια, οργάνωση, πολύ χρόνο και κρύβει πάντα τα δικά της ρίσκα.
Η οργανωμένη εφαρμογή της αρχής του κινήματος «Δεν Πληρώνω» και στα δρομολόγια των ακτοπλοϊκών εταιριών που δραστηριοποιούνται στο Σαρωνικό. Η θάλασσα που ενώνει τα νησιά με τον Πειραιά είναι οι δρόμοι των νησιωτών και το εισιτήριο (κάτι παραπάνω από) τα διόδια. Όπως συμβαίνει και στους χερσαίους δρόμους που οι πολίτες πληρώνουν για τη μετακίνηση τους χωρίς τα χρήματα τους να κάνουν τους δρόμους ασφαλέστερους, αλλά αντίθετα ο δημόσιος χαρακτήρας τους δημιουργεί ιδιωτικό κέρδος, έτσι και χειρότερα συμβαίνει με τους θαλάσσιους δρόμους. Έχουν ήδη παραχωρηθεί στις ναυτιλιακές εταιρίες οι οποίες δεν έχουν καμία υποχρέωση όχι μόνο ως προς την ασφάλεια των σταθμών τους (που είναι τα λιμάνια) αλλά και ως προς την εξασφάλιση των δρομολογίων με τον προσφορότερο τρόπο για τους πολίτες.
Η Ελληνική ακτοπλοΐα διέπεται και λειτουργεί με κανόνες που δεν αφορούν την Ελληνική πραγματικότητα και δεν αντιλαμβάνεται τα νησιά ως τόπους μόνιμης κατοικίας σημαντικής μερίδας των πολιτών. Αλλά, όπως συμβαίνει σε εκείνες τις Ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν νησιά κυρίως τουριστικής εκμετάλλευσης αλλά και η ακτοπλοΐα τους δεν έχει το πρόσημο της συγκοινωνίας αλλά της αναψυχής. Έτσι τα Ελληνικά νησιά επικρατεί ένα είδος «φεουδαρχίας» όπου για τη μετακίνηση από και προς αυτά, δεν αρκεί η θέληση του πολίτη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: