Τις προάλλες είδα σταματημένο το γνωστό λευκό τρίκυκλο γεμάτο βαρέλια, σάκους με πλαστικά μπουκάλια και δέματα με χαρτόκουτα, που το φόρτωνε ο οδηγός του, ο Αντώνης Ορλώφ. Σκέφτηκα τη συζήτηση που έχει φουντώσει (ως τώρα 10 σχόλια!) για το θέμα των σκουπιδιών, που πρώτος ο Αντώνης το ανακίνησε στις Σπέτσες. Βρε Αντώνη, τον ρωτάω, μια τέτοια ηλιόλουστη μέρα, γιατί δεν είσαι στην ακρογιαλιά με τα παιδιά, αντί να ιδρωκοπάς με τα σκουπίδια; Ιδού η εξομολόγησή του: Ένα άτομο μπορεί να κάνει τη διαφορά
«Σίγουρα έχεις ακούσει», μού λέει, «για την κυρία που επι 30 χρόνια έγραφε προς τις αρχές, παραθέτοντας επίσημα στοιχεία, ώσπου έπεισε το κράτος να διορθώσει το όνομα της περιοχής Γουδή στην Αθήνα, ώστε να θυμίζει τον αρχικό της ιδιοκτήτη, τον Σπετσιώτη πλοιοκτήτη Δημήτρη Γουδή, και όχι το γουδί με το γουδοχέρι. Κάπως έτσι ξεκίνησα κι εγώ εδώ και μια δεκαετία. Πες πως με τσίμπησε μια μύγα, πες πως φταίει το θρούμπι, ένιωσα πως είχα μια σοβαρή ευθύνη, να προστατέψω το περιβάλλον. Κι έτσι άρχισα να μαζεύω τα τηγανόλαδα που φτάνουν τους 20 τόνους κάθε χρόνο, που είναι τοξικά και θα μόλυναν τον υδροφόρο ορίζοντα ενώ τώρα γίνονται βιο-ντίζελ.
Απο τότε νιώθω ότι κάτι γίνεται. Θυμήσου το άρμα της ανακύκλωσης στο φετεινό Καρνάβαλο, τα παιδάκια που συμμετείχαν στην παρέλαση με τα συνθήματα, το άγαλμα της πλαστικής μπουκάλας που έφτιαξε η Αργυρή. Εκεί που τραγουδούσα σόλο, τώρα γινήκαμε χορωδία!»
Αλλά μικρή χορωδία. Γιατί οι πιο πολλοί δεν συμμετέχουν ακόμα;
«Από τη μία δεν υπάρχει πληροφόρηση. Ένας ψαράς ας πούμε, που πετάει μια μπαταρία ή τα λάδια του στη θάλασσα, σου λέει απέραντη είναι η θάλασσα, αντέχει. Δεν πήρε προφανώς τις κατάλληλες γνώσεις απ’το σχολείο, ώστε να διαμορφώσει περιβαλλοντική συνείδηση. Που σημαίνει ότι το περιβάλλον είμαστε εμεί οι ίδιοι και ό,τι κάνουμε, θετικό ή αρνητικό έχει αντίκτυπο, σε μας, στα παιδιά μας. Γυρίζει μπούμεραγκ, όπως μια βρισιά, όπως μια ευχή. Ακόμα, η ατομική του ευθύνη, είναι σε βρεφικό στάδιο. Δηλαδή δε λέει όπως ο Καζαντζάκης: δική μου ευθύνη είναι να σώσω τον κόσμο, αν δε σωθεί, εγώ θα φταίω! Λέει: έλα μωρέ, εδώ άλλοι αδειάζουν πυρηνικά απόβλητα στις θάλασσες, τι πειράζει αν εγώ πετώ τα σκουπιδάκια μου, τις γόπες μου… Τέλος, δεν έχει διαμορφώσει συλλογική συνείδηση. Δηλαδή δεν έχει νιώσει ή δεν έχει διδαχτεί, ότι όλοι μαζί, αν έχουμε ένα νησί καθαρό το χαιρόμαστε. Έρχονται και οι ξένοι και μας αφήνουν τα λεφτά τους και είμαστε περήφανοι συγχρόνως. Διδάσκουμε πολιτισμό, όπως οι παππούδες μας! Και γι’αυτό βεβαίως ευθύνεται η κεντρική εξουσία, που ανήγαγε την κομπίνα και την κονόμα σε εθνικό σπορ. Στο πρότυπο της, η τοπική διοίκηση, ενώ θα μπορούσε να προάγει συλλογικότητες, λόγου χάρη μια Κυριακή να μαζεψει τους οικοδόμους, να στρώσουν ένα καλντερίμι πέτρα, αντί για τσιμέντο, εθελοντικά. Να βάλουν οι εμπόροι τα υλικά, να βάλουν οι χασάπηδες τα αρνιά και να περάσουμε μια αξέχαστη Κυριακή. Και να μείνει κάτι στο νησί, όμορφο. Κι αντί να κάνει κάτι τέτοιο, έδινε τσιμεντο-δουλίτσες στους “δικούς της” εργολάβους. Και γέμισε το νησί τσιμέντο…»
Δεν ιδιωτεύω, γιατί θέλω το κάθε πράγμα να μπαίνει στη θέση του
Αντώνη, έχεις μια μεγάλη οικογένεια, έχεις το Θρούμπι στις Σπέτσες και πρόσφατα άνοιξες και Θρούμπι στην Αθήνα. Μέσα σ’ όλα αυτά, σε βλέπω χρόνια τώρα, να παιδεύεσαι με την ανακύκλωση. Αξίζει τον κόπο;
«Παιδεύομαι ακριβώς γιατί σκέφτομαι τα παιδιά μου. Άν όλοι μας ιδωτεύαμε, ο κόσμος θα ήταν ακόμα χειρότερος. Αν αξίζει τον κόπο; Και βέβαια αξίζει, όχι μόνα για τα χρήματα που αποδίδει, όπως κάθε εργασία που την κάνεις σωστά. Συγχρόνως και κυρίως αξίζει, γιατί με την ανακύκλωση, κάθε πράγμα μπαίνει στη θέση του! Τι εννοώ: όπως ακριβώς στη ζωή μας, αν δεν βάλουμε τάξη, στα παιχνίδια, στα ρούχα, στα εργαλεία, στους λογαριασμούς μας, χάνουμε τη μπάλα, γινόμαστε δυστυχείς γιατί δεν μπορούμε να χαρούμε τη ζωή, όντας αναποτελεσματικοί, έτσι και σαν κοινωνία, όταν πετάμε στα σκουπίδια χρήσιμα πράγματα και ακόμα χειρότερα, τα πράγματα αυτά τα καίμε… όπως συμβαίνει όλα αυτά τα χρόνια, κυριολεκτικά δηλητηριάζουμε τους εαυτούς μας, αυτοκτονούμε!»
Μήπως υπερβάλλεις; τι χρήσιμα πράγματα στα σκουπίδια; Πώς αυτοκτονούμε;
«Είναι απλό. Τα σίδερα, τα χαρτιά, το αλουμίνιο, τα πλαστικά, οι συσκευές, όλα αυτά τα υλικά αν τα συγκεντρώσουμε και τα ανακυκλώσουμε θα μας δώσουν χρήματα. Ακόμα τα οργανικά υπολείμματα, δηλαδή τα αποφάγια, τα κλαδέματα μας, αν τα αποθέσουμε σε μια γωνιά του κήπου μας, μετά από ένα διάστημα θα μας δώσουν κομπόστ, δηλαδή πλούσιο χώμα για τα φυτά μας. Να πώς ένα πρόβλημα, με μικρή προσπάθεια, μεταμορφώνεται σε επικερδής λύση. Αντίθετα, όταν καίμε το πλαστικό για παράδειγμα, αυτό ελευθερώνει διοξίνες στην ατμόσφαιρα και κάποια στιγμή αυτό θα το λουστούμε, όταν βρέξει και θα το φάμε, αφού τίποτα δεν εξαφανίζεται αλλά περνάει μες την τροφική αλυσίδα, με τραγικά αποτελέσματα, καρκίνους κλπ.»
Ο ρόλος της δημοτικής αρχής
Πώς βλέπεις τη νέα δημοτική αρχή και ποιες είναι οι προτάσεις σου;
«Παραβρέθηκα πρόσφατα σε ένα δημοτικό συμβούλιο και χάρηκα πολύ: Το κλίμα ήταν φιλικό, η συζήτηση μεταξύ ίσων και πολιτισμένη. Ακόμα, κανείς δεν κάπνιζε, πράγμα που φανερώνει σεβασμό για το χώρο και σοβαρότητα για το λειτούργημα. Ξέρετε, τα μικρά κάνουν τη διαφορά.
Πάντως με προβληματίζει η αμεσότητα, η λειτουργικότητα της νέας αρχής: Υπάρχει πρόταση στο συρτάρι του αντιδήμαρχου καθαριότητας, του κ. Δαμδημόπουλου, που αφορά στην ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών, ψηφισμένη από το προηγούμενο Δ.Σ. επί Κονταξάκη… Πράγματι, πολλές συσκευές μαζεύουν οι γύφτοι αλλά δεν το κάνουν σωστά, αφού δεν έχουν καταρτισθεί για την επικινδυνότητα των υλικών που μπορούν να διαρρεύσουν με την απρόσεκτη μεταφορά, ενώ κάποιες συσκευές δεν τους ενδιαφέρουν καθόλου εξαιτίας του μικρού τους βάρους. Έτσι αυτές καταλήγουν στη χωματερή και παραμένουν εξαιρετικά επιβλαβείς για το περιβάλλον. Γιατί λοιπόν δεν ξεκινάμε με κάτι, έστω μικρό;»
Σαν τι;
Πρόσφατα κατεβάσαμε μια πρέσα με τον Κώστα το Μάλαμα και ξεκινήσαμε δοκιμαστικά, να συμπιέζουμε χαρτόνια, πλαστικό. Είναι πράγματι μαγικό, δέκα μεγάλες σακκούλες με μπουκάλια, γίνονται μια τόση δα μπαλίτσα. Συζητάμε με το Δήμο τη δημιουργία ενός ανταποδοτικού μοντέλου, όπου ο πολίτες συμμετέχοντας θα αποκομίζουν πολλαπλά οφέλη: περιβαλλοντικά και οικονομικά. Έμμεσα στα δημοτικά τέλη αν προωθηθεί η μεταφορά των αποβλήτων στην Αττική, αλλά και άμεσα στο ταμείο του Δήμου, αφού η Ε.Ε.Α.Α. επιδοτεί κάθε τόνο ανακυκλώσιμων υλικών. Εύχομαι οι Σπετσιώτες να διαλέξουν μια λύση που θα περιλαμβάνει τα καλύτερα δυνατά οφέλη για το νησί και τους κατοίκους του.»
«Σίγουρα έχεις ακούσει», μού λέει, «για την κυρία που επι 30 χρόνια έγραφε προς τις αρχές, παραθέτοντας επίσημα στοιχεία, ώσπου έπεισε το κράτος να διορθώσει το όνομα της περιοχής Γουδή στην Αθήνα, ώστε να θυμίζει τον αρχικό της ιδιοκτήτη, τον Σπετσιώτη πλοιοκτήτη Δημήτρη Γουδή, και όχι το γουδί με το γουδοχέρι. Κάπως έτσι ξεκίνησα κι εγώ εδώ και μια δεκαετία. Πες πως με τσίμπησε μια μύγα, πες πως φταίει το θρούμπι, ένιωσα πως είχα μια σοβαρή ευθύνη, να προστατέψω το περιβάλλον. Κι έτσι άρχισα να μαζεύω τα τηγανόλαδα που φτάνουν τους 20 τόνους κάθε χρόνο, που είναι τοξικά και θα μόλυναν τον υδροφόρο ορίζοντα ενώ τώρα γίνονται βιο-ντίζελ.
Το τρίκυκλο φορτωμένο (φωτο Αντώνη Ορλώφ)
Αλλά μικρή χορωδία. Γιατί οι πιο πολλοί δεν συμμετέχουν ακόμα;
«Από τη μία δεν υπάρχει πληροφόρηση. Ένας ψαράς ας πούμε, που πετάει μια μπαταρία ή τα λάδια του στη θάλασσα, σου λέει απέραντη είναι η θάλασσα, αντέχει. Δεν πήρε προφανώς τις κατάλληλες γνώσεις απ’το σχολείο, ώστε να διαμορφώσει περιβαλλοντική συνείδηση. Που σημαίνει ότι το περιβάλλον είμαστε εμεί οι ίδιοι και ό,τι κάνουμε, θετικό ή αρνητικό έχει αντίκτυπο, σε μας, στα παιδιά μας. Γυρίζει μπούμεραγκ, όπως μια βρισιά, όπως μια ευχή. Ακόμα, η ατομική του ευθύνη, είναι σε βρεφικό στάδιο. Δηλαδή δε λέει όπως ο Καζαντζάκης: δική μου ευθύνη είναι να σώσω τον κόσμο, αν δε σωθεί, εγώ θα φταίω! Λέει: έλα μωρέ, εδώ άλλοι αδειάζουν πυρηνικά απόβλητα στις θάλασσες, τι πειράζει αν εγώ πετώ τα σκουπιδάκια μου, τις γόπες μου… Τέλος, δεν έχει διαμορφώσει συλλογική συνείδηση. Δηλαδή δεν έχει νιώσει ή δεν έχει διδαχτεί, ότι όλοι μαζί, αν έχουμε ένα νησί καθαρό το χαιρόμαστε. Έρχονται και οι ξένοι και μας αφήνουν τα λεφτά τους και είμαστε περήφανοι συγχρόνως. Διδάσκουμε πολιτισμό, όπως οι παππούδες μας! Και γι’αυτό βεβαίως ευθύνεται η κεντρική εξουσία, που ανήγαγε την κομπίνα και την κονόμα σε εθνικό σπορ. Στο πρότυπο της, η τοπική διοίκηση, ενώ θα μπορούσε να προάγει συλλογικότητες, λόγου χάρη μια Κυριακή να μαζεψει τους οικοδόμους, να στρώσουν ένα καλντερίμι πέτρα, αντί για τσιμέντο, εθελοντικά. Να βάλουν οι εμπόροι τα υλικά, να βάλουν οι χασάπηδες τα αρνιά και να περάσουμε μια αξέχαστη Κυριακή. Και να μείνει κάτι στο νησί, όμορφο. Κι αντί να κάνει κάτι τέτοιο, έδινε τσιμεντο-δουλίτσες στους “δικούς της” εργολάβους. Και γέμισε το νησί τσιμέντο…»
Το γλυπτό της ανακύκλωσης που έφτιαξε η Αργυρή Μπεζάτη-Ορλώφ και που κάποια κακιά ψυχή το ξήλωσε (φωτο Αντώνη Ορλώφ)
Αντώνη, έχεις μια μεγάλη οικογένεια, έχεις το Θρούμπι στις Σπέτσες και πρόσφατα άνοιξες και Θρούμπι στην Αθήνα. Μέσα σ’ όλα αυτά, σε βλέπω χρόνια τώρα, να παιδεύεσαι με την ανακύκλωση. Αξίζει τον κόπο;
«Παιδεύομαι ακριβώς γιατί σκέφτομαι τα παιδιά μου. Άν όλοι μας ιδωτεύαμε, ο κόσμος θα ήταν ακόμα χειρότερος. Αν αξίζει τον κόπο; Και βέβαια αξίζει, όχι μόνα για τα χρήματα που αποδίδει, όπως κάθε εργασία που την κάνεις σωστά. Συγχρόνως και κυρίως αξίζει, γιατί με την ανακύκλωση, κάθε πράγμα μπαίνει στη θέση του! Τι εννοώ: όπως ακριβώς στη ζωή μας, αν δεν βάλουμε τάξη, στα παιχνίδια, στα ρούχα, στα εργαλεία, στους λογαριασμούς μας, χάνουμε τη μπάλα, γινόμαστε δυστυχείς γιατί δεν μπορούμε να χαρούμε τη ζωή, όντας αναποτελεσματικοί, έτσι και σαν κοινωνία, όταν πετάμε στα σκουπίδια χρήσιμα πράγματα και ακόμα χειρότερα, τα πράγματα αυτά τα καίμε… όπως συμβαίνει όλα αυτά τα χρόνια, κυριολεκτικά δηλητηριάζουμε τους εαυτούς μας, αυτοκτονούμε!»
Μήπως υπερβάλλεις; τι χρήσιμα πράγματα στα σκουπίδια; Πώς αυτοκτονούμε;
«Είναι απλό. Τα σίδερα, τα χαρτιά, το αλουμίνιο, τα πλαστικά, οι συσκευές, όλα αυτά τα υλικά αν τα συγκεντρώσουμε και τα ανακυκλώσουμε θα μας δώσουν χρήματα. Ακόμα τα οργανικά υπολείμματα, δηλαδή τα αποφάγια, τα κλαδέματα μας, αν τα αποθέσουμε σε μια γωνιά του κήπου μας, μετά από ένα διάστημα θα μας δώσουν κομπόστ, δηλαδή πλούσιο χώμα για τα φυτά μας. Να πώς ένα πρόβλημα, με μικρή προσπάθεια, μεταμορφώνεται σε επικερδής λύση. Αντίθετα, όταν καίμε το πλαστικό για παράδειγμα, αυτό ελευθερώνει διοξίνες στην ατμόσφαιρα και κάποια στιγμή αυτό θα το λουστούμε, όταν βρέξει και θα το φάμε, αφού τίποτα δεν εξαφανίζεται αλλά περνάει μες την τροφική αλυσίδα, με τραγικά αποτελέσματα, καρκίνους κλπ.»
Η "θαυματουργή" πρέσσα .... (φωτο Αντώνη Ορλώφ)
Πώς βλέπεις τη νέα δημοτική αρχή και ποιες είναι οι προτάσεις σου;
«Παραβρέθηκα πρόσφατα σε ένα δημοτικό συμβούλιο και χάρηκα πολύ: Το κλίμα ήταν φιλικό, η συζήτηση μεταξύ ίσων και πολιτισμένη. Ακόμα, κανείς δεν κάπνιζε, πράγμα που φανερώνει σεβασμό για το χώρο και σοβαρότητα για το λειτούργημα. Ξέρετε, τα μικρά κάνουν τη διαφορά.
Πάντως με προβληματίζει η αμεσότητα, η λειτουργικότητα της νέας αρχής: Υπάρχει πρόταση στο συρτάρι του αντιδήμαρχου καθαριότητας, του κ. Δαμδημόπουλου, που αφορά στην ανακύκλωση ηλεκτρικών συσκευών, ψηφισμένη από το προηγούμενο Δ.Σ. επί Κονταξάκη… Πράγματι, πολλές συσκευές μαζεύουν οι γύφτοι αλλά δεν το κάνουν σωστά, αφού δεν έχουν καταρτισθεί για την επικινδυνότητα των υλικών που μπορούν να διαρρεύσουν με την απρόσεκτη μεταφορά, ενώ κάποιες συσκευές δεν τους ενδιαφέρουν καθόλου εξαιτίας του μικρού τους βάρους. Έτσι αυτές καταλήγουν στη χωματερή και παραμένουν εξαιρετικά επιβλαβείς για το περιβάλλον. Γιατί λοιπόν δεν ξεκινάμε με κάτι, έστω μικρό;»
.... που παίρνει τα πεταμένα χαρτιά και πλαστικά .... (φωτο Αντώνη Ορλώφ)
Πρόσφατα κατεβάσαμε μια πρέσα με τον Κώστα το Μάλαμα και ξεκινήσαμε δοκιμαστικά, να συμπιέζουμε χαρτόνια, πλαστικό. Είναι πράγματι μαγικό, δέκα μεγάλες σακκούλες με μπουκάλια, γίνονται μια τόση δα μπαλίτσα. Συζητάμε με το Δήμο τη δημιουργία ενός ανταποδοτικού μοντέλου, όπου ο πολίτες συμμετέχοντας θα αποκομίζουν πολλαπλά οφέλη: περιβαλλοντικά και οικονομικά. Έμμεσα στα δημοτικά τέλη αν προωθηθεί η μεταφορά των αποβλήτων στην Αττική, αλλά και άμεσα στο ταμείο του Δήμου, αφού η Ε.Ε.Α.Α. επιδοτεί κάθε τόνο ανακυκλώσιμων υλικών. Εύχομαι οι Σπετσιώτες να διαλέξουν μια λύση που θα περιλαμβάνει τα καλύτερα δυνατά οφέλη για το νησί και τους κατοίκους του.»
.... και τα συμπιέζει σε "μπάλες" που είναι έτοιμες να πουληθούν για ανακύκλωση (φωτο Αντώνη Ορλώφ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου