Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

του Νίκου Σκουλή

ΠΩΣ Η ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΟΙΝΟ ΚΤΗΜΑ.

Στις 26.04.2014, πρόκειται να διεξαχθεί στην Ύδρα ημερίδα με θέμα "Προστασία Παραδοσιακών Οικισμών & Σύγχρονος Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός". 

Η ημερίδα διοργανώνεται από την  ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος & Πολιτισμού.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό τέτοιες ή παρόμοιες εκδηλώσεις να έχουν πλατιά λαϊκή απήχηση και αποδοχή.

Η προστασία και διατήρηση της μοναδικότητας της Ύδρας, είναι, πρωτίστως, υπόθεση όσων ζούν και δραστηριοποιούνται στο νησί. 

Η εμπέδωση της διαλεκτικής σχέσης και αλληλεπίδρασης οικονομικής ανάπτυξης, ποιότητας ζωής και προστασίας του περιβάλλοντος

 -φυσικού και πολιτιστικού / οικιστικού- του νησιού, αποτελεί σημαντικό ζητούμενο, κομβικής σημασίας για το παρόν και το μέλλον του Τόπου και των ανθρώπων του.   

Εξίσου σημαντική είναι η γνώση, από όλους, του θεσμικού πλαισίου και των νομοθετημάτων που διέπουν ειδικά την προστασία του μνημειακού οικισμού και του νησιού της Ύδρας.

Ταυτοχρόνως, μείζονος σημασίας, είναι η ορθή και ψύχραιμη πληροφόρηση για τις νομολογιακές εξελίξεις σε σχέση με την ερμηνεία και εφαρμογή των ως άνω διατάξεων απο τα Δικαστήρια και κυρίως από το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Οι αποφάσεις αυτές και ο νομολογιακός προσανατολισμός του ΣτΕ είναι σημαντικό να παρουσιάζονται στους μη νομικούς, επιστήμονες, αρχαιολόγους, μηχανικούς, αρχιτέκτονες, τεχνίτες αλλά και στο ευρύ κοινό του Τόπου με τρόπο εύληπτο και απροκατάληπτο.

Η ενημέρωση εξαλείφει τις προκαταλήψεις και αίρει τις παρεξηγήσεις. Δίνει σιγουριά.

Το θέμα αφορά και επηρεάζει όλους τους ανθρώπους που ζούν ή αγαπούν το νησί. 

Υπάρχει έντονη αμηχανία και αβεβαιότητα για την προσέγγιση και τον νομολογιακό προσανατολισμό του ΣτΕ. Μάλιστα επιχειρούνται ερμηνείες της πρόσφατης υπ'αριθ. 978/2012 απόφασης του Ε' τμήματος του ΣτΕ, που αφορά άμεσα την Ύδρα (υπόθεση στο Αυλάκι), κατά περίπτωση.

Κυρίως όμως αναδύεται και αναδεικνύεται μια αβεβαιότητα ως προς την έκταση και ένταση της προστασίας, καθώς κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά "τους όρους του παιχνιδιού".

Αυτό θα λυνόταν μέσα από την υιοθέτηση και εφαρμογή ξεκάθαρων κριτηρίων, αρχών και διατάξεων  γενικής εφαρμογής.

Για κάποιο "μαγικό" λόγο, οι διατάξεις αυτές δεν έχουν υιοθετηθεί, παρά την ύπαρξη της νομοθετικής πρόβλεψης του Ν.3028/2002 (αρχαιολογικός νόμος) για έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος. 

Σημαντικό επίσης αναδεικνύεται και το ζήτημα της διάσωσης και  αποκατάστασης του εσωτερικού του Υδραίικου Σπιτιού, δηλαδή της "ψυχής" της αρχιτεκτονικής του νησιού, που συνδιαλέγεται αρμονικά και άρρηκτα με τα προστατευόμενα κελύφη. 

Η προστασία της Ύδρας δεν μπορεί να είναι αποσπασματική ούτε να αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ υπηρεσιών και πολιτών ή μεταξύ ενδιαφερομένων, ομάδων, φορέων.

Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να γεννά διαχωρισμούς σε "ευαίσθητους" και μη. 

Όσο το θεσμικό πλαίσιο παραμένει ανεπαρκές στο επίπεδο της διοικητικής λειτουργίας και εφαρμογής του και όσο οι επιχειρηματικοί σχεδιασμοί ή η οικονομική ανάπτυξη εμφανίζονται ως στοιχεία αντιθετικά με το ζητούμενο της αποτελεσματικής προστασίας του νησιού τόσο το πρόβλημα θα παραμένει.

Και αυτό το πρόβλημα δεν λύνεται μόνο με διαλέξεις, παρά την αξία και σημασία τους.   

Νικόλας Σκουλής

Δικηγόρος