Οι πολιτικοί αρχηγοί μιλούν για την κρίση και την Ευρώπη

Απο: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

«Πού πάει η Ευρώπη και τι πρέπει να γίνει;» είναι το ερώτημα της «Κ.Ε» στον πρωθυπουργό και στους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

* Ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου εμφανίζεται αισιόδοξος. Τονίζει ότι «το εγχείρημα μιας Ευρώπης συνεργασίας, ευημερίας, ασφάλειας και ανάπτυξης δεν σταματά».
* Γενικευμένη και συστημική χαρακτηρίζει την κρίση στην Ευρώπη ο Α. Σαμαράς.
* Για την Αλέκα Παπαρήγα «ο δρόμος της αποδέσμευσης από την Ε.Ε. με λαϊκή εξουσία είναι μονόδρομος για τα λαϊκά συμφέροντα».
* Ο Γ. Καρατζαφέρης θεωρεί ότι «το μέλλον της Ευρώπης δεν προβλέπεται ευοίωνο».
* Τέλος ο Α. Τσίπρας στο άρθρο του, που συνυπογράφει ο Πιέρ Λορέν, εθνικός γραμματέας του Κ.Κ. Γαλλίας και πρόεδρος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ), επισημαίνει ότι «με πρωτοβουλία του ΚΕΑ θα ξεκινήσει συλλογή υπογραφών διεκδικώντας τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Κοινωνική Ανάπτυξη, που θα μπορούσε να αντλεί πόρους από τη φορολογία στη ροή κερδοσκοπικού κεφαλαίου, αλλά και από την ΕΚΤ».

ΑΝΤ. ΣΑΜΑΡΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ν.Δ.

Κυνηγάμε την... εξυγίανση μέσω της συρρίκνωσης

Η κρίση στην Ευρώπη είναι πια γενικευμένη και «συστημική». Αλλά η αντιμετώπισή της είναι περιστασιακή και αποσπασματική...

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η απόφαση για τη δημιουργία μόνιμου Μηχανισμού Διάσωσης χωρών της ευρωζώνης μετά το 2013.
Εδώ υπάρχουν δύο προβλήματα: Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη διαχείριση του ρίσκου και η χρηματοδότησή του.
**Πρώτον, η «συμμετοχή ιδιωτών» σημαίνει, σε απλά ελληνικά, ότι οι ιδιωτικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί που θα αγοράζουν ομόλογα στο μέλλον, θα πρέπει πια να προεξοφλούν το ρίσκο κάποιων χωρών. Δηλαδή την πιθανότητα ελεγχόμενης χρεοκοπίας τους. Και έτσι θα αυξάνουν το επιτόκιο που ζητούν...
Αυτό θα φέρει χώρες που έχουν πρόβλημα σε ακόμα πιο δύσκολη θέση να αποπληρώσουν το χρέος τους ομαλά. Θα υποβάλει τις χώρες αυτές σε τεράστιες πιέσεις από τις αγορές, φέρνοντάς τις πιο κοντά σε χρεοκοπίες που μπορούσαν ακόμα να αποφευχθούν. Αντί να είναι «μηχανισμός διάσωσης» των προβληματικών χωρών, θα γίνει μηχανισμός καταδίκης χωρών που ήταν σε θέση να γλιτώσουν.
Αντί να αποτρέψει τον κίνδυνο ελεγχόμενης χρεοκοπίας, θα μετατρέψει τη χρεοκοπία σε «αυτο-επιβεβαιούμενη προσδοκία»...
**Δεύτερον, από την ώρα που δημιουργείται ο μηχανισμός αυτός, τίθεται το ζήτημα του πώς θα χρηματοδοτηθεί: Τα 750 δισεκατομμύρια που έχουν διατεθεί σήμερα για τον έκτακτο μηχανισμό στήριξης (πέραν της Ελλάδας) δεν φτάνουν για πάνω από τρεις ακόμη χώρες. Αρα πρέπει να υπάρξει πρόσθετη χρηματοδότηση.
Εδώ, όμως, υπάρχει ένα δεύτερο αδιέξοδο: Ισχυρές χώρες, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, δεν δέχονται να διαθέσουν πρόσθετα χρήματα. Αλλά απορρίπτουν και την εναλλακτική λύση έκδοσης ευρωομολόγων. Αρα, αποκλείονται όλες οι βασικές πηγές πρόσθετης χρηματοδότησης του νέου μηχανισμού!
**Τρίτον, το μεγάλο «φάντασμα» που πλανάται πάνω από την Ευρώπη είναι πλέον το ευρωομόλογο. Γιατί η έκδοσή του αυξάνει το «βάθος» της ευρωζώνης, προσελκύει ρευστότητα και μειώνει το κόστος δανεισμού όλων των χωρών της. Οχι μόνο το κόστος των πιο αδύναμων...
Το ευρωομόλογο κάνει την ευρωζώνη «ισοδύναμη» με τις ΗΠΑ από πλευράς προσέλκυσης ρευστότητας και διασποράς ρίσκου. Και δίνει αναπτυξιακή ώθηση, έναντι του παγκόσμιου ανταγωνισμού από ανερχόμενες οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία...
Οταν αυτές οι δυνάμεις -αλλά και οι ΗΠΑ- κυνηγούν την ανάπτυξη, εμείς έχουμε αναγάγει σε μέγιστη «αρετή» τη... συρρίκνωση. Ή μάλλον την «εξυγίανση» μέσω συρρίκνωσης!
Που είναι περισσότερο συρρίκνωση, παρά «εξυγίανση»...
Γι' αυτό και δεν είναι τυχαίο αυτό που ακούστηκε τις τελευταίες μέρες στις Βρυξέλλες: «Το ευρωομόλογο θα γίνει τελικά, ακόμα και αν δεν το συζητάμε σήμερα»...
Το θέμα είναι να γίνει σύντομα. Για να δώσει ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Πριν επικρατήσουν οριστικά στενοκέφαλες λογιστικές αντιλήψεις μιας Ευρώπης «πολλών ταχυτήτων».
Που θα λειτουργήσουν ως «κεντρόφυγες δυνάμεις» ανάσχεσης του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Και θα βλάψουν όλους.
Και τους ισχυρούς, ακόμα περισσότερο...

ΓΙΩΡΓΟΣ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ - ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΑΣΟΚ

Ανοικτή η συζήτηση για τα ευρωομόλογα

Υστερα από μήνες αμφιταλαντεύσεων και συζητήσεων, η Ευρώπη έκανε ένα νέο και σημαντικό βήμα. Η θεσμοθέτηση του Μόνιμου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας θα διασφαλίζει τη χρηματοοικονομική σταθερότητα του συνόλου της ευρωζώνης.

Είναι ένας σταθμός σημαντικός σε έναν αγώνα που ξεκινήσαμε εμείς, με αφορμή τα προβλήματα της δικής μας χώρας.
Δίνοντας αγώνα για την ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας, καταθέτοντας προτάσεις και διεκδικώντας ευρωπαϊκές λύσεις, πείσαμε τους εταίρους μας ότι το πρόβλημα της χώρας μας δεν είναι μεμονωμένο. Οτι μας αφορά όλους. Οτι αφορά τη σταθερότητα του ίδιου του ευρώ, της ευρωζώνης και την υπόσταση της Ευρώπης έναντι των αγορών. Ετσι πετύχαμε τον Μηχανισμό Στήριξης που αποτελεί μια ασπίδα προστασίας και παρέχει το απαραίτητο χρονικό διάστημα έως ότου σταθούμε στα δικά μας πόδια.
Η κρίση απέδειξε ότι η δημιουργία του κοινού νομίσματος ήταν μεν το πρώτο και αποφασιστικό βήμα στην πορεία προς μια πολιτική και οικονομική ένωση, αλλά ότι αυτό το βήμα ήταν παράλληλα ελλιπές.
Η πρόσφατη κρίση στην πατρίδα μας, ιδιαίτερα, δε, η οικονομική και δημοσιονομική της παράμετρος, αλλά και η αντίστοιχη της Ιρλανδίας, ανεξάρτητα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και αίτιά τους, ανέδειξαν με τον πλέον δραματικό τρόπο ότι πολύ εύκολα η οικονομική σταθερότητα όλων των χωρών μπορεί να απειληθεί, καθώς και να κινδυνεύσει ευρύτερα η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Και αυτό, λόγω της έλλειψης διαφάνειας και σοβαρών κανόνων ρύθμισης του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, κάτι που επιτρέπει στις αγορές να λειτουργούν ανεξέλεγκτα και να διεκδικούν προβάδισμα έναντι της πολιτικής.
Για το λόγο αυτό, η δημιουργία του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης αποτελεί ένα ισχυρό μήνυμα προς πολλούς αποδέκτες και κυρίως προς τις αγορές.
Μήνυμα ότι η Ε.Ε. είναι αποφασισμένη και διαθέτει όλα τα αναγκαία εργαλεία για την πρόληψη αλλά και τη διασφάλιση της σταθερότητας στην ευρωζώνη και στις οικονομίες μας.
Με την απόφασή μας εξασφαλίζουμε και τη διαθεσιμότητα επαρκούς σταθερότητας για τον υπάρχοντα αλλά και μελλοντικό μηχανισμό. Αρα, πρόκειται για σημαντική απόφαση, η εφαρμογή της οποίας αποτελεί κρίσιμο κρίκο για την οικονομική διακυβέρνηση, τη σταθερότητα, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, τη μετάβαση της Ευρώπης σε μια βιώσιμη και ανταγωνιστική οικονομία.
Η βούλησή μας αυτή δεν θα μείνει στα λόγια. Με ρητή δέσμευση του Συμβουλίου, η απόφαση αυτή θα ενσωματωθεί στη Συνθήκη της Ε.Ε., με την τροποποίησή της, ώστε να λάβει θεσμική υπόσταση και να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ευρωπαϊκού κεκτημένου και της πορείας της Ευρώπης σε ένα καλύτερο μέλλον.
Υποστηρίξαμε -και πετύχαμε μαζί με όλους τους εταίρους μας- ότι απαιτείται παράλληλη ανάληψη δράσεων και πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση της πράσινης ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η πρότασή μας, που υποστηρίζουν πια και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, για την έκδοση ευρωομολόγου.
Αυτός ο διάλογος άνοιξε -στην κοινωνία, στα κοινοβούλια, στα μέσα ενημέρωσης- και δεν έχει κλείσει. Και αυτό αποτελεί από μόνο του θετική εξέλιξη.
Το εγχείρημα μιας Ευρώπης συνεργασίας, ευημερίας, ασφάλειας και ανάπτυξης δεν σταματά.
Και η Ελλάδα με την αξιοπιστία της και τις προτάσεις της θα βρίσκεται μπροστάρης στον αγώνα αυτό.
Θα συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια προωθώντας ένα όραμα για το μέλλον της Ευρώπης και υπερασπίζοντας τα συμφέροντα του ελληνικού λαού.

ΑΛΕΚΑ ΠΑΠΑΡΗΓΑ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΚΚΕ

Τίποτα στην Ε.Ε. δεν θα μείνει ίδιο

Ενα είναι βέβαιο. Οτι τα αμέσως επόμενα χρόνια τίποτα απ' ό,τι γνωρίζουμε για την Ε.Ε. δεν θα παραμείνει ίδιο. Για τους εργαζόμενους, για τον ελληνικό λαό και τους λαούς της Ευρώπης δρόμος προς τα πίσω δεν μπορεί να υπάρξει.

Οι εξελίξεις σαρώνουν τα επιχειρήματα, τους ισχυρισμούς, την πολύχρονη πολυδάπανη προπαγάνδα των κάθε είδους υποστηρικτών της Ε.Ε.
Το ΚΚΕ έγκαιρα, παρά και ενάντια στην κυρίαρχη πολιτική, στις λοιδορίες από την ευρωαριστερά, αποκάλυψε τον αντιδραστικό χαρακτήρα της Ε.Ε. Κίνητρο αυτής της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας είναι τα κοινά συμφέροντα των κρατών-μελών της για τη μεγέθυνση των μονοπωλιακών ομίλων τους και τη θωράκιση της ανταγωνιστικότητάς τους.
Συνεκτικό στοιχείο της ήταν και παραμένει η στρατηγική μείωσης της τιμής της εργατικής δύναμης σε σχέση με την παραγωγικότητα της εργασίας, δηλαδή η κλιμάκωση της επίθεσης στα δικαιώματα της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.
Το ΚΚΕ είχε επίσης προβλέψει ότι η συγκρότηση της ευρωζώνης, μιας τεχνητής νομισματικής συγκόλλησης κρατών με άνιση οικονομική ισχύ και διαφορετικό επίπεδο παραγωγικότητας, θα δοκιμαζόταν σε συνθήκες οικονομικής κρίσης.
Η πρόσφατη διεθνής κρίση του καπιταλιστικού συστήματος επιτάχυνε μακρόχρονες αλλαγές στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα με τη σταδιακή βελτίωση της θέσης της Κίνας, της Ρωσίας, της Ινδίας, σε σχέση με τις ΗΠΑ και τη Γερμανία. Οξυνε επίσης τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις στην Ε.Ε. που οφείλονταν στην ανισόμετρη ανάπτυξη στο εσωτερικό της. Ανέδειξε τη δυσκολία της αστικής πολιτικής να οδηγήσει σε ελεγχόμενη απαξίωση και καταστροφή υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια που δεν μπορούν να διασφαλίσουν ικανοποιητικό ποσοστό κέρδους.
Ετσι οξύνεται τώρα η διαμάχη μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. με βάση τα ιδιαίτερα συμφέροντα και τη διαφορετική θέση της αστικής τάξης κάθε χώρας. Πρόκειται για διαμάχη για τον επιμερισμό των βαρών της κρίσης που δεν αναιρεί την ενότητά τους ενάντια στην εργατική τάξη.
Η Γερμανία ήταν η μεγάλη ωφελημένη από τη συγκρότηση της ευρωζώνης. Διασφάλισε ταυτόχρονα ένα ισχυρό διεθνές αποθεματικό νόμισμα και την απρόσκοπτη εξαγωγή εμπορευμάτων και κεφαλαίου στις ασθενέστερες ευρωπαϊκές χώρες. Τώρα δεν θέλει να επωμισθεί τα βάρη των υπερχρεωμένων κρατών-μελών και ανησυχεί για τη θωράκιση του ευρώ. Ωστόσο, τμήματα της αστικής τάξης της Γερμανίας έχουν διαφορετικά συμφέροντα, π.χ. τράπεζες που έχουν δανείσει στον ευρωπαϊκό Νότο, όμιλοι που εξάγουν καταναλωτικά εμπορεύματα στην ευρωζώνη.
Αντίστοιχα οξύνεται η διαπάλη στη γαλλική αστική τάξη για την προσέγγιση με τη Γερμανία. Η Ρωσία προτείνει στη Γερμανία μια εναλλακτική διέξοδο οικονομικής συνεργασίας, ενώ οι ΗΠΑ την πιέζουν να αναλάβει τα βάρη της ευρωζώνης. Οι φυγόκεντρες δυνάμεις δυναμώνουν και η συνοχή της Ε.Ε. στη σημερινή της μορφή θα δοκιμαστεί καθώς δυναμώνει η προσέγγιση Γερμανίας-Ρωσίας.
Η «φυγή προς τα εμπρός» με νέα βήματα πολιτικής ενοποίησης της ευρωζώνης συναντά ήδη μεγάλες δυσκολίες, αφού το κουβάρι των αντιθέσεων γίνεται όλο και πιο περίπλοκο.
Για μια ακόμα φορά καλλιεργούν επικίνδυνες αυταπάτες ο χώρος της ευρωαριστεράς και του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, με τη θέση τους ότι μπορεί να υπάρξει επανίδρυση, φιλολαϊκή μετάλλαξη της Ε.Ε.
Το εργατικό κίνημα δεν πρέπει να εγκλωβιστεί στη διαπάλη μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, αλλά να αγωνιστεί για ανατροπή στο επίπεδο της εξουσίας σε κάθε κράτος ξεχωριστά.
Αυτή η στρατηγική προτεραιότητα καθορίζεται από την ανισομετρία στο εσωτερικό της Ε.Ε., τόσο στο επίπεδο της οικονομίας όσο και στο επίπεδο της πολιτικής σταθερότητας. Για τη χώρα μας ο δρόμος της αποδέσμευσης από την Ε.Ε. με λαϊκή εξουσία είναι μονόδρομος για τα λαϊκά συμφέροντα. Μόνο αν υπάρχει κεντρικά σχεδιασμένη ανάπτυξη, με κοινωνικοποιημένα τα βασικά και συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, με εργατικό λαϊκό έλεγχο, μπορεί η χώρα να αξιοποιήσει όλες τις παραγωγικές της δυνατότητες και να διασφαλιστεί η λαϊκή ευημερία. Αυτός ο δρόμος μπορεί να ανοίξει μόνο με μια ισχυρή αντιμονοπωλιακή συμμαχία.

ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ

Χρειάζεται Ευρωπαϊκό Ταμείο για την κοινωνική ανάπτυξη

Η απόφαση της συνόδου κορυφής, δίνει το έναυσμα για τη μονιμοποίηση «μηχανισμών τιμωρίας» που στόχο έχουν την ένταξη των οικονομιών σε καθεστώς μόνιμης επιτήρησης και λιτότητας αλλά και των κοινωνιών σε καθεστώς μόνιμης έκτακτης ανάγκης.

Μια τέτοια προοπτική δεν μπορεί να νομιμοποιηθεί ερήμην των λαών και να επικυρωθεί χωρίς την προβλεπόμενη διαδικασία των δημοψηφισμάτων.
Το αποτέλεσμα της τόνωσης της «ανταγωνιστικότητας» των λαών της Ευρώπης το γνωρίζουμε ήδη: η Ευρωπαϊκή Ενωση μετράει σήμερα πάνω από 23 εκατομμύρια ανέργους, 80 εκατομμύρια φτωχούς, ενώ βιώνει και τη διαρκή επιδείνωση των συνθηκών ανθρώπινης διαβίωσης. Και ενώ παντού στην Ευρώπη, οι εργαζόμενοι, οι μισθωτοί, οι λαοί εκφράζουν την απόρριψή τους στην πολιτική της οπισθοδρόμησης με μαζικούς αγώνες, η σύνοδος κορυφής των επικεφαλής των κρατών-μελών προσυπογράφει τη λογική του νόμου του ισχυρού και δολοφονεί το ευρωπαϊκό ιδεώδες.
Για να βγουν οι ευρωπαϊκοί λαοί από την οξεία κρίση που βιώνουμε, απαιτείται μια πολιτική τόνωσης της απασχόλησης, στήριξης της κοινωνικής ασφάλισης, αναδιανομής του πλούτου σε κάθε χώρα. Απαιτείται, μια δίκαιη ρύθμιση του χρέους, με διαγραφή σημαντικού μέρους του για τις χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα. Απαιτείται τέλος, και η ενεργοποίηση μηχανισμών αλληλεγγύης, μέσα από την κατάρτιση των προϋπολογισμών.
Το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ), που αποτελείται από περίπου 40 πολιτικά κόμματα από χώρες εντός κι εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, έχει ως στόχο να συμβάλει στην ανάπτυξη αντιστάσεων και στη «σύγκλισή τους», ώστε να τεθεί ένα τέλος στις εντολές των κυρίαρχων οικονομικών πολιτικών. Σε αντιδιαστολή με τους αρχιτέκτονες της Συνθήκης της Λισαβόνας που δολοφονούν την ευρωπαϊκή ιδέα, εμείς θέλουμε να της δώσουμε μια ριζικά διαφορετική κατεύθυνση ελπίδας, στην οποία προσβλέπουν οι λαοί μας. Σύμφωνα με την απόφαση του 3ου Συνεδρίου του ΚΕΑ (Παρίσι 3-5 Δεκεμβρίου 2010), από τις αρχές του νέου έτους η Ευρωπαϊκή Αριστερά θα κάνει χρήση της ονομαζόμενης «Πρωτοβουλίας Πολιτών», έτσι όπως προβλέπεται από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, χωρίς αυτό να σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι παύουμε να αγωνιζόμαστε για την ανατροπή της.
Το ΚΕΑ, λοιπόν, θα ξεκινήσει συλλογή υπογραφών πυροδοτώντας τη δημόσια συζήτηση σχετικά με την κρίση και διεκδικώντας τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Κοινωνική Ανάπτυξη, που θα μπορούσε να αντλεί πόρους από τη φορολογία στη ροή κερδοσκοπικού κεφαλαίου, αλλά και από την ΕΚΤ.
Μια ΕΚΤ ριζικά επανιδρυμένη και με ένα ευρώ που θα είναι μέσο νομισματικής συνεργασίας μεταξύ των λαών, θα υπηρετεί τη δημιουργία και τη ριζική αναδιανομή του πλούτου, την ισόρροπη ανάπτυξη και την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών. Μια ΕΚΤ, η οποία, σε ευθεία σύγκρουση με το σχέδιο για την επονομαζόμενη «σταθεροποίηση», θα χορηγεί δάνεια με χαμηλά -ή μηδενικά- επιτόκια στα κράτη-μέλη που θα χρηματοδοτούν δημόσιες επενδύσεις στον τομέα της απασχόλησης, της κατάρτισης και της έρευνας, θα αναπτύσσουν τις δημόσιες υπηρεσίες τους και θα συμβάλλουν στην κατασκευή χρήσιμων υποδομών, ιδίως στον περιβαλλοντικό τομέα.
Το κείμενο συνυπογράφει ο Pierre Laurent, γραμματέας ΚΚ Γαλλίας, πρόεδρος Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΛΑΟΣ

Η Ευρωπαϊκή Ενωση απειλείται με κατάρρευση

Σε «καλούς, κακούς και άσχημους» μαθητές της σχολής της δημοσιονομικής πειθαρχίας φαίνεται πως θα διαχωρίζει πλέον η Ε.Ε. τις χώρες-μέλη της, με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, από τα μέσα του 2013.

Η εξέλιξη αυτή ικανοποιεί τις επιδιώξεις ορισμένων ισχυρών κρατών, που επιδιώκουν τη δημοσιονομική ορθοδοξία και τις πολλαπλές ταχύτητες στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση (ΟΝΕ).
Το όραμα για μια Ευρώπη, όπου θα επικρατούσε η πραγματική αλληλεγγύη μεταξύ των λαών της, κλυδωνίζεται περισσότερο από ποτέ, αποδεικνύοντας πόσο ουτοπικό ήταν το εγχείρημα για ένα Ευρωσύνταγμα - που ούτως ή άλλως αμφισβητήθηκε εντόνως με σχετικά δημοψηφίσματα στο εσωτερικό πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Στην πράξη αποδείχτηκε ότι, τη δύσκολη ώρα της μεγάλης κρίσης, επικράτησαν συμπεριφορές τύπου «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
Το εγχείρημα της ΟΝΕ και, κατ' επέκταση, της Ευρωπαϊκής Ενωσης απειλείται με κατάρρευση. Βέβαια, μια τέτοια εξέλιξη δεν θα αποτελέσει έκπληξη αφού, ιστορικώς, δεν θα είναι η πρώτη φορά που λαμβάνει χώρα η διάψευση αντίστοιχων προσδοκιών που εκδηλώθηκαν κατά το παρελθόν. Αρκεί να ανατρέξει κανείς στη διάλυση της Ιεράς Συμμαχίας ή της Λατινικής Νομισματικής Ενωσης.
Η Ιστορία αποδεικνύει ότι η Ευρώπη ήταν και, μάλλον θα συνεχίσει να είναι, ένα πεδίο ανταγωνισμών και αντιπαραθέσεων μεταξύ ισχυρών εθνών-κρατών. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ενωση, άλλωστε, ουδέποτε υπήρξε σε θεσμικό επίπεδο μια ενιαία οντότητα.
Με μια έξυπνη αλλά και αδυσώπητη πολιτική οι ΗΠΑ κατόρθωσαν να εμπλέξουν την Ευρώπη μέσω των χωρών-δορυφόρων που διαθέτουν στον ευρωπαϊκό χώρο, όπως η Μ. Βρετανία, αλλά και οι χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ, τόσο σε εξωτερικές -πολεμικές και μη- περιπέτειες όσο και σε εσωτερικές ιδεολογικές διαμάχες.
Από την άλλη πλευρά, η Γερμανία, αν και στηρίχθηκε σε ευρωπαϊκά κεφάλαια για την ανάπτυξή της μετά την ενοποίησή της το 1989, δεν αντιστάθηκε, στην πορεία, στο δέλεαρ της άσκησης ηγεμονικής πολιτικής σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.
Η αδυναμία της Ευρώπης να περιφρουρήσει την ύπαρξή της και τα σύνορά της με καθαρά ευρωπαϊκό στρατό αλλά και το ότι συνέχισε να είναι προσδεδεμένη σε ένα άχρηστο υπερατλαντικό δόγμα την οδήγησε στο να πάρει αποφάσεις ενάντια στα διεθνή συμφέροντά της (Σερβία, Ιράκ), να χάσει χρόνο και χρήμα και να εστιάζει λανθασμένα ακόμα και σε ό,τι αφορά την ίδια της την επέκταση (Τουρκία). Η αδυναμία της, δε, να μοιράσει την επενδυτική της δυναμική ισομερώς σε όλη την έκταση της ηπείρου και όχι να τη συγκεντρώσει στον Βορρά συρρίκνωσε την παραγωγικότητά της.
Ουδέποτε έγινε πράξη το όραμα του Ντε Γκολ για μια Ευρώπη που θα σέβεται την εθνική ιδιοσυστασία των μελών της και θα βασίζεται στον ελληνικό πολιτισμό, στα χριστιανικά ιδεώδη και το ρωμαϊκό δίκαιο. Με αυτά τα δεδομένα, το μέλλον δεν προβλέπεται ευοίωνο και δημιουργεί μια διασπαστική πραγματικότητα, όπου ο καθένας πρέπει να μάθει πάλι να «φυλάει την πλάτη» του. Αν το ξέχασε ποτέ...