Πειραματόζωο η Ελλάς

του Παικου Β.

πηγη: ΑΥΓΗ

Όταν τον Μάιο του 2010 μας ήρθε η τρόικα και μάθαμε μέσες-άκρες τι προβλέπει το Μνημόνιο, είπαν τότε κάποιοι πως επιχειρείται, με την «ευκαιρία», να γκρεμιστούν οι κατακτήσεις των εργαζομένων και να περισταλούν τα δικαιώματα των πολιτών, τα στοιχειώδη. Πως πρόκειται για σχέδιο των ισχυρών του κόσμου, προκειμένου να ακυρωθεί ό,τι κατακτήθηκε με αγώνες, με θυσίες και με αίμα τον τελευταίο ενάμιση αιώνα. Και πως απλώς στην Ελλάδα πραγματοποιείται το πείραμα. Προκειμένου στη συνέχεια να εξαχθεί η συνταγή, με φιλοδοξίες πανευρωπαϊκής -τουλάχιστον- αναφοράς.
Ως σενάρια αχαλίνωτης αριστερής φαντασίας εκτιμήθηκαν τα σχετικά απ’ όσους γενικώς δυσπιστούν (και καλά κάνουν) απέναντι στα εσχατολογικά σενάρια.
Σήμερα, μετά από 18 μήνες «δοκιμής», ισχύει άραγε η ίδια εκτίμηση;
Προχθές μόλις πληροφορηθήκαμε πως η τρόικα ζητεί την καταστρατήγηση και, αν χρειάζεται, την διά νόμου κατάργηση της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, σ’ ό,τι αφορά στην κατώτερη αμοιβή στον ιδιωτικό τομέα. Ο Γιώργος Παπανδρέου αντέδρασε βεβαίως ηρωικώς, με την απαξιωτική παραπομπή του στη φίλη Ινδία. Όμως το ζήτημα ετέθη. Και, όπως είδαμε και ξαναείδαμε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, πολλά που θεωρούσαμε αδύνατον να εφαρμοστούν και σε πολλά απ’ όσα η πολιτική ηγεσία έθετε κόκκινες γραμμές, τα βρήκαμε μπροστά μας. Και τα υφιστάμεθα ήδη.
Ίλιγγο θα προκαλούσε η απλή ανακεφαλαίωση των όσων μας προέκυψαν από τον Μάιο του 2010 στον τομέα των εργασιακών σχέσεων και των αντίστοιχων δικαιωμάτων.
Οι μισθοί και οι συντάξεις περιορίστηκαν δραματικά στον δημόσιο, κατά κύριο λόγο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Καταργήθηκαν όλα τα επιδόματα του δημόσιου τομέα. Κι όχι μονάχα τα παράλογα ή όσα αποτέλεσαν κατά το παρελθόν προϊόν πολιτικοσυνδικαλιστικής «διαπλοκής», αλλά κι εκείνα που είχαν προβλεφθεί προκειμένου να συμπληρωθεί το ελλειμματικό μισθολόγιο. Συρρικνώθηκαν έως την κατάργησή τους τα «δώρα» Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και το επίδομα αδείας. Που κι αυτά είχαν εισαχθεί ως αντιστάθμισμα των πενιχρών αμοιβών.
Η Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας κι οι κλαδικές συμβάσεις, έγιναν φυσαρμόνικα, αποκτώντας στην πράξη εξευτελιστική για τον εργαζόμενο ελαστικότητα. Έτσι ώστε, ενώ ξαφνιαστήκαμε αρνητικά με τη θεσμοθέτηση των επιχειρησιακών συμβάσεων, τείνουν σήμερα να προσλάβουν διαστάσεις καθολικής εφαρμογής οι ατομικές συμβάσεις.
Έχει πάει περίπατο πλέον η έννοια του δεσμευτικού ωραρίου στον ιδιωτικό τομέα, όπως, φυσικά, και η έννοια της αμειβόμενης υπερωριακής εργασίας. Διευκολύνθηκαν σκανδαλωδώς οι απολύσεις, πέραν των ώς τα χθες προβλεπομένων αριθμητικών ορίων. Ενώ συρρικνώθηκαν και πολυτεμαχίστηκαν οι αποζημιώσεις, έτσι ώστε να μην αποτελούν αντικίνητρο για τις απολύσεις.
Καταργείται στην πράξη η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, με αμέσως ορατή την (και) συνταγματική της κατάργηση. Για πρώτη φορά από το 1882, οπότε ο Χαρίλαος Τρικούπης εισήγαγε τη μονιμότητα προκειμένου να παταχθεί το κομματικό κράτος. Και εκατό ακριβώς χρόνια αφ’ ότου (το 1911) η μονιμότητα κατοχυρώθηκε συνταγματικά.
Έτσι πολύ-πολύ πρόχειρα όλ’ αυτά, χωρίς πολλές-πολλές λεπτομέρειες. Και δίχως εδική αναφορά στα εφιαλτικά ρεκόρ της ανεργίας, ως άμεσης ή εμμεσότερης συνέπειας όλων των παραπάνω…

Σενάρια διεστραμμένης φαντασίας

Ας πούμε, έτσι, ως υπόθεση εργασίας, ότι κάποιος παγκόσμιος «ιθύνων νους» ή κάποιο παγκόσμιο φόρουμ από κείνα τα περίεργα Gτάδε που σχεδιάζουν για λογαριασμό των λαών, σκεφτόταν ότι παρατράβηξε το καλαμπούρι με τις «κατακτήσεις» και με τα «δικαιώματα» των πολιτών, κι ότι θα πρέπει επειγόντως να βρεθεί τρόπος να περιοριστούν. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί ανταγωνιστικά η καλπάζουσα κινεζική οικονομική επιθετικότητα, ας πούμε. Ή απλώς επειδή δεν τα γουστάρουν οι «αγορές», τις οποίες οι περί ων ο λόγος έχουν κορώνα στο κεφάλι τους.
Θα αποφάσιζαν πιθανότατα πως ό,τι είναι να γίνει θα πρέπει να γίνει στην Ευρώπη, εκεί όπου -και μόνο- οι «κατακτήσεις και τα «δικαιώματα» το 'χουν παρακάνει. Συνιστά εξάλλου αγαθή τύχη το γεγονός ότι στην Ευρώπη κυριαρχούν αυτή την εποχή δεξιές κυβερνήσεις, με την ίδια ακλόνητη πίστη στην ιδεολογία των αγορών.
Η Ελλάδα θα επελέγετο σ’ αυτή την περίπτωση για πεδίο εφαρμογής των σχεδίων τους, ως χώρα οριακής προβληματικότητας, ως ο ασθενέστερος ευρωπαϊκός κρίκος. Πολύ περισσότερο αφού στην εξουσία βρίσκεται σοσιαλιστική κυβέρνηση κι είναι ως εκ τούτου ευκολότερο να απορροφηθούν κατά το δυνατόν τυχόν επικίνδυνοι κραδασμοί. Αν το πείραμα πετύχει, εδώ είμαστε για εξαγωγή του μοντέλου…
Ε, λοιπόν, καλείται ο οποιοσδήποτε να φανταστεί πόσο διαφορετικά απ’ αυτά που ζούμε ήδη θα εξελίσσονταν τα πράγματα στη χώρα μας, αν είχε τεθεί σ’ εφαρμογή ένα τέτοιο ευφάνταστο και απίθανο, ασφαλώς, σενάριο. Αν δηλαδή όλα είχαν γίνει βάσει κεντρικού υπερεθνικού σχεδιασμού…