foto: makis sinodinos
Του ΝΑΣΟΥ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ 
πηγή: ΑΥΓΗ
Είναι λίγες οι φορές όπου η εξουσία μιλάει με τόση ωμότητα για τις στοχεύσεις της. Η αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου για το «νέο λύκειο», είναι μία από αυτές τις φορές. Ένα κείμενο που δεν νιώθει την ανάγκη της διπλωματικής γραφής. Ρητά αναφέρεται ότι πρέπει να μειωθεί το ποσοστό των μαθητών και των μαθητριών που επιλέγουν το γενικό λύκειο και άρα το δρόμο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Θέλουν να τους κατευθύνουν προς τις δομές τεχνικής εκπαίδευσης.
Σε μια υποβαθμισμένη τεχνική εκπαίδευση, όπου καταργούνται μια σειρά από ειδικότητες και εισάγεται ο θεσμός της μαθητείας. Δηλαδή της ανασφάλιστης και χωρίς δικαιώματα εργασίας (άλλη μία ψηφίδα στο μωσαϊκό της «ευελιξίας» και των νέων μορφών εκμετάλλευσης που δημιουργούν τα κοινωφελή προγράμματα, τα voucher κτλ).
Πανελλαδικές εξετάσεις λοιπόν και στις τρείς τάξεις του λυκείου. Το πιο αποτελεσματικό μέτρο για την μείωση του μαθητικού πληθυσμού που μένει στο ενιαίο λύκειο και προσπαθεί να εισαχθεί στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σίγουρη συνταγή επιτυχίας όχι απλά για την στροφή στην τεχνική εκπαίδευση αλλά για τον συνολικό αποκλεισμό από την εκπαιδευτική διαδικασία και όχι μόνο. Το τι θα γεννήσει ο κοινωνικός αποκλεισμός στις γειτονιές της κρίσης το ξέρουν ήδη. Δεν έχουν όμως κανένα πρόβλημα να βυθίσουν κομμάτια νεολαίας σε παλιές και νέες μορφές παραβατικότητας. Αποτελεί και αυτό άλλο ένα μηχανισμό ελέγχου.
Την ίδια στιγμή όμως υπηρετούν άλλη μία πολύ κρίσιμη παράλληλη στόχευση. Την δημιουργία ενός νέου ανθρωπολογικού παραδείγματος. Πως μπορείς να επιβιώσεις μέσα από τρία χρόνια εξετάσεων; Πως μπορείς να αντιμετωπίσεις την πίεση και τη βία του ανταγωνισμού; Τι θα έχει μείνει μετά από αυτή την διαδικασία στα αισθήματα και στο νου ενός/μιας εφήβου; Δεν μπορούμε να λησμονήσουμε ότι η πρακτική γεννά ιδεολογία. Το πρακτικό αποτέλεσμα λοιπόν αυτής της διαδικασίας για όσους καταφέρουν και δεν σπάσουν θα είναι τρομακτικό. Το κυβερνητικό σχέδιο ουσιαστικά αποτελεί την δημιουργία ενός μηχανισμού που θα εκπαιδεύει και θα αναπαράγει σε μαζική κλίμακα τον κοινωνικό κανιβαλισμό.
Η διαδικασία αναδιάρθρωσης του εκπαιδευτικού μηχανισμού αποτελεί οργανικό κομμάτι της πολιτικής υποτίμησης της εργασίας. Μια διαδικασία της οποίας η υλοποίηση είχε ξεκινήσει πολύ πριν την κρίση. Η δυναμική όμως που αποκτά η εκπαιδευτική αναδιάρθρωση μέσα από την «συνάντηση» της με την κρίση είναι σαφέστατα αναβαθμισμένη. Τα ποσοστά της ανεργία μετατρέπονται σε κυρίαρχο επιχείρημα υπέρ της ανάγκης στροφής στην τεχνική εκπαίδευση. Σου λένε ότι αν δε βρίσκεις δουλεία ευθύνεσαι εσύ που δεν έχεις τις κατάλληλες δεξιότητες. Προφανώς στο κομμάτι των δεξιοτήτων περιλαμβάνεται και η καθολική απουσία πνεύματος αλληλεγγύης, αξιοπρέπειας και συλλογικής διεκδίκησης.
Αφού για την κρίση ευθυνόμαστε εμείς που «ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητες μας», τώρα θα πρέπει «να μάθουμε να ζούμε με λιγότερα». Αυτό το «λιγότερα» όμως είναι πολύ πιο πλούσιο σε νόημα από ότι ίσως κάποιοι είχαν φανταστεί στην αρχή της κρίσης. Αυτό το «λιγότερα» δεν περιορίζεται σε χρηματικές μονάδες, αλλά περιλαμβάνει ένα κόσμο ολόκληρο. Πρέπει λοιπόν να μάθουμε να ζούμε με λιγότερα όνειρα, με λιγότερη αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη. Πρέπει να γίνουμε πιο φτωχοί όχι απλά οικονομικά αλλά διανοητικά και συναισθηματικά.
Οι μαθητικές κινητοποιήσεις αποτελούν οξυγόνο σε μια κοινωνία που πραγματικά το χρειάζεται. Οι μαθητικές καταλήψεις δεν είναι ούτε νόμιμες, ούτε παράνομες. Είναι δίκαιες. Αποτελούν έκφραση της ανάγκης, του πείσματος, της δημιουργικότητας και της αξιοπρέπειας των παιδιών που δεν έχουν άλλη λύση. Ας κάνουμε λοιπόν ότι μπορούμε για να κερδίσουν.