Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

«Η πώληση των λιμανιών αφορά όλη την κοινωνία»

πηγή: pireas2day.gr

Ενδιαφέρουσα ημερίδα, με ομιλίες υψηλού επιπέδου,  για το Λιμάνι πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο, στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΟΛΠ, με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Υπαλλήλων Λιμανιών Ελλάδας (ΟΜΥΛΕ) και της Ένωσης Λιμενεργατών ΟΛΠ ενόψει της εκδίκασης των προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας των εργαζόμενων και διαφόρων φορέων της πόλης κατά της πώλησης των μετοχών.


Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος της ΟΜΥΛΕ Γιώργος Γεωργακόπουλος αναφερόμενος στην επιχειρούμενη από την κυβέρνηση πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών των λιμανιών του Πειραιά (ΟΛΠ) και της Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ).

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι το γεγονός της πώλησης είναι ένα ζήτημα που ξεπερνά κατά πολύ την τύχη των εργαζομένων σε αυτά.  Είναι ένα ζήτημα που αφορά όλη την κοινωνία.  Στον Πειραιά αυτό έχει γίνει κατανοητό.  Ετσι ερμηνεύεται και η συσπείρωση των παραγωγικών τάξεων, των αυτοδιοικητικών δυνάμεων και των εγαζομένων ενάντια σε αυτό το σχέδιο.

Ακόμα, επεσήμανε ότι τα  λιμάνια, διαχρονικά, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη και στην ευημερία των πόλεων αλλά και των ευρύτερων περιοχών στις οποίες ανήκουν.  Πόσο μάλλον όταν είναι και διαχρονικά κερδοφόρα όπως οι ΟΛΠ και ΟΛΘ.

Ο κ. Γεωργακόπουλος
αναφέρθηκε ακόμα στη σχέση λιμανιού πόλης, υπογραμμίζοντας ότι ένα δημόσιο λιμάνι είναι το ασφαλέστερο πλαίσιο εντός του οποίου μπορεί ν΄αναπτυχθεί μία αρμονική και αμοιβαία επωφελής σχέση όχι μόνο στο οικονομικό επίπεδο.

Επίσης, έγινε αναφορά στο ανορθολογικό μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθείται.  Πιο συγκεκριμένα- επεσήμανε ο ίδιος-  όλα τα μεγάλα λιμάνια της χώρας χρειάζονται προσωπικό διαφόρων ειδικοτήτων.  Επειδή η κυβέρνηση έχει προτάταξει την πώλησή τους δεν προχωρά σε προσλήψεις, αυτό, μάλιστα, συμβαίνει σε μία περίοδο υψηλής ανεργίας.

Ο πρόεδρος της ΟΜΥΛΕ αναφερόμενος σε αυτούς που επιχειρούν να δικαιολογήσουν την επιλογή της πώλησης των μετοχών προκειμένου να έχουν ένα σημαντικό έσοδο για την αποπληρωμή του χρέους,  επεσήμανε ότι η πώληση των μετοχών σε μία εποχή που το Χρηματιστήριο πέφτει θα έχει σαν συνέπεια πραγματικό ξεπούλημα των λιμανιών. 

Ακόμα, επεσήμανε ο ίδιος ότι η απεμπόληση της δημόσιας αρχής μέσα από αυτή τη διαδικασία και κλείνοντας ο κ. Γεωργακόπουλος αναφέρθηκε στην προσφυγή που έχει γίνει στο ΣτΕ ενάντια στη νομιμότητα του διαγωνισμού προσέλκυσης ενδιαφέροντος και στο ευρύ μέτωπο, που έχει συνταχθεί πίσω από αυτό το εγχείρημα.

Να σημειωθεί ότι έχουν ανακοινώσει ήδη πως θα κάνουν παρεμβάσεις υπέρ των προσφυγών η Περιφέρεια Αττικής και οι Δήμοι Πειραιά και Περάματος.

Ο κ. Γ. Κατρούγκαλος


Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ  και καθηγητής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, Γιώργος Κατρούγκαλος στην τοποθέτησή του επικεντρώθηκε στα εξής ζητήματα:

•    Εγινε μία σύτομη αναφορά στην ένοια του Παρασυντάγματος.  Αυτό το φαινόμενο παρατηρήθηκε έντονα κατά τη διάρκεια του Εμφύλιου και μέχρι το 1951-2. Οι  τότε κυβερνήσεις επικαλούμενες ότι αντιμετωπίζουν μία κατάσταση έκτακτης ανάγκης είχαν προχωρήσει στη δημιουργία ενός νομοθετικού πλαισίου που ήταν σε λειτουργία αλλά στην ουσία του αντιστρατεύονταν βασικές διατάξεις του Συντάγματος, το οποίο ήταν επίσης σε ισχύ.  
Τα τελευταία χρόνια έχουμε επανάληψη του φαινομένου του Παρασυντάγματος.  Με πρόσχημα την κρίση,  η χώρα έχει μπει πάλι σε μία περίοδο έκτακτης ανάγκης, τα Μνημόνια παράγουν ένα δίκαιο το οποίο αντιστρατεύεται το Σύνταγμα το οποίο είναι σε ισχύ.  Παρατηρείται μία παράλληλη λειτουργία.

Εκτός από το δίκαιο που θεσπίζεται και που είναι απόλυτα συνδεδεμένο με την πλειοψηφία που διαμορφώνεται κάθε φορά στη Βουλή.  Μία άλλη ενδιαφέρουσα παράμετρος είναι η ερμηνεία του από τους δικαστές που καλούνται κάθε φορά να το εφαρμόσουν.  Η ερμηνεία επηρεάζεται από τις πολιτικές πεποιθήσεις αυτών που καλούνται να αποφασίσουν.

Βασικές αρχές του δικαίου είναι ανοιχτές σε ευρύτερες ερμηνείες.  Η αρχή του κοινωνικού κράτους είναι ενδεικτική.  Το πως ένας δικαστής θα την ερμηνεύσει είναι συνδεδεμένο με τις συζητήσεις που κυριαρχούν στην κοινωνία στην οποία αυτός ζει.  Με το τι θεωρείται αποδεκτό.  Σε πολλές περιπτώσεις δεν έχει αλλάξει η νομοθεσία αλλά η οπτική προσέγγισης αυτών των θεμάτων.  Οι δικαστές ζουν μέσα σε την κοινωνία και επηρεάζονται από αυτές τις αλλαγές.

Ιστορικά τα συντάγματα διαμορφώθηκαν σε εποχές που η δύναμη της κοινωνίας ήταν ισχυρότερη από ότι είναι σήμερα.  Ακόμη λοιπόν και αν εξυπηρετούν ένα καπιταλιστικό μοντέλο παραγωγής είναι προσανατολισμένα προς την κοινωνία και εμπεριέχουν κοινονικοκεντρικές ρυθμίσεις.  Πιο συγκεκριμένα ενώ αποδέχονται την λειτουργία της αγοράς, αυτή η λειτουργία δεν είναι ανεξέλεγκτη, αλλά εξισοροπείται από τα πολιτικά δικαιώματα.  Η ιδιωτική λειτουργία δεν επιτρέπεται να αναπτύσεται σε βάρος του γενικού συμφέροντος.
Επιτρέπεται η αναγκαστική συμμετοχή του κράτους σε επιχειρήσεις που έχουν μονοπωλιακό χαρακτήρα.  Τα λιμάνια αναμφισβήτητα είναι ένα τέτοιο παράδειγμα

Τα συντάγματα σήμερα είναι σε αναντοιστοιχία με τον νεοφιλελευθερισμό.
Ενδεικτικό παράδειγμα, η κοινωνική ασφάλιση κατά το σύνταγμα πρέπει να είναι δημόσια.  Δεν ανέχεται καν την περίπτωση το κράτος να αποφασίσει να δημιουργήσει ένα ΝΠΙΔ και να του αναθέσει αυτό το έργο ακόμη και αν αυτό το σχήμα είναι υπό τον έλεγχο του κράτους.

•    Τα μεγάλα λιμάνια της χώρας από συνταγματική άποψη θα πρέπει να είναι δημόσια.
Τα λιμάνια, όπως τα ποτάμια, οι λίμνες, οι θάλασσες, ανήκουν στην κατηγορία των κοινόχρηστων αγαθών, δεν μπορούν να γίνουν ποτέ ιδιωτικά.  Αν για παράδειγμα δεν μπορούμε να έχουμε ελεύθερη πρόσβαση σε μία ακτή αυτό συνιστά προσβολή στην προσωπικότητά μας.
Η έννοια της δημόσιας αρχής συνδέεται με τον χαρακτήρα του κοινόχρηστου αγαθού.  Υπάρχει ένα ειδικό καθεστώς λειτουργίας.
Από το Σύνταγμα προβλέπεται η υποχρέωση της συνεχούς και με συγκεκριμένες αξιώσεις ποιότητας παρεχόμενης υπηρεσίας.  Η εκχώρηση σε τρίτους αυτής της ευθύνης και η εποπτείας τους δεν υπαρκεί.  Υπάρχει πρόβλημα και με την σύμβαση παραχώρησης που έχει υπογραφεί μεταξύ ΟΛΠ και Cosco, γιατί δίνεται στη δεύτερη η δυνατότητα χωρίς συνέπειες να διακόπτει την λειτουργία της προσφερόμενης υπηρεσίας έως και 15 ημέρες πριν μεσολαβήσει οποιαδήποτε κύρωση σε βάρος της.   
•    Αυτό που επιχειρείται στην περίπτωση των ΟΛΠ και ΟΛΘ δεν έχει ξαναγίνει στην Ευρώπη.  Την τελευταία δεκαετία δύο φορές έχει απορριφθεί από το Ευρωκοινοβούλιο σχέδιο οδηγίας που επιχειρούσε να απορρυθμίσει την αγορά λιμενικών υπηρεσιών.

Δεν υπάρχει καμμία οδηγία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που να επιβάλλει την πώληση της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου των δύο λιμανιών.  Αντίθεταη ισχύει η αρχή της ουδετερότητας.  Το κάθε κράτος-μέλος μονομερώς αποφασίζει τι θα κάνει.  Δεν υπάρχει προηγούμενο εισόδου ιδιοτών στην παροχή λιμενικών υπηρεσιών χωρίς να έχει προϋπάρξει η δημιουργία Δημόσια Λιμενικής Αρχής που να πάρει τις διοικητικές λειτουργίες που απορρέουν από το γεγονός της Δημόσιας Αρχής.

•    Είναι σημαντικό στη συνείδηση του μέσου Ελληνα να γίνει κατανοητό γιατί τα λιμάνια πρέπει να παραμείνουν δημόσια.  Εκτός από τις νομικές πρωτοβουλίες ιδιαίτερα σημαντική είναι η συνδικαλιστική και αγωνιστική δράση που στόχο θα έχουν και να εξηγήσουν στην κοινωνία γιατί τα λιμάνια πρέπει να παραμείνουν δημόσια.

Ο κ. Γεραπετρίτης

Ο αναπληρωτής καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Γεραπετρίτης επικεντρώθηκε στην κωδικοποίηση των νομικών ζητημάτων που προκύπτουν από αυτή την ιστορία.
Επεσήμανε ότι όλες οι αρμοδιότητες των λιμανιών ανάγονται στη σφαίρα της δημόσιας εξουσίας.  Η όποια διαδικασία παραχώρησης πρέπει να ελέγχεται έντονα.
Πρέπει να δοθεί ιδαίτερη έμφαση στη συνεχή παροχή της δημόσιας υπηρεσίας και υπό ανεκτούς όρους.  Τίποτα στην τρέχουσα διαδικασία δεν το διασφαλίζει.
Προκειμένου να διασφαλίζονταν στοιχειωδώς θα έπρεπε να έχει προηγηθεί μία πλήρης λεπτομερής μελέτη που να διερευνά αυτά τα ζητήματα.  Τέτοια μελέτη δεν έχει γίνει.
Θα έπρεπε πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε διαδικασία ιδιωτικοποίησης να έχει δημιουργηθεί ένα επαρκές πλαίσιο ελέγχου.  Να έχουν υπάρξει ρυθμίσεις που θα να διασφαλίζουν ότι ο ιδιώτης θα δεσμεύεται με σαφή τρόπο ως προς την υποχρέωση παροχής της  δραστηριότητας αλλά και ως προς το αποτέλεσμα.  Κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί.  Ακόμη και η Ρυθμιστική Αρχή που έχουν δημιουργήσει θα λειτουργήσει πρωθύστερα, και χωρίς καμμία δυνατότητα ουσιαστικού ελέγχου.
Το ΤΑΙΠΕΔ αρχικά δεν είχε αποσαφηνίσει την τρέχουσα διαδικασία ιδιωτικοποίησης ποιό δίκαιο θα την διέπει.  Ακόμη και τώρα έχει δυσκολία να την χαρακτηρίσει, καταλήγει τελικά να την χαρακτηρίσει ως συναλλαγή.  Εκ των υστέρων την ενέταξαν στο Ερωπαϊκό δίκαιο για τις δημόσιες συμβάσεις.  Αφού το έκανε εκ των υστέρων, υπάρχει σοβαρότατη παραβίαση του ενωσιακού δικαίου.

Στην περίπτωση των δύο λιμανιών έχουμε την εξ΄ολοκλήρου μετατροπή ενός κρατικού μονωπολίου σε ιδιωτικό μονοπώλιο.  Οπου αλλού έχει εμπλακεί ο ιδιωτικός τομέας, εμπλέκεται σε τμήμα της δραστηριότητας.  Πουθενά δεν υποκαθιστά εξ΄ολοκλήρου το κράτος.  Αυτό δεν επιτρέπεται ούτε από εγχώριο δίκαιο ούτε από το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Αυτή η επιλογή δεν λειτουργεί προς όφελος του Δημόσιου Συμφέροντος.

Ο κ. Βασίλης Σαξώνης

Ο πειραιώτης Δικηγόρος, Βασίλης Σαξώνης
στην τοποθέτησή του ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:
•    Τα τελευταία χρόνια έχουμε φτάσει στο σημείο οι πολίτες να χρειάζονται νομική ενημέρωση για το πως θα αντιμετωπίσουν την καθημερινότητά τους.  Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι πλειστηριασμοί σπιτιών, τα χαράτσια, τα διόδια.
•    Φτάσαμε στο σημείο οι δικηγόροι της πόλης του Πειραιά και αντίστοιχα της Θεσσαλονίκης, να παίρνουμε πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση της οργάνωσης μία επιχειρηματολογίας προκειμένου πείσουμε τη δικαιοσύνη για την αναγκαιότητα να σωθούν τα δύο λιμάνια ΟΛΠ και ΟΛΘ
•    Ζούμε σε μία εποχή που η διάκριση των εξουσιών δεν είναι εύκολα διακριτή.  Σε ορισμένες περιπτώσεις τείνει να μην υπάρχει.  Παρατηρείται το πέρασμα προσώπων από την δικαστική στη νομοθετική εξουσία και στη συνέχεια στην εκτελεστική.
Η έννοια του δημόσιου συμφέροντος δεν ορίζεται με σαφήνεια.
Από την κυβέρνηση προτάσσεται το επιχείρησμα ότι σκοπός της πώλησης είναι το υπέρτατον δημοσιο συμφέρον.  Τα έσοδα θα δοθούν στο ΤΑΙΠΕΔ για την αποπληρωμή του χρέους.
Είναι αξιοσημείωτο όμως ότι ακόμη και εντός αυτού του τρόπου σκέψης δεν επιδιώκεται μία δίκαιη αποζημίωση.  Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν υπάρχει καν τιμή εκίνησης.  Και τα δύο λιμάνια (ΟΛΠ και ΟΛΘ), είναι σταθερά και διαχρονικά κερδοφόρα  Η αξία αυτή δεν αποτιμάται πουθενά.  Η κυβέρνηση ενδιαφέρεται μόνο για την ταχύτατη και με κάθε τρόπο πώλησή τους.

Εάν ερευνήσουμε τις αποφάσεις του ΣτΕ για όμοια ζητήματα παρατηρούμε ότι η αποπληρωμή του χρέους προτάσσεται της ένοιας του δημοσίου συμφέροντος.

Επειδή από την κυβέρνηση υπάρχουν αυτές οι προτεραιότητες, δεν έχει προηγηθεί κανένας έλεγχος και καμμία μελέτη στα οικονομικά μεγέθη των δύο οργανισμών έτσι ώστε να διερευνηθεί και να αποδειχθεί ότι υπάρχει όφελος από μία τέτοια επιλογή.  Δεν υπάρχει πρόνοια για κατοχύρωση των συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών.  Δεν υπάρχουν οικονομοτεχνικές μελέτες που να συζητούν μελλοντικές αρνητικές υποχρεώσεις και να δούν πως τις αντιμετωπίζουν.  Δεν έχουν καν συζητήσει διαφορετικά μοντέλα εισόδου ιδιωτών έτσι ώστε να καταλήξουν ότι κάποιο είναι εποφελέστερο έναντι κάποιου άλλου.
Είναι ιδιαίτερα σημαντική η αγωνιστική παρέμβαση των εργαζομένων για το σταμάτημα αυτής της διαδικασίας.

Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά

Ο πρόεδρος του ΔΣΠ, Γιώργος Σταματογιάννης 
στην τοποθέτησή του επεσήμανε ότι ο ΟΛΠ είναι μία Ανώνυμη Εταρεία με Δημόσιο Χαρακτήρα, συνδέεται με την προσφορά και εξυπηρέτηση δημόσιων υπηρεσιών.  Με την επιχειρούμενη μεταβίβαση εκχωρούνται αρμοδιότητες που προσιδιάζουν σε φορείς δημόσιας εξουσίας και ιδιωτικοποιούνται πράξεις δημόσιας εξουσίας.  Για παράδειγμα η προστασία του περιβάλλοντος, η ασφάλεια της ναυσιπλοϊας και ακτοπλοϊας, η ανέλκυση ναυαγίων και εθνική άμυνα.
Η λειτουργία της ΟΛΠ ΑΕ είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη της χώρας και παίζει εθνικό και πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση

Παρεμβάσεις από το ακροατήριο:

Παναγιώτης Μελάς (ΑΝΕΛ)
δήλωσε ότι οι ΑΝΕΛ είναι ενάντιοι στην πώληση των Λιμανιών Πειραιά και Θεσσαλονίκης.  Καθοριστικός ο ρόλος των λιμανιών  στην οικονομία και την εθνική ασφάλεια της χώρας

Νίκος Συρμαλένιος (ΣΥΡΙΖΑ)  δήλωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υπερασπίζεται το δημόσια χαρακτήρα των λιμανιών της χώρας, αντιτίθεται στο ξεπούλημα που επιχειρείται.  Στηρίζει μέχρι τέλους τους αγώνες των εργαζομένων.  Σημείωσε ότι ο αγώνας είναι κυρίαρχα πολιτικός.  Είναι σημαντικό να επεκταθεί σε όλα τα επίπεδα και να ενημερωθούν όλοι οι πολίτες για τις συνέπειες της πώλησης των λιμανιών.  Είναι θετικό ότι στον Πειραιά υπάρχει ομόθυμη τοποθέτηση των φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού ενάντια στην πώληση των λιμανιών.  Τα λιμάνια είναι νευραλγικοί κόμβοι οικονομικής ανάπτυξης της χώρας.  Δεν κάνει να χαθούν από το δημόσιο έλεγχο.
Είναι και ενάντια στο Ευρωπαϊκό δεδομένο με κανένα
Αν αυτή η ιστορία μέχρι το Μάρτη δεν προχωρήσει.  Μετά τις εκλογές μία άλλη κυβέρνηση δεν πρόκειται να προχωρήσει με αυτό το σχέδιο.

Ηλίας Κλάπας (μέλος ΔΣΠ)
Ο ΔΣΠ έκανε αυτό που έκανε να κάνει να συνδέσει το σύλλογο με την κοινωνία και τα προβλήματά της.
Η δικαιοσύνη είναι μία πολύ σημαντική παράμετρος.  Ωστόσο η δικαιοσύνη είναι υπεράνω κριτικής.  Να διαχωριστεί η δικαιοσύνη ως θεσμός από το γεγονός της κριτικής.

Ο νομικός Ν. Κωνσταντινίδης στην σύντομη παρέμβασή του επεσήμανε ότι από τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, ασκείται δημόσια εξουσία και υπάρχει νομολογία.  Για παράδειγμα η διαχείριση των ναυαγίων.
Εκανε αναφορά στην απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2009.  Η Επιτροπή σημειώνει ότι η ο ΟΛΠ έχει αρμοδιότητες δημόσιου χαρακτήρα, χαρακτηριστικές για «λιμενική αρχή».  Οντως, βάσει του ν. 2688/1999 και της σύμβασης παραχώρησης με το ελληνικό δημόσιο, ο ΟΛΠ έχει αναλάβει, μεταξύ άλλων, τον έλεγχο και την ασφάλεια της ναυσιπλοϊας, την προάσπιση της εθνικής ασφάλειας και της δημόσιας τάξης, την προστασία του περιβάλλοντος, κλπ, καθήκοντα τα οποία εξυπηρετούν σαφώς το δημόσιο συμφέρον..»
Αναφέρθηκε στη Γαλλία όπου υπάρχει η ένοια του δημόσιου λιμενικού χώρου και είναι αδιανόητη η πώληση αυτού του χώρου, το περισσότερο που επιτρέπεται είναι οι παραχωρήσεις δραστηριοτήτων.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη Βρεττανία, όπου υπάρχει ισχυρή Λιμενική Αρχή που έχει τις δημόσιες εξουσίες, ακόμη και στα ιδιωτικοποιημένα λιμάνια.
Ακόμη και στις απόπειρες που έχουν γίνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση για την απορρύθμιση των λιμενικών υπηρεσιών, μέσω δύο σχεδίων οδηγιών που τελικά απορίφθηκαν, ακόμη και εκεί προβλέπονται δύο τουλάχιστον πάροχοι σε κάθε δραστηριότητα.
Εκλεισε με μία ιστορική αναφορά στο κοινό περί δικαίου αίσθημα, μία πολύ ισχυρή έννοια.  Λέγοντας ότι υπάρχουν περιπτώσεις που ακόμη και αν η δικαιοσύνη θεώρησε κάτι νόμιμο, τελικά αυτό δεν υλοποιήθηκε γιατί το κοινό περί δικαίου αίσθημα είχε αντίθετη άποψη.  Είναι λοιπόν καθοριστικός ο ρόλος και η παράμβαση του Λαϊκού Παράγοντα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: