ΔΗΜΟΣΙΩΣ ΣΥΓΝΩΜΗ

Του Παναγιώτη  Ράππα   
       
Η συζήτηση ξεκίνησε πριν αρκετό καιρό  και κρατάει καλά ως τις μέρες  μας. Και μάλιστα με επίσημο τρόπο: από τα χείλη ενός υπουργού της ελληνικής κυβέρνησης. «Το νόμιμο είναι και ηθικό» απεφάνθη ο εν λόγω κύριος, αποκαλύπτοντας με τον πιο δραματικό τρόπο, μια παθογένεια της ελληνικής πολιτικής και του δημόσιου βίου εν γένει. Την αδυναμία της κοινωνίας μας να ξεχωρίσει δυο έννοιες που όχι μόνο δεν ταυτίζονται αλλά συχνά, μας έχει διδάξει η ιστορία, αλληλοσυγκρούονται. Και ο Γεώργιος Παπαδόπουλος στην νεότερη Ελληνική άλλωστε όπως και ο Αδόλφος Χίτλερ μερικές δεκαετίες πριν στην  Γερμανική ιστορία, βάσει νόμων ενεργούσαν και έκαναν όσα καλά έκαναν.
      Και αυτό, δυστυχώς, αποτελεί μια διαχρονική επιλογή της κοινωνίας μας όχι βέβαια από κάποια νοητική δυσλειτουργία αλλά γιατί βολεύει ένα σύστημα συναλλαγών που οποιοσδήποτε αντικειμενικός κριτής αδυνατεί παντελώς να καταλάβει. Δεν είναι ο αξιότερος αυτός που θα καταφέρει να φτάσει στο τέρμα στα καθ’ ημάς αλλά ο καταφερτζής, ο κουτοπόνηρος, ο τσαμπουκάς, ο μαιτρ της διαπλοκής, ο χωρίς ηθικές αναστολές και φυσικά ο έχων τον κατάλληλο «θείο στην Κορώνη» που «θα καθαρίσει για λογαριασμό του» την σωστή στιγμή. Δεν είναι δε λίγες οι φορές που νόμοι σχεδιάζονται από τους νομοθέτες μας για να περιγράψουν τους αρεστούς, έτσι που να γλιτώνει κανείς από πιθανές αξιώσεις για εξηγήσεις και επεξηγήσεις κάποιων αφελών που έχουν πιστέψει ότι η ευθεία οδός, στην οποιαδήποτε προσπάθεια, μπορεί να είναι από μόνη της αρκετή. Μ’ αυτό τον τρόπο όλα είναι νόμιμα άρα και ηθικά και όποιος έχει αντιρρήσεις είναι εκτός τόπου και χρόνου.
      Με  βάση αυτή την πατροπαράδοτη πρακτική, τα τέκνα και οι συγγενείς των ελλήνων πολιτικών είναι οι αυριανοί μας πολιτικοί ηγέτες, όπως και οι ίδιοι είναι παιδιά και συγγενείς των πολιτικών του χθες. Αντίστοιχα τα παιδιά των καθηγητών στα Πανεπιστήμιά μας οι αυριανοί καθηγητές των παιδιών μας και γενικά κανείς δεν είναι τόσο ικανός και άξιος όσο «το τέκνο», «ο συγγενής» ή «ο κολλητός» αυτού που έχει κληθεί να υπηρετήσει τον δημόσιο βίο της χώρας και έχει μάλιστα ορκιστεί να το κάνει, με βάση το σύνταγμα της χώρας που -παράδοξο πως- άλλα απαιτεί και ορίζει. Η βαθειά κρίση που περνάμε και σαν κράτος αλλά και σαν κοινωνία, σ’ αυτό συμφωνούν όλοι ειδικοί και μη, ακριβώς σ’ αυτή την πρακτική οφείλεται. Είναι μάλιστα τόσο αυτονόητη, ώστε αποτελεί κοινή σχεδόν πεποίθηση ότι η ισοπολιτεία,  όπως την ορίζει το σύνταγμα μας, είναι μια έννοια που τελικά μόνο οι αφελείς και αιθεροβάμονες μπορούν να πιστεύουν.  
        «Είναι βαθειά υποτιμητικό αλλά και καταστροφικό για μια χώρα που θεωρεί τον εαυτό της μέλος των δυτικών προηγμένων χωρών, να λειτουργεί με καθεστώς ευνοιοκρατίας» υποστήριξε σε συνέντευξη στην κρατική τηλεόραση ο πρόσφατα βραβευμένος με το Νόμπελ των Οικονομικών, Κύπριος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Χριστόφορος Πισσαρίδης. Μερικούς μήνες πριν ο νεαρός  -καθηγητής του Μπέρκλεϋ πια αυτός- Κωστής Δασκαλάκης απαντώντας στις προσφωνήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά και φορέων της ιδιαίτερης πατρίδας του της Κρήτης που τον κάλεσαν για να τον τιμήσουν, διαπίστωνε αυτό που είναι γνωστό σε όλους μας: «στην Ελλάδα θα χανόμουν». Και πράγματι αυτό που χωρίς καμία χρονοτριβή έκαναν οι «χαζοχαρούμενοι» κατά πολλούς Αμερικανοί, να του δώσουν δηλαδή μια θέση Πανεπιστημιακού δασκάλου σε ένα από τα καλύτερα τους Πανεπιστήμια, θα ήταν αδιανόητο για τους «ευφυείς και καταφερτζήδες» Έλληνες. Παρόλο που ο νεαρός αυτός κατάφερε να ανατρέψει την περίφημη θεωρία του Nass και να δώσει λύση σ’ ένα πρόβλημα άλυτο για μισό αιώνα από την διεθνή μαθηματική κοινότητα, θα ήταν αδύνατον να διδάξει στα απαξιωμένα και προβληματικά  δικά μας Πανεπιστημιακά Ιδρύματα γιατί κάποιοι θα του έκοβαν τον δρόμο.
      Για έναν λογικά σκεπτόμενο άνθρωπο, η πρακτική αυτή όχι μόνο υποτιμητική είναι αλλά και τρομερά βλακώδης. Δηλώνω ταπεινά ότι, έχοντας συμπληρώσει μισό αιώνα ζωής, είμαι παντελώς ανίκανος έστω και να καταλάβω την όποια χρησιμότητά της πέρα από τη στενοκέφαλη όσο και εγωιστική προσέγγιση του προσωπικού συμφέροντος. Όπως επίσης ότι οι άνθρωποι που αβασάνιστα συμβιβάζονται με αυτήν την πρακτική, επειδή έτσι απλά βολεύει, είναι άνθρωποι που πολύ δύσκολα θα μπορούσα να εμπιστευτώ. Όταν δε αυτή η τακτική γίνεται αποδεκτή και χρησιμοποιείται αβασάνιστα από νέους, αισθάνομαι πραγματικά πολύ μεγάλη απογοήτευση. Συχνά, όταν έρχομαι αντιμέτωπος με τέτοιες τακτικές ή και απλές συζητήσεις γύρω από το θέμα, χάνω και τον αυτοέλεγχο μου. Για ένα τέτοιο μου ατόπημα θα προσπαθήσω, έστω και με καθυστέρηση, να απολογηθώ και μάλιστα δημοσίως.
      Μερικούς μήνες πριν, έφθασα στην Ύδρα  γεμάτος ενθουσιασμό και ελπίδες, μαζί με πολλούς άλλους συμπολίτες μας για να πάρω μέρος στις εκλογές της νέας Δημοτικής Αρχής. Η διάθεση για αλλαγή ήταν κάτι που μπορούσε κανείς να αισθανθεί στο αέρα. Όπως μάλιστα, πολύ εύστοχα το έθεσε ένας φίλος πατριώτης, όλοι μας είχαμε βαρεθεί με τους επαγγελματίες της πολιτικής και ο ερασιτεχνισμός (με την καλή έννοια) της άλλης λύσης μας γέμιζε ελπίδες. 
      Όπως  είναι όμως κατανοητό αυτή δεν  μπορεί να ήταν άποψη όλων και φυσικά υπήρχαν και αυτοί που ή  δυσπιστούσαν ή είχαν τις αντιρρήσεις τους. Σε μια τέτοια συζήτηση και ανταλλαγή επιχειρημάτων λοιπόν, με τρεις πολύ καλούς φίλους από τα παιδικά μου χρόνια που διαφωνούσαν ή δεν έβλεπαν την αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα οποιασδήποτε  αλλαγής, μου συνέβη:  όταν ένας παρατήρησε ότι «δεν υπάρχει καμία αλλαγή και ότι όταν εκλεγούν και οι άλλοι, θα κοιτάξουν να βολέψουν πρώτα τους οικείους και μετά βλέπουμε…» έχασα τον έλεγχο. Θυμωμένος τους ανέπτυξα την θεωρία της συμμετοχικής κοινωνίας, τα θαύματα του εθελοντισμού, μίλησα γι’ αυτή την όμορφη κίνηση νέων παιδιών τους ATHENISTAS που κάνουν κυριολεκτικά θαύματα με τις παρεμβάσεις τους στην Αθήνα και τέλος απέδωσα όλη αυτή τους την δυσπιστία και την ισοπεδωτική προσέγγιση στην «χοντροκεφαλιά και την παντελή διανοητική ακαμψία των Τράγων». Με απλά λόγια τους πρόσβαλα, παίζοντας με την καταγωγή τους από τα βουνά της Ύδρας, που είναι βέβαια και η δική μου καταγωγή και για την οποία αισθάνομαι επιπλέον ιδιαίτερα υπερήφανος. Αυτό το τελευταίο είναι και αυτό που τους συγκράτησε. Με θεωρούν δικό τους και το άφησαν ασχολίαστο.  Γελώντας μάλιστα και οι τρεις, αλλά εμφανώς ενοχλημένοι, πρότειναν να σταματήσουμε εκεί την συζήτηση και να πιούμε τον καφέ μας «ήσυχα και σαν να μην συμβαίνει τίποτα». Ο ένας βέβαια, προς απόδειξη όσων σωστά μας προσάπτουν περί «ξερών κεφαλών» μου είπε: «τι την χαλάς την ζαχαρένια σου; Να εδώ θα είμαστε σε μερικούς μήνες και θα δεις! Τις εκλογές όπως δείχνουν τα πράγματα τις έχετε κερδίσει… Απλά περίμενε λιγάκι…».  Πράγμα που με θύμωσε ακόμη περισσότερο. Το ίδιο βράδυ, με ένα μεγάλο μέρος των πατριωτών μας, πανηγύρισα την πολύ αναμενόμενη αλλαγή φρουράς και επέστρεψα στην Αθήνα χαρούμενος, ευχαριστημένος και σίγουρος ότι καλύτερες μέρες και άλλες μέθοδοι αρχίζουν για το αγαπημένο νησί.
      Πριν  δυο εβδομάδες έλαβα -μέσω Face Book παρακαλώ- το εξής μήνυμα από τον έναν από τους τρεις φίλους μου τους «Τράγους», που μου απέδειξε για μια ακόμη φορά ότι όχι μόνο ευλυγισία αλλά και τρομερή ταχύτητα διαθέτουν στην σκέψη:

Συνδυασμός: «ΤΑ ΑΝΙΨΙΑ ΓΙΑ  ΤΗΝ ΥΔΡΑ»
Δήμαρχος: Ο ΘΕΙΟΣ
Αντιδήμαρχος: Η ΑΝΙΨΙΑ
Πρόεδρος  του Δημοτικού  Συμβουλίου: Ο ΚΟΥΜΠΑΡΟΣ  ΤΗΣ ΑΝΙΨΙΑΣ
Πρόεδρος  Δημοτικής Επιχείρησης: Ο ΓΑΜΠΡΟΣ ΤΗΣ  ΚΟΥΜΠΑΡΑΣ
Νομικός Σύμβουλος: Ο ΑΝΙΨΙΟΣ

Όπως  καταλαβαίνεις αγαπητέ  μου φίλε που σ’ αρέσει να περπατάς στα σύννεφα, δεν χρειάστηκε καν να περιμένεις πολύ. Είναι επικίνδυνο για ένα Τράγο να γίνεται καλλιτέχνης. Χάνει την επαφή με τη γη και τα βράχια. Τη μόνη σταθερή στη ζωή μας!
*Σε  ένα είχες βέβαια  δίκιο. Για όλους  εμάς τους άλλους  δεν μένει παρά  ο Εθελοντισμός… 

      Στην  αρχή το θεώρησα ένα μάλλον ατυχές αστείο. Μετά τα πρώτα τηλεφωνήματα κατάλαβα ότι ήταν αλήθεια. Εν μέρει τουλάχιστον. Παρόλα αυτά δεν ήθελα για μέρες να το πιστέψω. Μέχρι αυτή την στιγμή που γράφω το κείμενο ασυνείδητα ψάχνω για λογικές επεξηγήσεις και δεν βρίσκω απολύτως καμία. Ίσως φταίει η γερμανική μου παιδία καθώς παρατηρούν συχνά με μια δόση ειρωνείας οι καλοί μου φίλοι οι «Τράγοι» τους οποίους αδίκησα τελικά…
      Το  μόνο που μπορώ και θέλω να κάνω λοιπόν είναι να τους ζητήσω ΔΗΜΟΣΙΩΣ ΣΥΓΝΩΜΗ.
Δευτέρα, 3 Ιανουαρίου 2011
Παναγιώτης Ράππας

Υστερόγραφο:
Αγαπητοί φίλοι  της «Αλήθειας για την Ύδρα», ξεκινάτε την θητεία σας με ένα  φάουλ που σηκώνει ακόμη και  κόκκινη κάρτα. Και η κόκκινη  κάρτα ενός ψηφοφόρου ελπίζω να μη σας διαφεύγει ποια είναι.  Σας εύχομαι καλή δύναμη για τη συνέχεια και αν θέλετε να ακούσετε την ταπεινή μου γνώμη, την επόμενη φορά που θα χρειαστεί να πάρετε αποφάσεις παιδέψτε το λίγο πιο πολύ… Γιατί το νόμιμο σίγουρα δεν είναι και ηθικό.