Ο πόλεμος εναντίον αμάχων είναι το μεγαλύτερο έγκλημα, το πιο αποκρουστικό, είτε πρόκειται για αμάχους στο Αφγανιστάν, είτε στη Λωρίδα της Γάζας, είτε από τρομοκρατικές ενέργειες, όπως εκείνη που έπληξε την καρδιά των ΗΠΑ στις 11.9.2001. Πολλαπλάσια σε μέγεθος μαζική εξόντωση αμάχων ήταν το αποτέλεσμα της ρίψης των δύο πρώτων ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι. Όσο καταστροφικός κι αν είναι ένας συμβατικός πόλεμος, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συγκριθεί με έναν πυρηνικό.
6 Αυγούστου 1945, ώρα 08.15: Η πρώτη ατομική βόμβα («μικρό αγόρι» την είχαν ονομάσει οι Αμερικανοί μιλιταριστές) σκορπά τον όλεθρο στη Χιροσίμα. Περίπου 140.000 οι νεκροί.
9 Αυγούστου 1945, ώρα 11.02: Ισοπεδώνεται το Ναγκασάκι από βόμβα πλουτωνίου. Νεκροί περίπου 70.000.
Φονικότατοι οι δύο πυρηνικοί βομβαρδισμοί, αξεπέραστη η φρίκη και η ανθρώπινη τραγωδία.
Ιδού τι γράφει ο αείμνηστος Μιχάλης Περιστεράκης στο βιβλίο του «Κραυγή από τη Χιροσίμα» που περιέχει τον μονόλογο της «χιμπακούσα» Χατσούκο Τομινάγκα.
«Εγώ είμαι η Χιμπακούσα Τομινάγκα. Κανείς δεν ένιωσε πικρότερη μοναξιά από μας, τα θύματα της βόμβας. Για χρόνια δεν μας ζύγωνε άνθρωπος. Κανείς άλλος, εκτός από τα θύματα, δεν μπορεί να νιώσει τι σημαίνει, τι σημαίνει να 'χεις στο κορμί σου την πυρηνική λέπρα.
Αδέλφια μου, τα πυρηνικά όπλα σκορπούν τον θάνατο, τη μοναξιά, τη φρίκη. Και πρέπει να σας εξομολογηθώ πως αυτοί που πέθαναν ήταν οι τυχεροί, αν μπορεί να λογιστεί ο θάνατος τύχη...».


«Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος»

Μέσα από την κόλαση της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι, ο κόσμος μπήκε στην πυρηνική εποχή. Ακολούθησε ο «ψυχρός πόλεμος», τον οποίο ο μεγάλος ιστορικός Έρικ Χομπσμπάουμ έχει χαρακτηρίσει Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο από την άποψη των συνεπειών του στην πορεία της ανθρωπότητας. Διότι ο ανταγωνισμός των εξοπλισμών ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΣΣΔ υπήρξε ανελέητος, συνοδευόμενος από δεκάδες στρατιωτικές επεμβάσεις και τοπικούς πολέμους σε όλη τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, ενώ οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες αφαίρεσαν από τους λαούς τεράστιους πόρους που θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη διεθνώς. Καταστροφικές ήταν και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον, ιδιαίτερα από τις πυρηνικές δοκιμές.
Κυριάρχησε τότε η λεγόμενη «ισορροπία του τρόμου» και πολλές φορές η ανθρωπότητα βρέθηκε στα πρόθυρα ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος, όπως π.χ. με την «κρίση των πυραύλων» στην Κούβα το 1962.
Από την άλλη, αναπτύχθηκε το αντιπυρηνικό κίνημα -πρώτο παγκοσμιοποιημένο κίνημα- με πρωτεργάτες μεγάλες μορφές της επιστήμης και της διανόησης, όπως ο Αϊνστάιν και ο Ράσελ, χάρη στη δράση του οποίου καθιερώθηκε ο όρος «διπλωματία των λαών».
Στο τέλος της δεκαετίας του 1980 ο ψυχρός πόλεμος έληξε, αλλά η πυρηνική απειλή δεν εξαλείφθηκε, αντιθέτως παίρνει νέες μορφές και διαστάσεις. Τα πυρηνικά όπλα αριθμούν πάνω από 20.000 και ο κίνδυνος διασποράς τους είναι μεγάλος. Ένα «νέο είδος» πυρηνικού πολέμου έζησε ο κόσμος με τη χρήση των βομβών απεμπλουτισμένου ουρανίου στο Ιράκ και στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Η συμφωνία που υπέγραψαν τον Απρίλη του 2010 οι Ομπάμα - Μεντβέντιεφ για δραστικές μειώσεις στα στρατηγικά όπλα των ΗΠΑ και της Ρωσίας αποτελεί θετική εξέλιξη, αλλά δεν υπάρχει ένας «οδικός χάρτης» από τη νέα Start στο «Global Zero», δηλαδή στον μηδενισμό όλων των πυρηνικών οπλοστασίων. Μπορεί μια παγκόσμια πυρηνική σύγκρουση να μην είναι πιθανή σήμερα, αλλά σειρά εύφλεκτων περιοχών εκπέμπουν SOS. Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι στο «πυρηνικό κλαμπ» (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία) έχουν προστεθεί η Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και η Β. Κορέα. Πριν από λίγους μήνες, η ένταση στην κορεάτικη χερσόνησο σκόρπισε βαθιά ανησυχία σε όλο τον κόσμο.

Μέση Ανατολή SOS

Περισσότερο από κάθε άλλη περιοχή, η Μέση Ανατολή κινδυνεύει να γίνει νέα Χιροσίμα. Είναι η πιο στρατιωτικοποιημένη περιοχή της Γης, που δοκιμάζεται από ξένες επεμβάσεις, αιματηρότατους πολέμους, κατοχές και καταπατήσεις δικαιωμάτων, με πρώτο το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού να έχει το δικό του ανεξάρτητο κράτος στη γη του. Αν η περιοχή μετατραπεί και σε πεδίο πυρηνικού ανταγωνισμού, η κατάσταση θα γίνει εκρηκτική από κάθε άποψη.
Επίσης, μεγάλοι κίνδυνοι πηγάζουν και από την εξάπλωση των πυρηνικών εργοστασίων στην περιοχή, όπου η Τουρκία έχει το προβάδισμα με το σχέδιο για την κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου, στην υψηλής σεισμικότητας περιοχή των Αδάνων.
Επομένως, είναι εξαιρετικά επίκαιρη η διεκδίκηση μιας αποπυρηνικοποιημένης Μέσης Ανατολής, που αποτελεί αίτημα πολλών δεκαετιών του φιλειρηνικού κινήματος και των δυνάμεων της Αριστεράς. Πρόταση που έχει έρθει στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια με αποφάσεις και του ΟΗΕ.
Η ανακήρυξη της Μέσης Ανατολής σε ζώνη ελεύθερη από πυρηνικά όπλα είναι εφικτός στόχος σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία. Απαιτείται, όμως, συντονισμένη διεθνής κινητοποίηση και ήδη αναλαμβάνονται και στη χώρα μας πρωτοβουλίες δράσης και διεκδίκησης του μεγάλου αυτού στόχου, από τις οποίες δυστυχώς απουσιάζει η σημερινή ελληνική κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες.
Από τη Μέση Ανατολή δεν πρέπει να ξεκινήσει ένα παγκόσμιο πυρηνικό ολοκαύτωμα, αλλά να γίνει ένα τεράστιο βήμα για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά.

* Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Ειρήνη και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
πηγή: ΑΥΓΗ