Πολυτεχνείο ΄73: 47 χρόνια μετά

του  Δημήτρη Χατζησωκράτη*

Ο Νοέμβρης συναντά τη μεγάλη έξαρση της πανδημίας του COVID-19 και ο γιορτασμός της επετείου το αυταρχικό απαγορευτικό της κυβέρνησης της ΝΔ.

Ο γιορτασμός της επετείου του Πολυτεχνείου, και τα 46 χρόνια, δεν θυμάμαι να γίνεται σε ένα κλίμα ηρεμίας. Ο εξεγερτικός χαρακτήρας των γεγονότων εκείνων φαίνεται, λιγότερο ή περισσότερο, να επηρεάζει και το κλίμα  στο οποίο οι γιορτασμοί έχουν συντελεστεί καθ΄ όλο το διάβα της μεταπολίτευσης. Όχι βεβαίως κατά ένα μεταφυσικό τρόπο, αλλά εξ αιτίας του τρόπου που κυβερνώντες και κυβερνώμενοι- πρώτα και κύρια στο χώρο της νεολαίας-  αντιλαμβάνονται και αντιμετωπίζουν τις πολιτικές εξελίξεις της περιόδου.

Έτσι και εφέτος, ο Νοέμβρης συναντά τη μεγάλη έξαρση της πανδημίας του COVID-19 και ο  γιορτασμός της επετείου  το αυταρχικό απαγορευτικό της κυβέρνησης της ΝΔ.

Μιλώντας για το περιεχόμενο και το μήνυμα της εξέγερσης του ’73, οφείλω, πρώτα απ΄όλα, και μια ξεκάθαρη τοποθέτηση για το σήμερα.

Υποστηρίζω ότι: ΠΟΛΙΤΙΚΑ, πέραν από τις ένθεν και ένθεν ερμηνείες, η απόφαση του αρχηγού της αστυνομίας για απαγόρευση των συγκεντρώσεων, πάνω από τρία άτομα, σε ολόκληρη τη χώρα επί 4ήμερον, 47 χρόνια μετά, είναι ΟΝΕΙΔΟΣ για την κυβέρνηση Κυρ. Μητσοτάκη.

Το Πολυτεχνείο της Αθήνας ήταν ο «τόπος» όπου εκφράστηκε η συμπυκνωμένη αντίδραση των φοιτητών απέναντι στην χούντα των συνταγματαρχών. Αποτέλεσε την κορυφαία πράξη μαζικής αντίστασης ενός τμήματος του ελληνικού λαού, της φοιτητικής νεολαίας-και μάλιστα ενός πολύ μικρού μέρους της-, ενάντια στην δικτατορία και  προκάλεσε τη συμμετοχή και άλλων στρωμάτων του ελληνικού λαού, νέων κυρίως.

Ο ηρωισμός, τα θύματα, οι νεκροί, η κτηνώδης επέμβαση και η ωμή βία των στρατοκρατών αλλά κυρίως η γνώση και η ενημέρωση χιλιάδων πλέον πολιτών στην Αθήνα, αλλά και στη Θεσσαλονίκη, στα Γιάννενα, στην Πάτρα, για το τι ακριβώς συνέβαινε, μέσα από το ραδιοφωνικό σταθμό, συνετέλεσαν ώστε η εξέγερση, από εκείνες τις στιγμές,  να καταλάβει στη συνείδηση του δημοκρατικού λαού την κορυφαία θέση μεταξύ όλων των αντιστασιακών ενεργειών ενάντια στην Απριλιανή δικτατορία.

Το Πολυτεχνείο όμως δεν θα ήταν αυτό στο οποίο εξελίχθηκε τότε και που σήμερα γνωρίζουμε, αν δεν μετεξελισσόταν τη δεύτερη ημέρα της κατάληψης, μέσα από την σταθερή βούληση της πλειοψηφίας των συγκεντρωμένων φοιτητών εντός του χώρου, να συμπυκνώσουν τους στόχους της εξέγερσης στα δύο καίρια αιτήματα  ευρύτερης κατανόησης και αποδοχής: - Πτώση της δικτατορίας, απαλλαγή από τα στηρίγματά της και την εξάρτηση της χώρας.

Αυτό ακριβώς  μετέτρεψε την φοιτητική έκρηξη σε παλλαϊκού χαρακτήρα ξέσπασμα ενάντια στη δικτατορία.

Ο συγκλονισμός ολόκληρης της Ελλάδας και της διεθνούς κοινής γνώμης ήταν καταλυτικός. Την απέχθεια και το μίσος του ελληνικού λαού απέναντι σ’ αυτούς, που και με τα τανκς σκόρπισαν το θάνατο στα παιδιά του, τίποτε πλέον δεν επρόκειτο να την εκτονώσει… Το ηθικό κέρδος ήταν μέγα.

*Δημήτρης Χατζησωκράτης, Μέλος της Γραμματείας της Συντονιστικής Επιτροπής κατάληψης του Πολυτεχνείου

 ΠΗΓΗ: left.gr

 

Μήνυμα του Υπουργού Παιδείας για την επέτειο του Πολυτεχνείου

Μήνυμα του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Κ. Γαβρόγλου, για την επέτειο του Πολυτεχνείου που στάλθηκε στα σχολεία

Μέσα σε τρεις μόνο λέξεις, οι νέοι της γενιάς του Πολυτεχνείου κατάφεραν να αφήσουν την πιο ισχυρή παρακαταθήκη αγώνα για τις γενιές του αύριο, για τους λαούς που διεκδικούν ένα καλύτερο και δικαιότερο μέλλον.
«Ψωμί – Παιδεία - Ελευθερία», το σύνθημα που η ορμή του συνέθλιψε τη βάναυση καταπίεση του καθεστώτος των συνταγματαρχών, έδωσε πνοή στον πόθο των πολιτών για δημοκρατία, νοηματοδότησε ξανά την «αρετή» και την «τόλμη» ως έννοιες αναπόσπαστες της ελευθερίας.
Οι μέρες του ’73 είχαν πείσμα. Ένα πείσμα που οδήγησε στο τέλος μιας επταετίας στέρησης των δημοκρατικών ελευθεριών του ελληνικού λαού. Μια επταετία διώξεων, φυλακίσεων, βασανιστηρίων και βίαιης καταστολής όσων οι νέοι και οι προοδευτικοί πνευματικοί άνθρωποι του τόπου είχαν καταφέρει έως τότε να πετύχουν για μια καλύτερη Παιδεία και για μια δημοκρατικότερη κοινωνία.
Η σπίθα ανάβει τον Φεβρουάριο του ’73 στη Νομική Σχολή της Αθήνας από τους φοιτητές που πιστεύουν ότι τις πιο όμορφες μέρες τους δεν τις έχουν ζήσει ακόμα. Διεκδικούν τα αυτονόητα δικαιώματά τους. Το Ψωμί, την Παιδεία, την Ελευθερία. Και καταφέρνουν να δυναμώσουν τη φωνή τους. Ελπίζουν να ξημερώσει η μέρα της ελευθερίας.
17 Νοεμβρίου του 1973. Η εξέγερση των φοιτητών του Πολυτεχνείου γρήγορα εξελίχθηκε σε παλλαϊκό ξεσηκωμό με νεκρούς και τραυματίες. Με αίμα αλλά και ελπίδα. Με δάκρυ αλλά και χαμόγελο αισιοδοξίας.
Μέρα μνήμης. Μέρα που ανήκει στους ήρωές της, όσο κι αν πολλοί προσπάθησαν να την καπηλευτούν, να την ιδιοποιηθούν, να την αλλοιώσουν ή να την αποδομήσουν για να αποκομίσουν οφέλη πολιτικά και ιδεολογικά.
Η μέρα εκείνη, ανήκει στους νέους, στους οραματιστές, στους αγνούς αγωνιστές. Ανήκει στην δημοκρατία, στο δικαίωμα για μόρφωση και δουλειά, στη δικαιοσύνη και στην ελευθερία. Αλλά είναι και μέρα που μας θυμίζει τον ανείπωτο πόνο των οικογενειών όσων σκοτώθηκαν.
Πάνω από όλους και από όλα, η μέρα μνήμης του Πολυτεχνείου, ανήκει στη νέα γενιά. Ανήκει σε εσάς.
Ανήκει, όμως, και στην Πολιτεία που θα πρέπει καθημερινά να αναλογίζεται πόσο πιστή μένει στην παρακαταθήκη εκείνων των ημερών.

Η αληθινή ιστορία της 17 Νοέμβρη

πηγή: rwf.gr

Το ντοκιμαντέρ «Η αληθινή ιστορία της 17 Νοέμβρη» του Στέλιου Κούλογλου
tvxs.gr / Η αληθινή ιστορία 17Ν από tvxorissinora

“Από τις βόμβες στη Νομική”

Η ιστορία της αντίστασης των φοιτητών στην δικτατορία της 21ης Απριλίου με βάση έγχρωμο κινηματογραφικό υλικό από την εξέγερση του Πολυτεχνείου που παρουσιάζεται για πρώτη φορά και πενήντα μαρτυρίες στελεχών του φοιτητικού κινήματος, μελών παράνομων αντιστασιακών οργανώσεων που είχαν υιοθετήσει δυναμικές μορφές πάλης εναντίον της χούντας, πανεπιστημιακών, καλλιτεχνών αλλά και ανθρώπων που υπηρέτησαν το καθεστώς των συνταγματαρχών.
Το ειδικό αφιέρωμα της εκπομπής ξεκινά από την 21 Απριλίου του 67 όταν, σε ένα παιχνίδι της ιστορίας, οι φοιτητές έχουν καταλάβει το Πολυτεχνείο της Αθήνας και κορυφώνεται εφτά χρόνια αργότερα με την εξέγερση των φοιτητών στον ίδιο χώρο.
Στα πρώτα πέτρινα χρόνια της χούντας, όταν ο Στυλιανός Παττακός απαγορεύει ακόμη και την μίνι-φούστα, η μοναδική μορφή αντίστασης είναι κάποιες προκηρύξεις που δεν έχουν παρά πολύ μικρή απήχηση. Έτσι αρκετές οργανώσεις καταφεύγουν σε βομβιστικές ενέργειες. Στο πρώτο επεισόδιο περιγράφεται το κλίμα της εποχής, τα βασανιστήρια της δικτατορίας και μιλούν αντισταστιακοί και καλλιτέχνες, πρώην μέλη του ΡΦ, της Δημοκρατικής Άμυνας, της οργάνωσης «20η Οκτώβρη», καθώς και της ομάδας «Άρης» που προσπάθησε να δυναμιτίσει την αμερικανική πρεσβεία. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 ένα νέο φοιτητικό κίνημα ξεκινά στα Πανεπιστήμια που κορυφώνεται με την κατάληψη της Νομικής τον Νοέμβριο του ’73 και το οποίο αλλάζει τους σχεδιασμούς των παράνομων οργανώσεων.

“Η λάθος πληροφορία”

Έγχρωμο, ανέκδοτο κινηματογραφικό υλικό από την εξέγερση του Πολυτεχνείου αλλά και μια σειρά νέες μαρτυρίες, μετατρέπουν το δεύτερο επεισόδιο για την ιστορία του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος σε ένα ιστορικό ντοκουμέντο. Για πρώτη φορά, μέσα από τις διηγήσεις των φοιτητών που άρχισαν την κατάληψη του Πολυτεχνείου στις 14 Νοεμβρίου του 1973 αποκαλύπτεται ότι όλα ξεκίνησαν τυχαία, από μία λανθασμένη πληροφορία…
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης τα παρασκήνια που οδήγησαν στο κίνημα του Ναυτικού τον Μάιο του ’73 όπως τα διηγούνται οι πρωτεργάτες του, ο «διάλογος» ανάμεσα στον Κυριάκο Σταμέλο που διαπραγματεύθηκε την έξοδο των φοιτητών και τον Μιχάλη Γουνελά, επικεφαλής του τανκ που έσπασε την πόρτα, το βράδυ της 16ης προς την 17η Νοεμβρίου καθώς και η διήγηση του υφυπουργού της τότε κυβέρνησης Μαρκεζίνη για το κλίμα στο επιτελείο του Παπαδόπουλου και την ψυχολογική κατάσταση του δικτάτορα που άλλοτε είναι έξαλλος και άλλοτε κατηφής μπροστά στις διαγραφόμενες εξελίξεις.
Οι παλιοί βομβιστές των πρώτων χρόνων της δικτατορίας αλλά και οι πρωταγωνιστές του φοιτητικού κινήματος που οδήγησε στην εξέγερση της 17ης Νοέμβρη του ’73 παίρνουν τις αποστάσεις τους και κρίνουν την ομόνυμη τρομοκρατική οργάνωση. Ένας απ αυτούς θα πεί στο τέλος: «εμείς είμαστε η πραγματική 17η Νοέμβρη»…