Συγκοινωνιακά (και άλλα) προβλήματα

του Δημήτρη Τσιγκάρη

Κύριοι διαχειριστές του Blog "Σχολιαστής της Ύδρας",


Τον τελευταίο καιρό και πιθανόν κατόπιν εορτής, αρκετή συζήτηση γίνεται για την ακτοπλοϊκή 
συγκοινωνία και για άλλα επίκαιρα σοβαρά θέματα.
Σας επισυνάπτω αποσπάσματα αναφοράς προς το δημοτικό συμβούλιο τον Σεπτέμβρη του 2003 
των τότε δημοτικών συμβούλων της μειοψηφίας, η οποία φυσικά είναι καταχωρημένη και στα 
πρακτικά των συνεδριάσεων. 
Η αναφορά είχε σχεδόν προβλέψει τη σημερινή κατάσταση, όμως δεν δόθηκε η πρέπουσα σημασία, ως είθησθε (!)
στο κοινοβούλιο και στους δήμους όταν προτείνει κάτι η μειοψηφία. 
Και να λοιπόν σήμερα μπροστά μας τα αποτελέσματα. 
Δεν γνωρίζω αν στα θέματα που θίγονται θα μπορούσε να υπήρχε ευτυχής κατάληξη έστω και εάν από τότε είχαμε ασχοληθεί σοβαρά με συντονισμένες ενέργειες. 
Μπορεί όμως -ποιός ξέρει- κάτι να είχαμε περισώσει. 
Γιατί ως τώρα, λαμβάναμε χειροκροτώντας μόνο τις υποσχέσεις των υποψηφίων
βουλευτών ότι θα αποκατασταθούν κατόπιν ενεργειών τους οι δρομολογήσεις, τους ψηφίζαμε
και τα άλλα...τα κρύβαμε κάτω από το χαλί.
Ο υπογράφων το παρόν και συντάκτης της αναφοράς, δεν ενδιαφέρεται για δημοσιότητα.
Στόχος της επικαιροποίησης των αποσπασμάτων μετά από εννέα χρόνια, είναι η πιθανότητα
μήπως φανούν κάπου, κάπως, χρήσιμα. Επίσης γενικότερα, είναι ενδιαφέρον και το συμπέρασμα που πρέπει να βγει επιτέλους, ότι δηλαδή στο δημοτικό συμβούλιο που μας στέλνει ο Υδραϊκός λαός δεν είμαστε παρατάξεις, αλλά ένα σώμα που (πρέπει) να υπηρετεί τον τόπο.
Κλείνω υπενθυμίζοντας το σοφό ρητό περί "τών παιδιών των φρονίμων που μαγειρεύουν πρίν
πεινάσουν" και λέγοντας "ευτυχώς" που υπήρξε η ιδιωτική πρωτοβουλία που πήρε αρκετό ρίσκο και έχουμε αυτή τη στιγμή τακτική σύνδεση με το Μετόχι και έναν ασφαλή χώρο στάθμευσης εκεί. 
Οι δραστηριοποιηθέντες επιχειρηματίες ρίσκαραν λοιπόν, εξυπηρετούν καλά και αξίζουν
να τους στηρίξουμε όλοι, ιδιώτες, δήμος, λιμεναρχείο, λιμενικό ταμείο, μα όλοι, και πρός Θεού,
όχι επιπολαιότητες....


Με εκτίμηση,
Δημήτρης Τσιγκάρης
Πρώην δημοτικός σύμβουλος

   

Ύδρα, Σεπτέμβριος 2003

                                                                                                                          Δημοτικοί Σύμβουλοι

                                                                                                                        ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΖΟΥΡΝΤΟΣ

                                                                                                                       ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΓΚΑΡΗΣ

                                                                                                          ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΑΡΚΑΝΤΩΝΗΣ

                                                                                                                ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΥΡΟΥΔΑΚΟΣ

            Θέμα : Συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση και προοπτικές για την Ύδρα

                           

Εισηγητής: Δημήτρης Τσιγκάρης

Μετά από  συστηματική και προσεκτική εξέταση  των όσων ισχύουν στη σύνδεση  του νησιού μας με τον Πειραιά  και με τα άλλα νησιά της περιοχής αλλά και αναλύοντας σε βάθος το θέμα ακτοπλοϊα/θαλάσσιες συγκοινωνίες, αισθάνομαι υποχρεωμένος να υποβάλλω με τη σύμφωνη γνώμη και των άλλων συμβούλων της μειοψηφίας την παρούσα έκθεση προς τον αξιότιμο κ. Δήμαρχο και τους αξιότιμους κυρίες και κυρίους συναδέλφους στο Δημοτικό μας Συμβούλιο και να προτείνω ενέργειες που κατά την γνώμη μας πρέπει να γίνουν το δυνατόν συντομότερα καθώς και μεσο-μακροπρόθεσμες λύσεις για την αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων και απρόβλεπτων επιπτώσεων. Ας μου επιτραπεί να σας υπενθυμίσω ότι το θέμα Ναυτιλία γενικά αλλά και ακτοπλοΐα τα γνωρίζω καλά όχι μόνο εκ της επαγγελματικής μου εμπειρίας

Δυστυχώς  αγαπητοί συνάδελφοι το συμπέρασμα αυτής  της μελέτης είναι ότι το μέλλον δεν είναι ευοίωνο και γρήγορα ή αργότερα το μεγάλο πρόβλημα της Ύδρας μπορεί να είναι το συγκοινωνιακό.

Ας καταγράψω  λοιπόν πάρα κάτω τις παραμέτρους που με οδήγησαν σε αυτό το συμπέρασμα.

1. Κατά την περίοδο της καταγραφής των γεγονότων και της σύνταξης της μελέτης συνέβη το σημαντικό  γεγονός της απελευθέρωσης των  θαλάσσιων συγκοινωνιών εξ ανάγκης  εναρμόνισης της εθνικής μας  νομοθεσίας με τα ισχύοντα στη Ευρωπαϊκή  Ένωση. Αυτό συνεπάγεται ότι οποιοδήποτε  φυσικό πρόσωπο ή εταιρεία από  την Ελλάδα και τις άλλες χώρες  της Ε.Ε. έχει τη δυνατότητα ελεύθερα να δρομολογήσει πλοία ενώ έως  πρόσφατα χρειαζόταν η άδεια των  αρμοδίων αρχών για κάθε δρομολόγηση, η γνωστή «σκοπιμότητα». Ενώ όμως συνέβη κάτι τέτοιο, μέχρι στιγμής δεν παρουσιάστηκε κάποιος καινούριος «νεοφερμένος» πλοιοκτήτης που θα δρομολογήσει πλοία στη γραμμή μας και έτσι η εξυπηρέτηση γίνεται από εταιρείες που προϋπήρξαν στη γραμμή από την εποχή των αδειών σκοπιμότητας, ονομαστικά από την HELLAS FLYING DOPLPHINS κατά κύριο λόγο και από την SARONIC δευτερευόντως.

2. Η γραμμή εξυπηρετείται με δύο κύριους  τύπους πλοίων, τα συμβατικά και  τα ταχύπλοα. Και τα μεν συμβατικά  είναι ενιαίου τύπου, όλα «επιβατικά-οχηματαγωγά» και ανήκουν όλα στην ίδια εταιρεία τα δε ταχύπλοα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τα τύπου CATAMARAN και τα ιπτάμενα (Hydrofoils). Τα δύο CATAMARAN και τα περισσότερα ιπτάμενα ανήκουν και αυτά στην ίδια εταιρεία με τα συμβατικά δηλαδή στην HELLAS FLYING DOPLPHINS ενώ η άλλη εταιρεία η SARONIC δραστηριοποιείται μόνο με λίγα ιπτάμενα, πιθανόν δύο ή τρία και όχι καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αλλά μόνο κατά τις περιόδους αιχμής. Αναφερόμενος στην εταιρεία αυτή, δηλαδή τη SARONIC θα πρέπει να επισημάνω ότι δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις κατά το πρόσφατο παρελθόν που οι υπηρεσίες που πρόσφερε δεν ήταν οι καλύτερες λόγω καθυστερήσεων αναχώρησης από τον Πειραιά οι οποίες μπορεί να συμβαίνουν με τα πλοία αλλά οι εντυπώσεις στους επιβάτες και οι εμπειρίες μένουν.

Προχωρώντας στην HELLAS FLYING DOLPHINS η οποία είναι  η εταιρεία που κατά κύριο λόγο εξυπηρετεί το νησί μας καθ’ όλη  τη διάρκεια του έτους, θα πρέπει να αναφερθούν τα εξής:

α. Είναι φυσικό οι δρομολογήσεις των πλοίων να προγραμματίζονται από τους υπευθύνους της εταιρείας με γνώμονα το επιχειρηματικό της συμφέρον αφού η διαμόρφωση των νόμων και κανονισμών περί θαλασσίων συγκοινωνιών και μεταφορών προσφέρουν πλέον στον πλοιοκτήτη καθεστώς ελευθερίας. Έτσι τον προηγούμενο χειμώνα η εταιρεία απεφάσισε τη διακοπή των δρομολογίων του συμβατικού πλοίου κατά τις ημέρες Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη ενώ ακινητοποίησε και τα δύο CATAMARAN τα οποία είναι δυνατότητας μεταφοράς 400 επιβατών περίπου και ο απόπλους τους επιτρέπεται υπό δυσμενέστερες καιρικές συνθήκες από αυτές που επιτρέπεται για τα ιπτάμενα.

Έτσι  για ένα διάστημα εξυπηρετούμεθα μόνο από τα ιπτάμενα το οποία όμως λόγω μικρής χωρητικότητας επιβατών δεν εκάλυπταν πάντα τη ζήτηση θέσεων ενώ επί πλέον παρέμεναν επανειλημμένα δεμένα λόγω απαγορεύσεως του απόπλου εξ αιτίας καιρικών συνθηκών. Μετά δε από αρκετά πάρε-δώσε, δημοσιεύσεις και παράπονα η εταιρεία δρομολογούσε μέχρι την Ύδρα το συμβατικού τύπου πλοίο σε περίπτωση απαγόρευσης του απόπλου του ιπταμένου το οποίο συμβατικό, σημειωτέον, καθημερινά έφθανε μέχρι τον Πόρο. Βέβαια, με την έλευση των περιόδων αιχμής τα δρομολόγια αυξήθηκαν σταδιακά και ας υποθέσουμε ότι καλύφθηκε η αριθμητική ζήτηση.

β. Οι προσφερόμενες υπηρεσίες κατά τον μέσο όρο τους δεν μπορεί να χαρακτηρισθούν σαν οι απαιτούμενες και εν πάση περιπτώσει οι αρμόζουσες για τους Ύδραίους και οι κατάλληλες για την υποβοήθηση του τουριστικού ρεύματος.

Μπορεί  να λεχθεί ότι στα CATAMARAN και εν μέρει  στα ιπτάμενα τα πράγματα είναι ικανοποιητικά  κατά το ταξίδι, αν και η δυσκολία τηλεφωνικής κράτησης από μεγάλη μερίδα επιβατών δυσκολεύει την όλη  διαδικασία του ταξιδιού.

Όμως, η κατάσταση με τα συμβατικά πλοία  είναι άκρως αντιτουριστική και άβολη για όλους. Σε συγκεκριμένο πλοίο που προσεγγίζει στην Ύδρα με την πλώρη οι επιβάτες είναι υποχρεωμένοι να βαδίσουν σε όλο το μήκος του γκαράζ μέχρι την πρύμη, να συνωστίζονται για να περάσουν από στενές πόρτες και αφού ανέβουν τις σκάλες να βαδίσουν πάλι μέχρι την πλώρη όπου ευρίσκεται ο κυρίως χώρος φιλοξενίας επιβατών. Σημειωτέον ότι το πλοίο διαθέτει φαρδιές πόρτες και πιο βατά κλιμακοστάσια στην πλώρη. Σε όλα δε τα συμβατικά, πλήν μιάς πιθανής υπόμνησης δια μεγαφώνων, σπάνια καμαρότος ή άλλο μέλος του πληρώματος παρατηρεί επιβάτες που ξαπλώνουν στους καναπέδες με τα παπούτσια η πιθανόν και χωρίς αυτά ή καταλαμβάνουν ακόμα ένα κάθισμα για την τσάντα τους. Σίγουρα αν είχαν και αυτά τα πλοία πλοιοσυνοδό η κατάσταση θα ήταν καλύτερη και εν πάση περιπτώσει περισσότερο ελκυστική για τους ποιοτικούς λεγόμενους τουρίστες. Όσον αφορά δε εμάς τους Ύδραίους, ο συχνά χονδροειδής έλεγχος για την έκδοση μισού εισιτηρίου μονίμου κατοίκου ή και συνταξιούχου δεν είναι συμβατός με την έννοια της αξιοπρέπειάς μας. Ευτυχώς που σύμφωνα με όσα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε οι περισσότεροι από εμάς, η ασφάλεια των ταξιδιών λόγω της ποιότητας και συντήρησης των πλοίων αλλά και λόγω της εμπειρίας των πλοιάρχων και των πληρωμάτων, μας παρέχεται χωρίς εκπτώσεις και χωρίς αμφισβητήσεις. Το άλλο πολύ θετικό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι τα πλοία της HELLAS δεν παρουσιάζουν καθυστερήσεις στις αναχωρήσεις τους πλήν βέβαια περιπτώσεων που δεν οφείλονται στο πλοίο ή στην εταιρεία και μπορεί κανείς να βασιστεί στα χρονοδιαγράμματα.

Όμως, τα αναφερθέντα πάρα πάνω είναι παράμετροι οι οποίες μπορεί να χαρακτηρισθούν αν χρησιμοποιήσουμε την ορολογία των  οικονομικών ελαστικές και επιδεχόμενες άμεση βελτίωση.

Το  σοβαρότερο όλων και ο πλέον κρίσιμος παράγοντας για το μέλλον του νησιού και της οικονομίας του είναι  το γεγονός ότι σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το νόμο 2932 του 2001 τα όρια απόσυρσης  του επιβατικού στόλου καθορίζονται ως εξής :

-Δεκέμβριος  του 2004 και 2005     όριο  ηλικίας πλοίου 35 έτη

-Δεκέμβριος  του 2006                     όριο ηλικίας πλοίου 34 έτη

-Δεκέμβριος  του 2007                     όριο ηλικίας πλοίου 32 έτη

-Δεκέμβριος  του 2008                     όριο ηλικίας πλοίου 30 έτη

Οι  παραπάνω οριοθετήσεις σημαίνουν με βάση τα στοιχεία των πλοίων που  αντλούνται από διάφορες επίσημες πηγές  ότι η απόσυρση των ιπταμένων (flying dolphins) της εταιρείας HELLAS θα γίνει σύμφωνα με την ηλικία τους ως εξής:

6 πλοία  ναυπήγησης του 1974 και 1975    τον Δεκέμβριο του 2007

7 πλοία  ναυπήγησης του 1976 έως 1978   τον Δεκέμβριο του 2008

3 πλοία  ναυπήγησης του 1979                    τον Δεκέμβριο του 2009

2 πλοία  ναυπήγησης του 1980                    τον Δεκέμβριο του 2010

3 πλοία  ναυπήγησης του 1981                    τον Δεκέμβριο του 2011

Σύνολο  δηλαδή 21 ιπτάμενα πλοία από αυτά που εξυπηρετούν και το νησί μας  θα αποσυρθούν  αναγκαστικά ανεξάρτητα από το γεγονός ότι μπορεί να είναι  αξιόπλοα, και θα παραμείνουν στην υπηρεσία μόνο δύο ή τρία τα οποία δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι θα είναι δρομολογημένα στη γραμμή μας.

Και αφού κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τις  προθέσεις των συγκεκριμένων  πλοιοκτητών καθώς και τις  προθέσεις δραστηριοποίησης τυχόν  άλλων, οφείλουμε πιστεύω να αρχίσουμε  να σκεπτόμαστε και να προγραμματίζουμε με βάση το χειρότερο και αποφευκτέο σενάριο σύμφωνα με το οποίο τα επιχειρηματικά πλάνα και οι αποφάσεις της HELLAS FLYING DOLPHINS δεν προβλέπουν αντικατάσταση των αποσυρομένων πλοίων και κανείς νεοφερμένος δεν μας έρχεται.

Άλλωστε το παράδειγμα της διακοπής των δρομολογίων  προς και από την Ανατολική  Πελοπόννησο και τα Κύθηρα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας επιχειρηματικής απόφασης.

Οπότε τίθεται το μεγάλο ερώτημα,

ΠΩΣ ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΚΟΣΜΟ ΣΤΗΝ ΥΔΡΑ ΑΝ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΘΕΣΕΩΝ ΔΕΝ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΗ ΖΗΤΗΣΗ ;

Από επίσημα  στατιστικά στοιχεία προκύπτει π.χ. ότι το δίμηνο Ιουλίου /  Αυγούστου του 2002 αποβιβάστηκαν στην Ύδρα από το σύνολο των πλοίων που εκτελούν συγκοινωνία 82.002 επιβάτες ενώ κατά τι λιγότεροι είχαν αποβιβαστεί το ίδιο διάστημα του 2001.   Θα υπάρχει λοιπόν πάντα αυτή η δυνατότητα εξυπηρέτησης ;

2. Να συγκροτηθεί ολιγομελής επιτροπή η οποία θα παρακληθεί να συντάξει μελέτη     βιωσιμότητας δημοτικής η πολυμετοχικής επιχείρησης η οποία θα δρομολογήσει σε εύθετο χρόνο ταχύπλοο πλοίο σε γραμμή μεταξύ Ύδρας- Ερμιόνης (π.χ. μεταχειρισμένο κατάλληλης ηλικίας ιπτάμενο). Αυτό θα βοηθήσει στην προσέλκυση τουριστών από την ευρύτερη Πελοπόννησο και όχι μόνο. Και να δείτε ότι μια τέτοια γραμμή μπορεί και να αναπτυχθεί σημαντικά, αρκεί να γίνει τακτική.

Σημ. Είχαμε τότε προτείνει τη σύνδεση με Ερμιόνη  γιατί δεν είχε προκύψει ακόμα η δυνατότητα στάθμευσης αυτοκινήτων στο Μετόχι.

3. Δέσμευση όλων των εμπλεκομένων φορέων ότι θα καταβάλλεται συνεχής και αδιάλειπτη προσπάθεια με θυσίες αν χρειασθούν ώστε να διατηρηθεί η λειτουργία της ναυτικής Σχολής για πάντα στην Ύδρα αφού η ύπαρξη στο νησί 100 μαθητών κατά την περίοδο του χειμώνα και όχι μόνο, αποτελεί σοβαρή βοήθεια στην οικονομία ενώ η εβδομαδιαία μετακίνηση τους προς τον Πειραιά και αντίστροφα, αποτελεί σοβαρή πηγή εσόδων για τα πλοία. Είμαι σε θέση να σας διαβεβαιώσω ότι η διακοπή του δρομολογίου του συμβατικού πλοίου πέρυσι θα ίσχυε και την  Δευτέρα αν δεν ταξίδευαν οι μαθητές της Σχολής.

Σημ. Δικαίως σήμερα όλοι διαμαρτυρόμαστε για την πιθανότητα απομάκρυνσης της σχολής από την Ύδρα, όμως τα σημάδια είχαν αρχίσει να διακρίνονται από τότε, απλά, πολλοί (έκαναν πως) δεν τα έβλεπαν.

4. Άμεση ανάθεση μελέτης κατασκευής ελικοδρομίου πλήρων και σύγχρονων  προδιαγραφών συμπεριλαμβανομένου  και φωτισμού. Η ύπαρξη μιάς τέτοιας εγκατάστασης εκτός από τις τυχόν εκ λόγων υγείας επείγουσες ανάγκες των κατοίκων και των επισκεπτών, θα εξυπηρετήσει και την διακίνηση τουριστών υψηλών οικονομικών δυνατοτήτων αφού κατά τη γνώμη μας δεν απέχουμε και πάρα πολύ από την εποχή που θα δραστηριοποιηθούν στην μετακίνηση επιβατών εταιρείες ελικοπτέρων, ακόμα και σαν connection με πτήσεις αφικνούμενες στο Ελ. Βενιζέλος. Σαν καταλληλότερες θέσεις λόγω της δυνατότητος σύνδεσης με τους ήδη υπάρχοντες δρόμους σε βελτιωμένη κατάσταση, προτείνονται η περιοχή του μοναστηρίου του Αγίου Νικολάου ή  η περιοχή του μύλου στο δρόμο προς τον προφήτη Ηλία.   Και αυτό το έργο θα μπορεί να ενταχθεί στα προγράμματα των κοινοτικών πλαισίων στήριξης και να χρηματοδοτηθεί από αυτά.

Σημ.Τότε η ΕΕ με τα κοινοτικά πλαίσια στήριξης (ΚΠΣ) χρηματοδοτούσε εύκολα τέτοια έργα και  εμείς «αγρόν αγοράσαμε».  Τώρα …. μακάρι να μην είναι πολύ αργά.